Słownik etymologiczny języka polskiego/cudzy
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Strona w Wikisłowniku |
cudzy, w złożeniach: cudzoziemiec, cudzołożyć (tak samo w czeskiem), cudzysłów (zamiast cudzosłów), czes. cizí, rus. czużoj, cerk. czużd’, tużd’ i sztużd’ (bułg. czużd, serb. tudj, słowień. tuj). Ta odmienność nagłosowa dowodzi, że nagłos brzmiał pierwotnie skjud-; stąd te różnice; i to możnaby więc od pnia skju- (p. czuć) wywodzić: »obce« i »cudem« bywa. Bardzo ciekawe dalsze kombinacje: w cerkiewnem i ruskiem sztud i czud (czudin, inne dżid, bułg. i serb.) ‘olbrzyma’ znaczy, a wszelakich Finnów Ruś czudzią od lat tysiąca zgórą nazywa, i nasuwa się, z powodu nagłosowego pierwotnego skju-, grecka (nie scytyjska!) nazwa Scytów, skythaj; więc jak Niemiec od ‘niemoty’, tak Czudź od ‘obczyzny’ (albo odwrotnie?) przezwane. Jedno z najciekawszych przeddziejowych zagadnień słowiańskich. Imię Scytów (sami zwali się Skolotami) wywodzą najrozmaiciej, od niem. Schütze, ‘strzelec’, od ich kołpaków, itd.