Słownik etymologiczny języka polskiego/kipieć
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
kipieć, kipiątek (por. wrzątek), o ‘gotującej się wodzie’ i ‘parze’; prus. kup-sins, ‘mgła’, lit. kūpuoti, ‘ciężko oddychać’, łotew. kupet, ‘kurzyć się’, kupt, ‘kisnąć’, łac. cupio, ‘pożądać’ (Kupido), ind. kupya-, ‘oburzać się’, kopa-, ‘gniew’ (i u nas o ‘gniewnym’). P. kwap i kopeć. Złożenia z przyimkami (skipiały, wykipieć, itd.) pomijam; rzeczownik kipiel, o ‘wirze morskim’, jak gibiel; tu należy i przymiotnik ogólnosłowiański kypr, czes. kyprý, ‘wolny’ (o ziemi), ‘pulchny’ (o cieście), kyprziti, ‘rozwalniać, pulchnić’, co u nas jedynie w nazwie roślinnej, dla ‘epilobium’, z puchem jedwabistym jego nasion, przetrwało: u Stanka (1472) kypr i kyprz, dziś kiprzyca i kiprzyna, rus. kiprej. Z tym kipr(z)em nic nie ma spólnego kiper, kiprować, »kiprowana materja«, ‘tkana na ukos, w krzyżyki albo prążki’, z niem. kepern, köpern, tegoż znaczenia (holandz. keper, keperen). A jest i trzeci kiper, z niem. Küper, o ‘winiarzu’, t. j. Küfer od Kufe (p. kufa). Do kipieć może i żartobliwe kipnąć, ‘klapnąć’.
