Słownik etymologiczny języka polskiego/płaski
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
płaski, płaskość, płaszczyzna, »leżeć na płask«, płaszczyć, rozpłaszczyć, itd; u nas dziś wyłącznie z a, ale o w *płoski, skąd płoszczyca, ‘pluskwa’ (ogólne w 14. i 15. wieku, nazwa pluskwa dopiero w 15. wieku się zjawia); u wszystkich innych Słowian płosk: cerk. płosk, ‘płaski’, rus. płoszczad’ ‘plac’, płoskusza i płonskucha, ‘pluskwa’, pluszczit’, ‘rozpłaszczać’; a u nich znacznie rzadsze: cerk. płaskolic, czes. splaknouti, ‘spłaszczeć’; sk, k i ch mieniają się stale; tu więc należy nasza płocha, ‘bardo, grzebień tkacki’, czes. plocha, plochý, ‘płaski’, na plosko, ‘płasko’, plosztina, ‘płaszczyzna’; z k: cerk. serb. bułg. płocza, ‘tafla’, serb. plocznik, ‘bruk’; z ch: cerk. inopłosz, ‘jednym ciągiem’, rus. spłosz, płosznoj, ‘nieprzerwany’. Tu dalej nasz płoskoń (p.) i płoszczyk; tu płachta (p.), ch z sk. Czesi rozróżniają, wedle swej głosowni: plochý (‘płaski’), i plachý (‘lękliwy’); my nie, i dlatego zapomnieliśmy płochy, ‘płaski’, zatrzymawszy drugie, zupełnie inne płochy (p.), o ‘wietrzniku’. Prasłowo; lit. płokszczias, ‘płaski’, łotew. plaskains (to samo), niem. flach, Fläche. P. plaski.