Słownik etymologiczny języka polskiego/paść
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
paść, pasać, wypasywać; pasterz z pastyrz, pasturz, pastuch, pastucha w 15. i 16. wieku; w biblji obok siebie: pastyrz, pastuchowie, pastucha (por. koniuch, piecuch); pasterski i pastuszy; pastuszka (i ‘pliszka’, por. franc. nazwę tegoż ptaszka, bergeronette, i inne) i pasterka; duszpasterstwo, jak niem. Seelsorge (toż znaczenie); por. pastwa, spas, zapas. Brak tego prasłowa w litewszczyźnie; zgoda najzupełniejsza z łac. pastor, ‘pasterz’, pascor, ‘pasę’, którego postaci (pavi) wskazują na pień pa- w pabulum, ‘pokarm’, panis, ‘chleb’, greckie, z dalszem urobieniem przez t, pateomai, ‘spożywam’, niem. Futter. Zgoda tak uderzająca, że nazwę pasterza z łac. jako pożyczoną, wywodzono; natomiast pastorał, ‘laska krzywa biskupia’ (‘kurwatura’), i pastor protestancki, są łacińskie. Ogólnosłowiańskie jest i pasza (z pas-ja), zarówno ‘pokarm’, jak ‘pastwisko’ (niema chyba tylko u Czechów); pasznia jednak, w znaczeniu ‘roli’ (w Statucie litewskim), ruskie (p. pachać). Złożone: pasirzyt, r. 1500, dziś pasorzyt (mylnie pasożyt pisane; p. rzyć).