skiej, oddziaływania na kierunek polityki królewskiej, na najżywotniejsze sprawy państwa, narodu i Kościoła. W dziele p. t. „Kazania na niedziele i święta“ (1595) a zwłaszcza w swoich „Kazaniach sejmowych“ (1597) Skarga wzniósł się do szczytu swego posłannictwa jako sumienie narodu. Kazania sejmowe Skargi są największem arcydziełem kaznodziejstwa moralno-politycznego w Polsce. Jako myśli wytyczne przebija w nich konieczność powrotu do jedności religijnej w Polsce, wprowadzenie moralności chrześcijańskiej do życia narodu i konieczność wzmocnienia rządu i reformy państwa pod grozą upadku. Streszczeniem kazań sejmowych jest dzieło p. t. „Wzywanie do pokuty“.
Do końca życia nie zaprzestał Skarga polemiki z innowiercami. Przeciw dysydentom ogłosił „Upominanie do ewangelików“ (1592) a w r. 1596 i 1597 napisał dzieje synodu brzeskiego i jego obronę. Przeciw arjanom wydał w r. 1604 „Zawstydzenie nowych arjanów“, w r. 1608,,Wtóre zawstydzenie“ a w r. 1612 „Mesjasza nowych arjanów“. W tymże roku umarł w Krakowie.
(Aleksander Brückner, Dzieje Literatury polskiej w zarysie; Piotr Chmielowski, Historja literatury polskiej; Stanisław Tarnowski, Pisarze polityczni XVI wieku. Kraków 1886; „Kazania sejmowe“ Skargi z przedmową Ign. Chrzanowskiego, Warszawa 1903. „Przegląd powszechny“, styczeń 1912.
Skenopegja, ob. Kuczki.
Skopcy, ob. Rosyjskie sekty.
Skotyści, ob. Duns Scotus.
Ślub, uroczyste przyrzeczenie, uczynione przed Bogiem, będące albo obietnicą złożenia pewnej ofiary, np., wystawienia kościoła, klasztoru, fundowania zakładu dobroczynnego, parafji i t. p., albo obietnicą dobrowolnego umartwienia, np. wstrzymania się od jadła i napoju, ślub odbycia pielgrzymki pieszej, ślub wstąpienia do zakonu i t. p. Podczas gdy na niższym stopniu pojęć religijnych ślub złożenia ofiary jest jakby obietnicą, mającą skłonić bóstwo do spełnienia życzeń ślubującego a ślub własnego umartwienia środkiem do wzbudzenia litości bóstwa, według pojęć religji katolickiej, ślub jest tylko jednym ze sposobów wyrażenia czci i miłości dla Boga bez względu na to, czy wysłucha prośby, połączonej ze ślubem.
Ślubem w mowie potocznej nazywa się także obrzęd kościelny przy zawarciu małżeństwa (ob. Małżeństwo).
Śluby cywilne, ob. Małżeństwo cywilne.
Śluby małżeńskie, ob. Małżeństwo.
Śluby zakonne, ob. Zakony.
Słońce, jako przedmiot kultu religijnego uznawały religje pierwotne, indogermańskie, semickie, turańskie, amerykańskie i dotychczas uznają religje plemion, zwanych dzikiemi, w Afryce i Australji. Kult słońca jest albo bezpośredni, uznający za bóstwo samą tarczę słoneczną, jak np. kult słońca cesarza Aureljusza w Rzymie (sol invictus) i kult Amenofisa IV w Egipcie, albo pośredni przez uosobienie siły naturalnej i czczenie jej pod postacią bóstwa. Bóstwo słoneczne było w niektórych religjach, jak np. u Asyryjczyków i Babilończyków, bogiem najpotężniejszym, uważanym za „sędziego bogów i ludzi“. U Persów Ormuzd był jednem z dwóch bóstw, walczących o panowanie nad światem, przeciwstawieniem bóstwa ciemności i śmierci (Arimana). Tak samo egipski Osiris walczył z Tyfonem, germański Baldr z Lokim. U Greków Apollo, bóstwo słoneczne, był bogiem muzyki i poezji.
Słowa Bożego Towarzystwo (werbiści), kongregacja zakonna, założona w r. 1875 przez ks. Arnolda Janssena w Steyl w Holandji, pierwotnie jako stowarzyszenie, od r. 1885 jako kongregacja ze ślubami zakonnemi, zatwierdzona w r. 1901. Głównym jej celem są misje zamorskie, nadto prowadzą szkoły katolickiego związku szkolnego (katholischer Schulverein) w Austrji i Niemczech. Pracują na misjach w Chinach (wikarjat połudn. Szan-Tung), w Oceanji (prefektura Nowa Gwinea), w Afryce zachodniej (prefektura Togo od r. 1892), w Brazylji, Argentynie, Chili i Stanach Zjednoczonych.
Słowo, ob. Logos.
Słowiańska religja. Wiarogodne źródła wiadomości o religji Słowian są bardzo nikłe i odnoszą się tylko do słowiańszczyzny naddnieprzańskiej (Rusi kijowskiej) i nadodrzańskiej, Pomorzan i Słowian, zamieszka-
Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/383
Ta strona została przepisana.
SKENOPEGJASŁOWIAŃSKA RELIGJA
378
