<<< Dane tekstu >>>
Autor Augustyn Czarnowski
Tytuł Zielnik lekarski
Podtytuł Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich
Wydawca Księgarnia J. Przeworskiego
Data wyd. 1938
Druk Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
Galeria grafik w Wikimedia Commons Galeria grafik w Wikimedia Commons

100. SAMBUCUS EBULUS L.
Bez hebd.
(PrzewiertniowateCaprifoliaceae).

B. — Korzeń gruby, długi, biały, rozgałęziony. Łodygi proste, bruzdowane, z gąbczastym rdzeniem, dorastające do 1—1½ m wysokości. Liście naprzeciwległe, duże, nieparzysto-pierzaste, o lancetowatych, spiczastych, ząbkowanych listkach. Kwiaty zebrane w płaskich, pozornych baldaszkogronach, białe z czerwonawym przebłyskiem, o fioletowych pylnikach. Jagody wielkości grochu, czarne, zawierające trójkątną pestkę. Zapach roztartych liści nieprzyjemny, zapach kwiatów migdałowy; smak jagód wstrętny, słodko-gorzkawy.
ROŚNIE na kamienistym gruncie, w zaroślach, na skrajach lasów, przy drogach, po polach z glebą gliniastą.
UPRAWA: Lubi glebę gliniastą. Rozmnaża się z nasion i kłączy.
KWITNIE w czerwcu i lipcu.
ZBIERA SIĘ młode liście na wiosnę, dojrzałe jagody we wrześniu i październiku, korzenie późną jesienią. Liście suszyć w cieniu, w miejscu przewiewnym, jagody i korzenie w suszarni lub w piecu chlebowym.
SKŁADNIKI: Olejek lotny, czerwona substancja wyciągowa, sole potasowe, cukier, śluz.
DZIAŁA rozwalniająco, napotnie i moczopędnie.
UŻYTEK. Herbata z korzeni używa się w cierpieniach nerkowych, zatrzymaniu się uryny lub zbyt małym jej oddawaniu oraz przy wodnej puchlinie (zwłaszcza brzusznej). Bierze się na 1 filiżankę 2 szczypty sproszkowanego korzenia; pije się pół filiżanki 2 razy dziennie, o różnych porach dnia (ks. Kneipp). Z jagód gotuje się powidła, które działają moczopędnie i napotnie. Soku z jagód używa się do podbarwiania czerwonych win oraz w przemyśle do barwienia na błękitno nici i skór.
Liście i gałązki bzu hebd wypędzają z domu myszy, pluskwy i wszy.
CENA: 100 kg korzeni (Radix Ebuli) 40 zł.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Augustyn Czarnowski.