Zielnik lekarski/13
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z13.png)
Półkrzew wiecznie zielony, dorastający do 70 cm wysokości. Łodygi liczne, okrągłe, rozgałęzione; w młodości brunatno-czerwone i omszone, później gładkie. Liście zimotrwałe, krótko szypułkowe, całobrzegie, owłosione na brzegach, odwrotnie jajowate, skórzaste, po obu stronach siatkowato - żyłkowane. Kwiaty różowe, nieco zwisłe, dzbanuszkowate, jak z wosku, w gronkach po cztery a niekiedy po sześć — dziesięć. Jagody kuliste, czerwone, po dojrzeniu mączyste (stąd nazwa: mącznica) z pięcioma ziarnami wewnątrz. Smak liści cierpki, gorzkawy, ściągający.
ROŚNIE na ziemi piaszczystej lub kamienistej, na brzegach lasów sosnowych i po wrzosowiskach.
UPRAWA: Lubi glebę o podłożu piaszczystym lub torfiastym. Rozmnaża się z nasion. Siać należy bezpośrednio w lesie co 50 cm w płytkie brózdy. Nawożenia nie wymaga.
KWITNIE I ZBIERA SIĘ (liście) od połowy maja do początku lipca. Suszyć należy w cieniu i miejscu przewiewnym.
SKŁADNIKI: żelazisto-zieleniący garbnik (30%), kwas dębiankowy (galusowy) (5%), gorzknik wyciągowy (erykolina), żywica, guma, glukozydy (arbutyna i metylarbutyna), jabłeczno- i słono-kwaśny sód i wapń.
DZIAŁANIE rozmiękczające, wzmacniające, łagodnie pobudzające, moczopędne; wspiera przemianę materii.
UŻYTEK. Z liści przygotowuje się herbatę lub proszek, stosowane przy krwotokach nerkowych, chorobach pęcherza, puchlinie wodnej oraz odchodzeniu moczu w czasie snu.
Zewnętrznie używa się odwaru z liści do przepłukiwania cewki moczowej przy chorobach dróg moczowych.
Herbatę przygotowuje się w następujący sposób: dwie łyżki liści gotuje się w trzech filiżankach wody dopóty, aż pozostaną mniej więcej dwie filiżanki herbaty. Połowę pije się rano, a połowę wieczorem. Nie należy gotować zbyt długo, gdyż wywar staje się zbyt gęsty i śluzowaty. Sproszkowanych liści bierze się 15 gr na 300 gr (tj. przeszło ¼ litra) wody i wygotowuje dopóki nie pozostanie mniej więcej 240 gr.
Syrop z jagód mącznicy działa podobnie jak herbata.
CENA: 100 kg liści (Folia Uvae ursi): 20—35 zł.
