<<< Dane tekstu >>>
Autor Augustyn Czarnowski
Tytuł Zielnik lekarski
Podtytuł Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich
Wydawca Księgarnia J. Przeworskiego
Data wyd. 1938
Druk Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
Galeria grafik w Wikimedia Commons Galeria grafik w Wikimedia Commons

58. LAPPA OFFICINALIS ALLIONE.
Łopian lekarski.
(Łopuch, Kostropacz).
(CompositaeZłożone).

D. — lub B. — Roślina wielkokwiatowa, w rodzaju ostu, podobna do drapacza (nr 34), od którego wszakże różni się tym, że listki okrywy kwiatów kończą się tęgim, haczykowatym kolcem, łatwo czepiającym się odzieży. Łodyga gruba, prosta, w górze rozgałęziona. Liście bardzo duże, jajowate. Kwiaty fiołkowe o kielichu owłosionym. Korzeń wrzecionowato-drążkowy zewnątrz brunatny, wewnątrz białawy. Owoce zielonawe lub brunatne. Smak gorzki, śluzowaty, zapach osobliwy, na świeżo mocny, potem słabnie.
ROŚNIE na łąkach, gruzach, w zaroślach, pod płotami, przy drogach.
UPRAWA. Lubi każdą glebę. Ziemię głęboko zaorać, zabronować, siać rzutem w jesieni.
KWITNIE w lipcu, sierpniu. Zbiera się w jesieni. Nasiona zbierać z koszyczkami; młócić jak zboże. Korzenie wypłukać i suszyć.
SKŁADNIKI: Inuliny (substancji mączkowatej) ok. 40%, garbnik, cukier, eteryczny olejek.
DZIAŁA oczyszczająco na krew, rozwalniająco, napotnie i moczopędnie.
UŻYTEK zwłaszcza z korzenia, który trzeba przechowywać w suchym miejscu, gdyż łatwo pleśnieje; niszczą go również mole. Zewnętrznie sok korzenia ze świeżej rośliny pobudza porost włosów; używa się naparu do zmywań przeciw liszajom, wyrzutom, łuszczycy. Wewnętrznie używa się naparu do czyszczenia krwi w podagrze, przy wyrzutach skórnych, syfilisie, skrofułach, furunkulozie.
Świeżych liści używa się do okładów na oparzelizny i jątrzące się owrzodzenia. Do wspomnianych celów można używać zamiast soku także maści, którą sporządza się w następujący sposób: Kilka korzonków łopianu drobno pokrajanych gotuje się w ½ l wody dopóty, aż połowa płynu wyparuje; następnie dodaje się 10 dkg lanoliny, wazeliny lub tłuszczu i pozostawia mieszaninę dobrze zakrytą na dobę, po czym dodaje się jeszcze 60 gr topionego łoju wołowego, mieszając wszystko dobrze.
J. Biegański w książce: „Nasze zioła i leczenie się nimi“ str. 111 podaje doskonałe mieszanki ziółek z łopianem na powstrzymanie wypadania włosów i przeciw łupieżowi.
CENA: 100 kg korzeni łopianu (Radix Lappae s. Bardanae) 50 zł.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Augustyn Czarnowski.