Apokryfy Judaistyczno-Chrześcijańskie/Apokryfy prorocze/II.IV
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Apokryfy Judaistyczno-Chrześcijańskie |
Podtytuł | Księga wstępna do Literatury apokryficznej w Polsce |
Wydawca | Polskie Towarzystwo Nakładowe |
Data wyd. | 1905 |
Druk | Drukarnia Narodowa w Krakowie |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Cały tekst |
Indeks stron |
Jedynem źródłem do poznania osoby Barucha są Księgi Jeremjasza. Oto co w nich o nim czytamy: »Wezwał Jeremjasz Barucha, syna Nerjaszowego, i napisał Baruch w Księgi z ust Jeremjeszowych wszystkie słowa Pańskie, które mówił do niego. Potem przykazał Jeremjas Baruchowi, mówiąc: Ja, będąc zatrzymany, nie mogę wniść do domu Pańskiego, przetoż ty idź, a czytaj na tych Księgach, coś napisał z ust moich, słowa Pańskie, przed oczyma ludu w domu Pańskim w dzień postu...« Gdy Baruch, spełniwszy polecenia Jeremjasza, odczytał przed ludem i książętami Księgi jego i gdy następnie Księgi te z rozkazu króla judzkiego Joachima spalono, a Jeremjasza i Barucha poszukiwano, aby »byli pojmani«, »tedy Jeremjasz wziął Księgi inne i dał je Baruchowi, pisarzowi, który na nich spisał z ust Jeremjaszowych wszystkie słowa owych Ksiąg, które był spalił Joachim, król judzki, a nadto przy dano do owych słów wiele rzeczy tym podobnych« (Jer. XXXVI, 4—32.) Po zdobyciu przez Nabuchodonozora, króla babilońskiego, Jerozolimy i przesiedleniu do Babilonji znacznej części Żydów razem z ich królem Sedakjaszem, Jeremjasz z Baruchem byli zostawieni w kraju. Po zabiciu jednakże Gadaljasza, rządcy Judei z ramienia Nabuchodonozora, obaj oni uciekają do Egiptu z tą garstką Żydów, którzy bojąc się kary, musieli kraj swój opuścić (Jer. XLIII, 6, 7, sq.). Na tem się kończą fakta. Był przeto Baruch sekretarzem Jeremjasza i dzielił z nim jego losy burzliwe. Dla powstania legendy dość było tych danych, a legendy do wytworzenia apokryfów, związanych z imieniem Barucha.
Powstały więc: trzy Księgi Barucha, Apokalipsa Barucha i Listy Barucha. Wszystkie te utwory jednakże, pomimo różnych nazw, są charakteru apokaliptycznego i krążą w obrębie tych samych podań.
Księga Barucha we wcześniejszych zbiorach pierwotnego piśmiennictwa chrześcijańskiego zajmuje miejsce pomiędzy Księgami Jeremjasza i Ezechjela[1]
Druga Księga Barucha była znana przez czas długi tylko z przekładu etjopskiego, dokonanego z greckiego tekstu, wydanego przez Dillmana w Chrestomatia aethiopica, 1866 r. p. 1—15, oraz z dwóch przekładów na niemiecki tego tekstu przez Koeniga i Praetoriusa. Ceriani wydał wkrótce jej tekst grecki w Monumenta sacra et profana, t. V. fasc. I, 1868 r. Nakoniec Réné Besset w zbiorze pod tytułem: Les apocryphes éthiopiens traduits en français, t. I, 1893 r. pomieścił jej przekład na francuski.
Apokalipsa Barucha przechowała się tylko w tekście syryjskim. Ceriani wydał przekład tego tekstu na łacinę w Monumenta sacra et profana, I, fasc, II, 1866 i V. fasc. II, 1871. Renan zaś w dziele swem Origines du Christianisme, V, Les Evangiles (str. 517—530), podaje jej treść szczegółową. Pochodzi ona według niego ze środka drugiego stulecia ery naszej. Treścią swą zbliża się wielce do Księgi czwartej Ezdraszowej.
Trzecia Księga Barucha w urywkach została przechowana przez nieznanego autora dzieła pod tytułem Φιλοσοφούμενα, przypisywanego po kolei Oryginesowi i Hippolitowi. Wszystkie te urywki zebrał i przetłumaczył na język francuski R. Basset w wymienionym powyżej zbiorze: Les apocryphes éthiopiens, gdzie one uzupełniają drugą Księgę Barucha (tom I, p. 30—39).
List Barucha przechował się również tylko w tekście syryjskim; w łacińskim przekładzie wydał go Fabricius w zbiorze pod tytułem: Codex pseudepigraphus Veleris Testamenti, t. II. Przekład na francuski znajdujemy w Dictionaire du Apocryphes Migne’a, t. II, p. 161—168. Jest on powtórzeniem, niby streszczeniem, Apokalipsy Barucha. Celem jego, według fikcji autora, obwieścić dziewięciu i p6ł pokoleniom żydowskim, przeniesionym nad Eufrat, treść widzeń Barucha, podanych w Apokalipsie.
- ↑ Przekład jej na nasz język znajduje się we wszystkich przekładach wcześniejszego zbioru tych pomników.