Azais (Temat do filmu)/Rozdział II

<<< Dane tekstu >>>
Autor Antoni Lange
Tytuł Azais (Temat do filmu)
Pochodzenie Nowy Tarzan.
Opowiadania wesołe i niewesołe
Wydawca Gebethner i Wolff
Data wyd. 1925
Druk Zakłady Graficzne Straszewiczów
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne Cały zbiór
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Całe opowiadanie
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron


Rozdział II.
ZAPOMNIANY FILOZOF.

W szczególny sposób to nazwisko fikcyjne dwa razy jeszcze wcisnęło się w moje życie. Będąc w szkole inżynierskiej w Paryżu, zamieszkałem na dłuższy czas przy ul. Bara Nr. 5. Ulica ta niewielka, ale dość szeroka i bardzo słoneczna — w pobliżu ogrodu Luksemburskiego z jednej strony i Avenue de l’Observatoire z drugiej. Bardzo polubiłem i tę ulicę, i ten dom, i ten pokoik, i różne wspomnienia łączące się z tym pokoikiem.
Pewnego razu, gdym wychodził z domu, uderzyła moje oczy, koło drzwi wejściowych, tablica marmurowa ze złoconym napisem, na którą jakoś dotychczas nie zwróciłem uwagi. Na tablicy z niemałem zdumieniem przeczytałem:

Piotr Hiacynt Azaïs
znakomity filozof
mieszkał w tym domu
w latach 1827 — 1833.

Gdyby nie to, że w r. 1833 jeszcze nie było mnie na świecie i że nie jestem ani Piotr, ani Hiacynt, pomyślałbym, że w niepojętem przeczuciu mnie to właśnie taki hołd złożyli paryżanie.
Wyznaję ze wstydem, że nic nie wiedziałem o istnieniu takiego filozofa. Zajrzałem do Larousse’a. Dowiedziałem się stamtąd, że P. H. Azaïs, ur. 1766, zmarł w r. 1845. Był profesorem retorytyki i filozofji w szkole Saint-Cyr i w innych — i stworzył system własny, który nazwał „Philosophie des Compensations“.
Doktryna ta naucza, że jeżeli na świecie jest dużo złego, jest też dużo dobrego; jeżeli są cierpienia, są też i rozkosze; wszystko się wyrównywa i ma swą kompensatę. Nie bądź ani wyłącznie pesymistą, ani wyłącznie optymistą, gdyż i to i tamto ma rację bytu.
Byłem nieco rozczarowany, że mój pseudonim uprawiał taki dobroduszny i nieszkodliwy eklektyzm. Wolałbym jakieś idee z większym temperamentem.
Bądź jak bądź, mogłem sobie powinszować, że mieszkam w sławnej kamienicy.



Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Antoni Lange.