[39]O WŁADZY, DOSTOJEŃSTWIE, I HONORZE
Gdyby też każda godność piastowana
była nabytkiem godności wewnętrznej,
ilużby ludzi nakrywało głowy
zamiast stać skromnie, kornie, z odkryłem?
iluż słuchałoby rozkazodawców?
Ilużby szuji nikczemnej odpadło?
...................
Niewszyscy, bracie możem być panami,
[40]
ale nie wszyscy też panowie mogą
mieć wierne sługi.
...................
Łatwo tam zbrodnia rządy rozpościera,
gdzie ją urzędu powaga podpiera.
...................
Wszechwładny Cezar w proch obrócon szary,
zatyka jako glina lichej ściany szpary,
i to ciało, przed którem drżały wszystkie światy
przed przeciągami wiatru bronbroń nędznej chaty.
...................
[41]
Król — to taka rzecz,
co idzie precz.
...................
Tłusty król i chudy żebrak — to dwa różne dania,
lecz oba idą na jeden stół; tak się wszystko kończy.
...................
Padnie mąż znaczny — pierzcha jego służków zgraja;
ubogi wzniesion — wrogów największych rozbraja.
...................
Szał wielkich bacznem trzeba śledzić okiem.
...................
[42]
Po co biednym schlebiać? niech
cukrzony język liże głupi przepych
niechaj się kolan gną zawiasy giętkie,
gdzie za łaszczeniem zysk pójdzie pewniejszy.
...................
Bolesną stratę, cny Damianie,
Ojczyzna twa poniosła,
Jowisza miała na swym tronie,
A dzisiaj ma tam osła.
...................
Upadek władzy kona nie sam jeden,
lecz nakształt wiru wciąga wszystkich bliskich.
...................
[43]
W biegu zepsutym tego świata
zbrodni i przestępstw dłoń ozłocona
sprawiedliwości się wymyka.
...................
Być wielkim można, gdy się w bój nie idzie
bez wielkich przyczyn, — ale jest wielkością
o słomkę nawet znaleźć powód kłótni,
gdy w grze jest honor.
...................
Blask większy zaciera mniejszy,
namiestnik jaśnieje, jak król,
dopóki król się nie ukaże.
...................
Taki to służby przeklęty porządek:
[44]
awans zależy od łask i protekcji.
...................
Dobre imię jest to rzecz nader wietrzna i zawodna, którą się częstokroć niezasłużenie nabywa i niewinnie traci.
...................
Dobre imię jest najdroższym skarbem mężów i niewiast: kto kradnie ml worek, kradnie mi rzecz marną, coś i nic, ale kto dobre imię mi wydziera, grabi mi dobro, z którego sam nie ma korzyści, mnie zaś przyprawia o nędzę.
...................
[45]
Honor — to istota, której się nie widzi i bardzo często bywa udziałem tych, co go nie mają.
...................
Nie czepiaj się wielkiego koła, gdy się stacza z góry, ale kiedy wielkie koło idzie pod górę, dzierż się go i gramol się za niem.
...................
Taki dziś porządek świata,
że ślepy wiedzie warjata.
...................
Krew przelewana była z dawien dawna,
Za nim praw ludzkich panowały rządy.
...................
[46]
Mieć — jest być panem,
Chcieć — być niewolnikiem.
...................
Ruchliwy karzeł lepszy nieraz bywa,
niż śpiący olbrzym.
...................
Upadek wzrostu początkiem był nieraz.
...................
Błądzić i sądzić — są to dwa zdania
różne i z sobą sprzeczne.
...................