Cytaty (Shakespeare, 1924)/całość

<<< Dane tekstu >>>
Autor William Shakespeare
Tytuł Cytaty
Pochodzenie Bibljoteczka Sapho № 11
Wydawca Wydawnictwo K. Paszkowskiego
Data wyd. 1924
Druk Drukarnia Akademicka
Miejsce wyd. Warszawa
Tłumacz Róża Centnerszwerowa
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Okładka lub karta tytułowa
Indeks stron
SZEKSPIR



CYTATY







WARSZAWA 1924
WYDAWNICTWO
K. PASZKOWSKIEGO






SPIS RZECZY:


 59



Odbito w Drukarni Akademickiej
w Warszawie 1924




BIBLJOTECZKA
SAPHO
POD RED. K. PASZKOWSKIEGO




№ 11 SZEKSPIR, CYTATY
zebrała
R. CENTNERSZWEROWA



SA
ARS LONGA  


PHO
VITA BREVIS


O MIŁOŚCI



Miłość — to dym, co z parą westchnień się unosi,
To żar, co w oku szczęśliwego płonie,
Morze łez, w którem nieszczęśliwy tonie...
Czemże jest więcej? — Istnym amalgamem:
Żółcią trawiącą i zbawczym balsamem...
...................
Kiedy miłość jest wielką każdy drobiazg trwoży,
A z każdym nowym lękiem i miłość się mnoży...
...................

Czemu, zdając się niebianką,
Miłość jest w gruncie zbyt srogą tyranką?
Czemu z zasłoną spuszczoną na skroni,
Miłość na oślep cel swój zawsze goni?...
...................
Coś narodzone z niczego: pieszczota
odpychająca; powagi pełna pustota;
chaos wdzięków szpetny; ciężki puch;
jasna mgła; zimny żar, martwy ruch;
sen bez snu! — Taką to w sobie zawiłość,
taką niełączność łączy ludzka miłość...
...................

Bo nie zna miłość żadnych tam i granic,
A co potrafi, na to się i waży,
Niepomna przestróg, nie zważając na nic,
Siły z żądzami bez lęku kojarzy
...................
Miłość jest ślepa — kochankowie nigdy
nie widzą szaleństw, jakie popełniają.
...................
O, zła to miłość jęczeć z żalu wtedy,
Kiedy tym, których kochamy, jest dobrze.
...................
Niedarmo lotne gołębie są w cugach

bóstwa miłości i niedarmo Kupid
ma skrzydła z wiatrem idące w zawody...
...................
...Czyż miłość młodzieży
W oczach jedynie, a nie w sercu leży?...
...................
Miłość ludzka przeważnie wiernie szczęściu płuży:
ma przyjaciół do syta, komu szczęście służy,
lecz kto w potrzebie druhów na pomoc przywoła,
ujrzy, zamiast przyjaciół, złych wrogów dokoła.
...................
Powtórne śluby zwykle z uczucia nie płyną,

chęć zysku podła, nie zaś miłość ich przyczyną.
...................

Szał miłości sam niszczy się gwałtowną swoją siłą i do przedsięwzięć wiedzie rozpacznych, jak czyni to namiętność każda, kiedy naturę naszą dręczy.

...................
Gdy krew się pali, wówczas językowi
rozrzutnie dusza użycza swych zaklęć;
błysków tych ogniem mienić nie należy,
bo one więcej świecą niźli grzeją,
I gasną, zanim zdążyły to spełnić, co przyrzekały...
...................

Strzała miłości nawet przez odbitkę działa.
...................
Miłości Herold, to myśl być powinna,
co dziesięćkroć prędzej mknie niż promień słońca.
...................
Wenera w domu łez się nie uśmiecha.
...................
Miłość jest krwi chucią i ustępstwem woli...
...................
Miłość nią nie jest, kiedy idzie w parze
z względami, które są za jej obrębem.
...................

Gdy duch spokojny, wtedy ciało czułe,
zaś burza w duszy zmysłom ci odbiera
uczucie wszelkie...
...................

Gorąca krew, gorące myśli i gorące czyny — to rodowód miłości: gorąca krew rodzi gorące myśli, gorące myśli rodzą gorące czyny, a gorące czyny — to miłość...

...................
Piękność i dowcip, ród, siła, zasługa,
miłość i przyjaźń — wszystko niewolnikiem
zazdrości czasu i jego potwarzy.
...................

...Odwieczne jest prawo,
Że miłość zębów fortuny jest strawą.
...................
Przyjaźń dotrzyma w wszystkich sprawach ludzkich,
prócz jednej tylko — prócz sprawy miłości,
więc serca własnym niech mówią językiem,
każde za siebie układa się oko,
nie ufa nigdy żadnym pośrednikom,
bo każda piękność jest to czarodziejka,
co swemi czary w krew przetapia wiarę.
...................
Kupida strzały przez ucho tylko do serca lecą...
...................

Miłość jest trafem, gdyż ślepe pacholę
tych w potrzask łapie, tamtych strzałą kole.
...................
Nikt nie wie, ile miłość zatruć może
jedno złe słowo, powiedziane w porę...
...................



O ŚMIERCI



Lękliwy stokroć umiera przed śmiercią,
mężny kosztuje jej tylko raz jeden.
...................
Tchórzostwem wielkiem i podłością
jest skracać sobie życie tylko z lęku
przed czemś co musi nastąpić niechybnie.
...................
Głupstwem żyć, kiedy życie jest męczarnią,

a śmierć jedynem lekarstwem od cierpień.
...................
Mówią, że nieraz ludzie bliscy śmierci
miewali chwile wesołe: ich stróże
zwą to ostatnim przed śmiercią wybłyskiem.
...................
Bezcielesna nawet śmierć ulega wpływom miłości...
...................
Sprawiedliwości świata kto śmierć zadał,
słuszne by śmiercią za to odpowiadał.
...................

Śpiący i umarli są obrazkami tylko.
...................
Życie jest tylko przechodnim płomieniem,
nędznym aktorem, który swoją rolę
przez parę godzin wygrawszy na scenie
w nicość przepadnie...
...................
Być albo nie być? — oto jest pytanie.
Umrzeć i zasnąć? — Wszystkoż tem się kończy?
Nie! w snach marzenia są — tylko marzenia!
A kiedy z marzeń śmierci się przebudzim,

Przed wiekuistym Sędzią nas postawi, —
W nieznanych światach, skąd wędrowiec żaden
Nie wrócił nigdy...
...................
Kiedy dzień kona, niebo spuszcza rosę.
...................
Zwykłą jest rzeczą, że to co jest żywe,
umiera w wieczność idąc przez istnienie.
...................
Ze wszystkich dziwów, o których słyszałem,
to mi się zdaje być najosobliwsze,
że ludzie boją się śmierci i szemrzą

na to, że ona, będąc nieuchronną,
przyjść kiedyś musi...
...................
O lat dziesiątki kto życie swe skraca,
tyleż lat lęku ten sobie odcina
przed śmiercią, która przyjdzie nieuchronnie.
...................
Kto umiera, ten płaci wszelkie długi...
...................

Lepiej po śmierci mieć złe epitafjum, niźli złą opinję za życia.

...................
Wszystko oddaje śmierci, kto oddaje ducha.
...................

Niech będzie, co będzie,
czas wszystko równo unosi w swym pędzie.
...................
Czas naprawi albo zdławi,
Śmierć z cierpienia nas wybawi.
...................
Złe czyny ludzi żyją po ich śmierci,
Dobre bywają częstokroć grzebane
Z ich popiołami.
...................
Tylko w czczej obawie
Gorzkie uczucie śmierci głównie leży.
...................
Śmierć nie ma granic, ni miary, ni końca,

i żaden język nie odda boleści,
jaką to straszne słowo w sobie mieści.
...................
Czyliż jest grzechem wstąpić dobrowolnie
do śmierci domu pełnego tajemnic,
zanim śmierć do nas odważy się zbliżyć?
...................
Umrzeć! Pójść nikt nie wie dokąd,
I leżeć w zimnej trumnie, gnić powoli,
Zamienić ciało żywe i gorące,
Na gliny garstkę...
...................

Na ziemi tej życie
Jakkolwiek ciężkie, smutne, opłakane,
Starość choroba, nędza i więzienie
Jasnym są rajem w porównaniu z śmiercią.
...................
Z życiem tak rozumny:
Jeśli cię stracę, stracę rzecz, o którą
Jeden się tylko może głupiec troszczyć...
...................
Sen jest najlepszym twoim wypoczynkiem,
Często go szukasz, a przecie nikczemnie

śmierci się lękasz, która snem jest tylko.
...................
Śmierć — rzecz to straszna.
...................
Ludzka natura, chyląc się ku ziemi,
Do swej podróży gotuje się zwolna,
Ziębnie, ciężeje...
...................
W zimnej mogile na jeden proch gniją
Kości potężnych i kości żebraka.
...................
Woniejące zioła,
Brylantowane perełkami rosy

Są najpiękniejszą mogiły ozdobą.
...................
Tchnieniem jest życie: głupi, kto mu wierzy.
...................
Długie godziny zawładnie czasami
Śmierć nad naturą, ogień jednak życia
Zapala znowu przynękane duchy.
...................



O KOBIECIE



Głupstwo pięknej kobiecie nie może zawadzić,
Bo przy piękności każda umie sobie radzić.
...................
Niech będzie jak gęś głupia i szpetna jak flądra,
Potrafi to, co każda i piękna i mądra.
...................
Gdy łzy spłyną, niewieści żal przeminie.
...................

Bóg dał kobiecie piękną twarz, a ona malowaniem tworzy sobie drugą.

...................
Krótkie — jak miłość kobiety.
...................
Lęki kobiece tylko miłość przeciwważy,
Albo nic nie dba, albo wiecznie jest na straży.
...................
Dwakroć zabija męża umarłego żona,
Gdy drugiego w pieszczocie przytuli do łona.
...................

O, słabości, kobietą muszę nazwać ciebie!
...................

Kto wierzyłby wszystkiemu, co mówią kobiety, wiedziałby tylko połowę wszystkiego, co robią.

...................

Na zmysły nasze silniej zwykle działa cnota kobiety niż jej lekkomyślność.

...................
Czystą naturę kobiety mężczyzna
Psuje dla własnej li tylko korzyści.
...................

Duch kobiet wielki jak wiotkie ich ciało
Zbyt łatwo ufa przysięgom fałszywym.
...................

Niema pięknej kobiety, co nie mizdrzyłaby się przed zwierciadłem.

...................
Zbyt prędko więdną przedwczesne mężatki.
...................
Nie ta dziewica dobrze poszła zamąż,
co długie lata przeżyła w zamężciu,
lecz ta co młodo w zamężciu umarła.
...................

Najskromniejsza grzeszy dziewica,
gdy piękność swoją księżyca blaskom odsłoni...
...................
Robak toczy
dziecięta wiosny wcześniej częstokroć,
niż rozpękną pączki.
...................
Przekleństwem drugi mąż, bo w powtórne śluby
ta wchodzi tylko, co zwiodła pierwszego do zguby.
...................
Wiedzą rozumni ludzie doskonale,
jakie potwory czyni z nich kobieta.
...................

Przyjrzyj się dobrze kobiecej piękności,
a ujrzysz często, jako na wagę była kupiona.
...................



O   WŁADZY,   DOSTO­JEŃSTWIE, I HONORZE



Gdyby też każda godność piastowana
była nabytkiem godności wewnętrznej,
ilużby ludzi nakrywało głowy
zamiast stać skromnie, kornie, z odkryłem?
iluż słuchałoby rozkazodawców?
Ilużby szuji nikczemnej odpadło?
...................
Niewszyscy, bracie możem być panami,

ale nie wszyscy też panowie mogą
mieć wierne sługi.
...................
Łatwo tam zbrodnia rządy rozpościera,
gdzie ją urzędu powaga podpiera.
...................
Wszechwładny Cezar w proch obrócon szary,
zatyka jako glina lichej ściany szpary,
i to ciało, przed którem drżały wszystkie światy
przed przeciągami wiatru broń nędznej chaty.
...................

Król — to taka rzecz,
co idzie precz.
...................
Tłusty król i chudy żebrak — to dwa różne dania,
lecz oba idą na jeden stół; tak się wszystko kończy.
...................
Padnie mąż znaczny — pierzcha jego służków zgraja;
ubogi wzniesion — wrogów największych rozbraja.
...................
Szał wielkich bacznem trzeba śledzić okiem.
...................

Po co biednym schlebiać? niech
cukrzony język liże głupi przepych
niechaj się kolan gną zawiasy giętkie,
gdzie za łaszczeniem zysk pójdzie pewniejszy.
...................
Bolesną stratę, cny Damianie,
Ojczyzna twa poniosła,
Jowisza miała na swym tronie,
A dzisiaj ma tam osła.
...................
Upadek władzy kona nie sam jeden,
lecz nakształt wiru wciąga wszystkich bliskich.
...................

W biegu zepsutym tego świata
zbrodni i przestępstw dłoń ozłocona
sprawiedliwości się wymyka.
...................
Być wielkim można, gdy się w bój nie idzie
bez wielkich przyczyn, — ale jest wielkością
o słomkę nawet znaleźć powód kłótni,
gdy w grze jest honor.
...................
Blask większy zaciera mniejszy,
namiestnik jaśnieje, jak król,
dopóki król się nie ukaże.
...................
Taki to służby przeklęty porządek:

awans zależy od łask i protekcji.
...................

Dobre imię jest to rzecz nader wietrzna i zawodna, którą się częstokroć niezasłużenie nabywa i niewinnie traci.

...................

Dobre imię jest najdroższym skarbem mężów i niewiast: kto kradnie ml worek, kradnie mi rzecz marną, coś i nic, ale kto dobre imię mi wydziera, grabi mi dobro, z którego sam nie ma korzyści, mnie zaś przyprawia o nędzę.

...................

Honor — to istota, której się nie widzi i bardzo często bywa udziałem tych, co go nie mają.

...................

Nie czepiaj się wielkiego koła, gdy się stacza z góry, ale kiedy wielkie koło idzie pod górę, dzierż się go i gramol się za niem.

...................
Taki dziś porządek świata,
że ślepy wiedzie warjata.
...................
Krew przelewana była z dawien dawna,
Za nim praw ludzkich panowały rządy.
...................

Mieć — jest być panem,
Chcieć — być niewolnikiem.
...................
Ruchliwy karzeł lepszy nieraz bywa,
niż śpiący olbrzym.
...................
Upadek wzrostu początkiem był nieraz.
...................
Błądzić i sądzić — są to dwa zdania
różne i z sobą sprzeczne.
...................



O CIERPIENIU
I SMUTKU



Trudno ta goi się rana,
którą zadajem własną sobie ręką.
...................
Smutna to sprawa błaznować w cierpieniu
i drażnić przez to i siebie i drugich.
...................
Gdy lepszych od nas widzim w poniewierce,
własnych nędz naszych zapomina serce.
...................

Najciężej cierpią ci, co sami cierpią,
bo znikąd ulgi ni pociech nie czerpią,
lecz kto w cierpieniu znajdzie towarzysza,
tego się boleść zmniejsza i ucisza.
...................
Najniżej pchnięta od losu istota
żyje w nadziei ciągłej, nie w obawie,
żałosna zmiana dotyka jedynie
wyższych — maluczkim śmiech wraca na usta.
...................
Czem są muchy dla psotnych chłopców,
tem ludzie dla bogów; gnębią nas dla zabawki.
...................

Krzyczymy, rodząc się, dlatego, że wchodzimy na tę wielką scenę błazeństw.

...................
Sen — to kąpiel znużonej pracy,
cierpiących serc balsam
natury główny to jest odżywiciel,
posiłkodawca na uczcie żywota.
...................

W niemocy zwykle zaniedbuje człowiek tych obowiązków, których zdrowym będąc, ściśle dopełnia.

...................

Kiedy przychodzą smutki, to zwykle, nie pojedyńczo ale w zastępach.

...................

Świętemi wprawdzie są boleści prawa,
przecież rozsądek z łez się naigrawa.
...................
Nie jesteśmy sobą,
Gdy w przygnębieniu naszego jestestwa
Duch nasz skazany na cierpienia z ciałem.
...................

Ostatni żebrak ma jeszcze w swej nędzy coś zbytkownego.

...................
Gdziekolwiek większa dokucza choroba,
mniejszej nieledwie nie czuje się prawie.
...................

Dobre uwagi dla tych, którym błogo,
ale w cierpieniu nie krzepią nikogo.
...................
Płomień spędza się płomieniem,
ból dawny nowem leczy się cierpieniem.
...................



SENTENCJE RÓŻNE



Jak lichym, marnym, płaskim, bez wartości
wszelki mi zda się zwyczaj tego świata.
...................
Gdy czart chce kogo wwieść
w grzech najczarniejszy,
przybiera k‘temu świątobliwy pozór.
...................
Zbrodnią jest łaskawość
kiedy — miast karać — oszczędza nieprawość.
...................

Sama cnota nawet nie ujdzie strzałów plotki.

...................

Zbyt często grzeszymy ze skromnem licem i pobożnym czynem.

...................
Czas wyda na jaw, co kryje obłuda,
kto zły, ten nigdy cnót długo nie uda.
...................

Wznoszą się młodzi, gdy padają starzy.

...................
Wiek stary w podejrzeniach tak przesadza łatwo,
Jak stan młodości grzeszy nierozwagą.
...................

Młodzieży nie mniej lekka i beztroska
przystoi suknia, jaką zwykle nosi,
niż długie szaty i niźli sobole latom podeszłym.
...................

Kto buduje mocniej niż murarz, cieśla lub majster okrętowy? — Grabarz, bowiem domy, które on buduje, będą trwały do Sądu Ostatecznego.

...................
Ziemia jest matką natury i grobem:
grzebie i życia obdziela zasobem.
...................

Niema tak podłych rzeczy na tej ziemi,
aby nie mogły stać się szlachetnemi.
...................
I cnota nawet zejść może w bezdroże,
a błąd się czynem uszlachetnić może.
...................
Czucie, bogatsze w wartości niż w słowa
pyszni się z swojej wartości nie z ozdób.
...................

Zazdrość — to poczwara, co się sama płodzi i sama wyprzęga.
...................
O, jakże wielkie ten cierpi katusze, co, wielbiąc, wątpi,
mając podejrzenie, namiętnie kocha...
...................
Nasze jestestwo jest ogrodem, a nasza wola ogrodnikiem.
...................
Są ludzie, którzy mają reputację głęboko mądrych, dlatego że stale trwają w milczeniu.
...................
Nie wszystko, co się lśni, jest złotem.
...................

Lepsza cnota w kapocie
Niż niecnota w złocie.
...................

Wszystkiego chciwiej się żąda niźli używa. Któż wstaje od uczty z równym jak do niej zasiadł apetytem?

...................

Choć pozór często sam sobie kłamie,
blichtrom zazwyczaj zwodzić się świat daje.
...................
Im blask na zewnątrz bywa świetniejszy,
tem większa czczość bywa w gruncie.
...................

Niema występku tak nagiego, żeby po wierzchu nie miał jakowych cech cnoty.
...................
Ozdoba jest kwiecistym brzegiem niebezpiecznego, morza, piękną tkanką, osłaniający twarz murzynki.
...................

Iluż to rzeczom, czas tylko stosowny
nadaje wziętość i przymiot szacowny.
...................
Prosta rzetelność nienawidzi blichtrów.
...................
Patrzcie, jak pozór może ludzi zwodzić:
żal pożyczany za szczery uchodzić.
...................
Ten, kto popełnia czarne, jak noc czyny
gotów na wszystko, by ukryć swe winy.
Grzech płodzi grzechy; śladem rozpustnika
jak dym za ogniem rozbój się pomyka.
...................

Alboż jest wolno kraść, żeby rozdawać
i dla jałmużny odzierać bliźniego?
...................
Mało jest ludzi chętnie słuchających
słowa o grzechach, które sami pełnią.
...................

Czyny, przeciwne naturze, rodzą przeciwny naturze niepokój.

...................
Tam, gdzie grozi zdrada,
godziwie kradnie, kto sam się wykrada.
...................
Fałsz serc i fałsz lic muszą iść społem.
...................

Lepsza jawna wzgarda niż ubarwiona pochlebstwem.
...................
Wróbel kukułkę póty pielęgnuje,
póki mu płód jej oczu nie wykłuje.
...................
Fortuna, sprośna djablica
od biednych odwraca lica.
...................
Kto lubi na dwóch stołkach siadać,
dla zysku tylko służy,
ten drapnie, gdy deszcz zacznie padać
i rzuci cię wśród burzy.
...................
Gwałtownych uciech i koniec gwałtowny

są one naksztalt prochu zatlonego,
co, wystrzeliwszy, gaśnie.
...................
Każdy z nas, gdy rośnie,
nietylko w mięśnie i powagę wzrasta,
z rozrostem bowiem tej świątyni także
wewnętrzna służba duszy i umysłu
pełnię rozwoju stopniowo zyskuje.
...................
Śmiać się można, śmiać się — i być łotrem.
...................
Gram kwasu przemieni
treść sądów ludzkich szlachetną na plotki.
...................

Jest więcej rzeczy w niebie i na ziemi,
niż o tem wasza śniła filozofja.
...................
Co skryte, więcej wszystkim bólu sprawi,
niźli gniew srogi, gdy się w słowach jawi.
...................
Zbrodnia, jakkolwiek języka nie ma,
najprzedziwniejszym gada instrumentem.
...................
Zamiar jest pamięci niewolniczym sługę,
rodzi się szybko, sił mu starczy nie na długo.
...................
Jak konieczność to leży w naturze człowieka,

że to, co winien sobie z myśli mu ucieka,
i to, co postanowił tak mocno w porywie,
kiedy poryw przeminie, już więcej nie żywie.
...................
Świat przez wieki nie trwa, niema więc dziwoty
że z losami się nasze zmieniają ochoty.
...................
Los w naszych zamiarach krzyżuje nam szyki,
nasze są myśli, nie nasze ich wyniki.
...................

Bądź czystą jak lód; jasną jak śnieg; — nie ujdziesz oszczerstwa.

...................

Ci są błogosławieni, w których krew i rozum tak są zmieszane, że nie są fujarką, na której losu palec, jakie zechce wygrywa tony.

...................
Niech ranny zwierz się rykiem dusi,
łania mknie w las wesoło;
śpi jeden — drugi czuwać musi,
tak świat się kręci w koło.
...................
Słowa do góry lecą, myśl się w dole płoży,
słowom bez myśli niebo bram swych nie otworzy.
...................
Gorsze mija, gdy się złe zaczyna.
...................

Kto się uśmiecha, będąc okradziony,
ten rabusiowi kradnie jego plony;
ale zaprawdę sam siebie okrada,
kto się tem trapi, gdzie daremna rada.
...................
Przewina tak jest dziwnie podejrzliwa,
by kto jej nie zgadł, sama się odkrywa.
...................

Żadne miejsce swą świętością nie może chronić mordu.
...................

Roślina w ziemi, ryba w wodzie żyje,
miło, gdy treść piękną i wierzch piękny kryje,
I tem wspanialsza tem więcej jest warta

złota myśl w złotej oprawie zawarta.
...................

Marzenia niczem nie są innem, jeno wylęgłemi w chorobliwym mózgu dziećmi fantazji.
...................

Czemże jest nazwa? To, co zwie my różą,
pod inną nazwą równieby pachniało.
...................
Tam, gdzie się skrycie prowadzą układy
tam dwóch już, mówią, zawiele do rady.
...................
Gdy z piersi płynie jęk,
a serce żal rozkrwawia
muzyki srebrny dźwięk
natychmiast ulgę sprawia.
...................

Ten, co zwykł z prawdą mijać się najczęściej,
do tego stopnia pamięć swą zatraca,
że gotów wiarę dać własnemu kłamstwu.
...................
Myśl ludzka, ludzkim nie ulega sądom.
...................
Gdy raz się człowiek z drogi cnoty skręci,
wszystko źle idzie mimo dobrych chęci.
...................

Mówią, że nawet najcnotliwsi ludzie z wad są zlepieni i dla wad tych właśnie zdają się lepsi.
...................

Niejedna praca pospolita miewa
szlachetne bodźce, a najlichszy mozół,

do najbogatszych czasem wiedzie celów.
...................
Grzech wznosi jednych, innych cnota traci,
Jeden bezkarnie ciągle grzeszyć może,
Inny grzech jeden gardłem swem zapłaci.
...................
Jedynym biednych lekarstwem — nadzieja.
...................
O, hańba temu, co na śmierć wskazuje
występek, w którym sam równie
smakuje.

...................
Kto trzymać w ręku miecz nieba się kusi,
jeśli surowy — i święty być musi.
...................

Jak czarną duszę człowiek nieraz zdoła,
chować pod jasną postacią anioła.
...................

Brutus nie dlatego podniósł rękę na Cezara, aby mniej od innych kochał Go, ale że bardziej od innych kochał Rzym.
...................
Przyjaźń ludzka stygnąc, przywdziewa subtelną i wymuszoną szatę ceremonji.
...................

Jeszcze nie było mędrca na tej ziemi,
coby cierpliwie ból zębów wytrzymał,
choć w księgach, stylem pisanych anielskim,
rozdawał szczutki fortunie i nędzy.
...................

Każdy z nas gotów cierpliwość zalecać braciom, mdlejącym pod smutku brzmieniem, lecz żaden nie ma dość cnoty i siły, aby naukę swą stwierdził przykładem, gdy sam poczuje przeciwności kolce.
...................
Niema na święcie rzeczy tak koniecznej i tak burzliwej, żeby jej natury muzyka zmienić chwilowo nie mogła.
...................

Człowiek, harmonji nie mający w sobie,
zdolny jest zdradzić, oszukać i podejść;
umysł u niego ciężki, jak mgła nocna,
a serce jego czarne jako Ereb.
Nie ufaj takim.
...................
Jakże lepiej płakać z radości,
niż radować się z płaczu.
...................

MAKSYMY



Nie postępuj,
jak niegodny pasterz czyni, gdy pokazując,
ciernistą stromą na niebiosa ścieżkę,
Sam płochy uciech swawolnych, nierządnych,
Kwietnym stąpa szlakiem...
...................
Krwawa nauka, którą innym dajem,
na własną naszą spadać zwykła głowę.
...................
Kto konieczności nie pełni rozkazów,
niebezpieczeństwo sam sobie kupuje.
...................

Mądry to ojciec, co zna własne dziecko.
Każdy zysk prawy jest błogosławieństwem,
gdy nie kradzionym przychodzi sposobem.
...................
Nie każdą myśl wypowiedz;
zamiarów płochych nie oblekaj w czyny;
bądź grzeczny, lecz natrętnym nie bądź nigdy;
przyjaciół swoich wybór ich przesiawszy,
do duszy przytwierdź żelaznemi haki,
lecz nie kpij z dłoni swojej, każąc ściskać
świeżo wyklutych i nieopierzonych
kolegów swoich...
...................

W sprzeczki nigdy się nie wdawaj,
a, wdawszy się, prowadź je tak by przeciwnik
uznał twą wartość...
...................
Użycz swego ucha każdemu,
lecz niewielu użycz swego głosu.
...................
O sobie sądów słuchaj, swój dla siebie zachowaj.
...................
Stroje kupuj, jakie sprawić pozwoli,
mieszek twój, lecz nie fantastyczne;
bogate, lecz nie przesadne — bowiem
strój zdradza męża.
...................
Dłużnikiem nie bądź, ani wierzycielem:

pożyczkę łatwo stracisz, a z nią druha.
...................
Pomnij nad wszystko: nie kłam sam przed sobą,
bo za tem idzie, jak noc idzie po dniu,
że będziesz wobec wszystkich innych szczery.
...................
Festina lente,
zdradne są kroki zbyt spiesznie podjęte.
...................
...Miej w pamięci, że zbyt skwapliwy
zarówno spóźnia się jak zbyt leniwy.
...................
Ubogi, rad ze swego losu, jest arcybogaty,
ale sam Krezus jest jak Job ubogim
...................

Kto lepsze goni, często w gorsze wpada.
...................
Zamknięta rzecz święta,
dobry gospodarz zawsze to pamięta.
...................
Jak przesycenie postu jest rodzicem,
tak i swawola niewoli jest matką.
...................
Dobre to, kiedy szlachetnie myślący
zawsze podobnych sobie się trzymają,
bo któż rękojmi tyle ma sam w sobie,
że go nie zwiodą pokusy niczyje?
...................
Tylko w nieszczęściu próbuje się serce.
...................

W starej szacie
wygodniej chodzić niż w nowym szkarłacie.
...................
Najgorzej jeszcze nie jest, póki człowiek
może powiedzieć: teraz mi najgorzej.
...................
Nad niecofnioną biedą utyskiwać,
jest to chcieć nową biedę wywoływać.
...................
Utarczka z losem płonnem jest szermierstwem,
więcej z nim wskórasz spokojnem szyderstwem.
...................
Słowa... słowa... słowa.



KONIEC



Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: William Shakespeare i tłumacza: Róża Centnerszwerowa.