Kapitanowie zuchy/Objaśnienie wyrazów żeglarskich i rybackich
<<< Dane tekstu | |
Autor | |
Tytuł | Kapitanowie zuchy |
Podtytuł | Powieść o wielkich ławicach morskich |
Wydawca | Wydawnictwo Polskie R. Wegnera |
Data wyd. | 1930 |
Druk | Drukarnia Concordia Sp. Akc. |
Miejsce wyd. | Poznań |
Tłumacz | Józef Birkenmajer |
Tytuł orygin. | Captains Courageous |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Cały tekst |
Indeks stron |
Awarja — strata poniesiona przez okręt.
Bakier — bakort — lewy bok statku.
Bliza — latarnia morska, sygnał świetliskowy.
Buja — boja — zdala widoczny pław na wodzie, oznaczający kierunek jazdy lub miejsce zapuszczenia kotwicy.
Bukszpir — przedłużenie bukszprytu czyli skośnego masztu na przodzie okrętu, służące do rozpinania kliwrów. (żag. klinowych).
Bum — podbieg — drążek żaglowy.
Buksy — nieprzemakalne spodnie rybackie.
Cumownica — pal lub boja, do których cumuje się czyli przymocowuje na brzegu wzgl. osadza w miejscu okręty.
Depka — wąski pas wody głębokiej między mieliznami.
Doka — gęsta mgła na wodzie.
Dolban — krawędź burty łodzi, gdzie osadza się dulki wioseł.
Dryfować — być poniesionym przez wiatr lub prąd morski w bok od kierunku jazdy.
Fansznur — tryska — sznur do podciągania bandery.
Fokmaszt — maszt przedni; analogicznie: fokżagiel.
Galarda — wzniesienie na przodzie okrętu, mieszczące kwaterę czeladzi okrętowej; kasztel przedni.
Galjon — rzeźba zdobiąca przód statku.
Gary — liny do manewrowania żaglami (też brasy).
Gawełek — rączka koła sterowego.
Gorcyl — lina do podciągania żagla na reję.
Grotmaszt — maszt środkowy okrętu; analogicznie: grotżagiel.
Gwiździel — pływająca syrena, ostrzegająca statki.
Hak — ławica piaskowa.
Halza — lina do wyprężania dolnego wiatrowego rogu żagla.
Helmąt — rękojeść steru.
Jata — nadbudówka na pokładzie statku.
Kabestan — pionowa winda kotwiczna.
Kambuza — kuchnia okrętowa.
Kluza — otwór, przez który przechodzi łańcuch kotwicy.
Komięga — gruchot — statek nieprzydatny do pławby.
Kwatera — część górnego pokładu.
Lej — strona niezwrócona do wiatru.
Lek — wyrwa w burcie statku.
Mamka — mgła na wodzie.
Maszoperja — spółka rybacka.
Naktuz — szafka na busolę i światło.
Opława — część burty wystająca nad wodę.
Paczyna — wielkie wiosło bez okucia.
Paruch — płachta czyli płótno żaglowe.
Płuto, płucisko — pław połączony z kotwią lub siecią.
Pobitka — daszek nad kajutą.
Porwą — komenda: Do roboty!
Przelewa — gwałtowna fala odbijająca się od burty i wdzierająca się na pokład.
Rejda — motlawa — miejsce osłaniające przycumowane statki.
Rewa — ławica piaskowa w morzu.
Ru! — komenda na wioślarzy.
Ruchawa, rolinga, ruchawka — fale rozbijające się na mieliźnie.
Stryj — wiatr na wodzie.
Szląg — dolne wiązanie części składowych masztu.
Sztaba — przód okrętu.
Sztak — lina do umocowania masztów. Na nim bywa umieszczony sztakżagiel.
Sztymbork — prawy bok statku.
Talki — bloki w olinowaniu statkowem.
Toczenica — rodzaj wielkich fal na rewach.
Trola — rodzaj niewodu czy wędy rybackiej.
Waruga — dyżur okrętowy.
Wesoły statek — o sztabie mocno zadartej do góry.
Wręga — żebro okrętu.
Wronka — topżagiel — żagiel szczytowy.
Wygląd — czatownia okrętowa.
Wytycznia — konstrukcja drewniana lub żelazna, wskazująca okrętom drogę lub ostrzegająca je o niebezpieczeństwie.
Zagłówek — górna część pokładu w sztabie statku.
Zydwester — nieprzemakalny kapelusz marynarski.
Zyźnik — majtek, wypompowujący lub wybierający wodę morską, nagromadzoną na statku.