Poezye (Musset)/Notatka biograficzna
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Notatka biograficzna |
| Pochodzenie | Poezye |
| Wydawca | Księgarnia Teodora Paprockiego S-ki, "Biblioteka Romansów i Powieści" |
| Data wyd. | 1890 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Tłumacz | Bolesław Londyński |
| Źródło | skany na commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Alfred de Musset, urodzony w Paryżu 11 grudnia 1810 r., zajmuje niezaprzeczenie jedno z pierwszych miejsc w rzędzie poetów XIX-go wieku. Talent poetyczny rozwinął się w nim nadzwyczaj młodo, tak dalece, że już w 18-tym roku życia Musset był jedną z głów szkoły romantycznéj, któréj ognisko koncentrowało się naówczas w salonach Wiktora Hugo. Zręczność formy i łatwość kompozycyi zjednały Mussetowi wielką powagę u swego stronnictwa, podczas gdy szkoła klasyków piętnowała w nim niepohamowaną żądzę szydzenia ze wszelkich tradycyj literackich i przepisów akademickich. Pierwsze jego poezye p. t. Contes d’Espagne et d’Italie były istotnie znakomite, pomimo, że miały w sobie dużo pstrocizny i fantastycznego dziwactwa. W roku 1833 umarł ojciec poety Wiktor de Musset, znany, jako nader sumienny wydawca dzieł Jana Jakóba Rousseau. Wypadek ten tak dalece podziałał na umysł Alfreda, że zmienił zupełnie kierunek jego poglądów. Talent poety zmężniał i stał się o wiele innym, niż w Powiastkach hiszpańskich. Wtedy to powstały trzy poematy, różne pod względem formy i treści, jako to: Puhar i Usta, Co się podoba dziewczętom (Przekład Gomulickiego, Warszawa 1874) i Namuna. Te trzy utwory złożyły jeden tom, który ukazał się w styczniu 1833 roku p. t. Widowisko w fotelu. Od téj chwili datuje się rozbrat Musseta ze szkołą romantyczną i niejako samodzielność poety. Wśród burzy, jaką wywołało to odstępstwo, Musset, na zaproszenie M. Baloza, rozpoczął swoje współpracownictwo w głośném do dziś dnia Revue des deux mondes, z którém to pismem nie rozstawał się już do końca życia. Pierwszym utworem Musseta, zamieszczonym w Revue był André del Sarto, dramat w 3-ch aktach (przekład w Przegl. Tyg. 1880 r.). Daléj nastąpiły: Caprices de Marianne, zaś 15 sierpnia 1833 r. wydrukowano poemat Rolla (u nas przekładany w urywkach kilkakrotnie, najlepiéj przez Wł. Ordona). Zachwycona tą ostatnią pracą współczesna krytyka skwapliwie zestawiała ją z niemieckim Faustem i z angielskim Manfredem. Trudno istotnie nie podziwiać, że arcydzieło, dające obraz uczuć i pragnień całego pokolenia, powstało w wyobraźni młodzieńca, mającego dwadzieścia dwa lat niespełna! W podróży do Włoch, Musset napisał dwa piękne utwory p. t. Nie igra się z miłością i Lorenzaccio. Ten ostatni dramat nie doczekał się dotąd należnego uznania. Utwór p. t. Une bonne fortune był owocem podróży Musseta do Baden w roku 1834. W roku następnym posypały się takie rzeczy, jak Łucya, Noc Majowa, a nadewszystko romans dwutomowy p. t. Spowiedź dziecięcia wieku (Przegląd Tygodniowy 1880 roku). Dzieło to daje nietylko ciekawy obraz postępu umysłowego autora, ale zarazem stanowi pogląd na świat duchowy całéj współczesnéj młodéj Francyi. Nowela p. t. Emelina, Noc Grudniowa i uzupełniający ją List do Lamartina nastąpiły niebawem, a wkrótce potém przyszły na świat: Kaprys, Nie można przewidziéć wszystkiego (przekład Mellerowéj 1872 r.) i Stanze na śmierć śpiewaczki Malibran, dla któréj Musset żywił niekłamany zachwyt. Jako dalszy ciąg Nocy Majowéj napisał téż Musset Noc Sierpniową i Noc Październikową, wskutek czego niektórzy z wielbicieli poety nazwali go poetą nocy. Od 1 sierpnia 1837 do 15 lutego 1839 r. Musset skomponował sześć noweli. Najlepszą z nich jest Syn Tycyana. Gorzka i nienawistna odpowiedź na dziką i zaczepną pieśń Beckera w roku 1841 p. t. Ren niemiecki wywołała wrzawę w ówczesnych dziennikach obu narodów. Za rządów lipcowych, Musset otrzymał posadę bibliotekarza przy ministeryum spraw wewnętrznych i order legii honorowéj. Przez lat jedenaście piastując ten urząd, nie zaniedbywał wcale uprawianéj niwy, na którą rzucał od czasu do czasu już to żarowo-namiętne liryki, już prace szerszego zakroju. Z ostatnich jego dramatów przełożono u nas Ludwisię i Karmozynę (Przegl. Tyg. 1879). Wybrany w roku 1852 na członka Akademii Paryzkiéj, Musset spoczął na zasłużonych laurach i w nocy z 2-go na 3-ci maja 1857 roku dokonał pracowitego żywota.
Był to romantyk czystéj wody, poeta nawskróś francuzki, wykwintny, smaczny, dowcipny, znakomity erudyta i niekiedy głęboki myśliciel. U nas dotąd mało znany. Z jego poezyj ledwie kilka, a może kilkanaście utworów mniejszych rozrzucono tu i owdzie po pismach. Na dziesięć grubych tomów, stanowiących Oeuvres complètes Musseta, jest to aż nadto mało. Ta okoliczność skłoniła nas właśnie do podjęcia niniejszego trudu. Zbiorek nasz ma na celu uwydatnienie cech młodzieńczej twórczości autora. Składają się nań niemal wszystkie drobne utwory od 1829 do 1835 r. z tak zwanych Premières Poésies, z dodatkiem późniejszych Nocy i paru innych drobiazgów. Z większych poematów weszły tu w całości: Wierzba i Namuna, a także Dedykacya i Inwokacya do dramatu p. t. Puhar i Usta, stanowiące same przez się całość, niezwiązaną ściśle z samym dramatem.
Warszawa, czerwiec 1890 r.
