Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Irregularitas

<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Piekarski
Tytuł Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca M. Arct
Data wyd. 1930
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne I – wykaz haseł
I – całość
Indeks stron

Irregularitas, wadliwość, według prawa kanonicznego brak fizyczny lub moralny, wyłączający od przyjęcia święceń duchownych lub od spełniania funkcyj duchownych, połączonych z otrzymanem święceniem. Wadliwości te dzielą się na wynikające z braku przymiotów (irregularitates ex defectu) i wynikające z przestępstwa (irregularitates ex delicto). Do pierwszych należą: 1) brak prawego urodzenia, czyli nieprawe pochodzenie. Wadliwość ta ustaje przez legitymację lub przez złożenie uroczystych ślubów zakonnych. 2) Ułomność cielesna, kalectwo, które uniemożliwia wykonywanie obowiązków kapłańskich. 3) Brak zdrowego umysłu i przypadłości chroniczne (epilepsja). 4) Małżeństwo dwukrotne, choćby prawnie zawarte, czyli t. zw. bigamia successiva. 5) Brak dobrej sławy. 6) Brak łagodności (defectus lenitatis). Za dotkniętych tym brakiem uważa prawo kanoniczne sędziów, którzy wydali samoistnie, t. j. bez werdyktu sędziów przysięgłych, wyrok śmierci, jeśli został wykonany, i katów, którzy się dobrowolnie zgłosili do wykonania wyroku śmierci.
Do wadliwości pochodzących z przestępstwa kodeks kanoniczny zalicza: 1) odstępstwo od wiary, herezję i schizmę, 2) dobrowolne przyjęcie chrztu od akatolika, 3) bigamja równoczesna, naruszenie celibatu i cudzołóstwo, 4) zabójstwo i spędzenie płodu, 5) umyślne okaleczenie siebie lub drugich, 6) śmierć, spowodowana przez duchownego, trudniącego się bezprawnie leczeniem, 7) nadużycie władzy święceń.

Wadliwości, zwane przez kodeks „zwykłemi przeszkodami do święceń“, są te, które ustają same przez się. Przeszkody takie zachodzą u 1) synów akatolików, 2) mężczyzn żonatych, 3) sprawujących urząd zabroniony duchownym, z którego sprawę zdać muszą, 4) niewolników, 5) zobowiązanych do służby wojskowej, dopóki jej nie ukończą, 6) neofitów i 7) obciążonych infamją faktyczną. Inne wadliwości, z wyjątkiem umyślnego zabójstwa i spędzenia płodu, mogą ustać na mocy dyspensy (ob. Święcenia).


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.