Słownik etymologiczny języka polskiego/siła
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
Data wyd. | 1927 |
Miejsce wyd. | Kraków |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron | |
Artykuł w Wikipedii | |
Strona w Wikisłowniku |
siła, silić się, silny; usile, albo: ‘praca, trud’, częste w psałterzu i biblji, stąd usilny i usiłować (się); albo: ‘gwałt, krzywda’, nasile; posilić, posiłek, posiłkowy (np. huf); wy- i przesilić, przesilenie, i t. d. Jak moc lub duży (p.), siła znaczy i ‘wiele’: »siła złego dwu na jednego«, szczególniej w dawnym języku, u Reja i innych (dziś jeszcze Rusin, kupując, pyta: syła?, ‘wiele?’). W psałterzach i i. silno, ‘bardzo’; silny, ‘gwałtowny, wielki’, np. o deszczu. Przezwana siła od ‘wiązania, ściągania’ (p. sidło, *sieć); por. lit. at-sajła, ‘postronek’, at-sajninkas, ‘przyprzążka’, saitai, ‘więzy’; ind. si-, ‘wiązać’, niem. Seil; lit. syla, syliti są pożyczki od nas, ale prus. seilin, ‘pilność’, seiliska, ‘nabożeństwo’, no-seilis, ‘duch’, są rodzime.