Zielnik lekarski/10
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Zielnik lekarski |
| Podtytuł | Zastosowanie, opis botaniczny i uprawa najważniejszych polskich roślin lekarskich |
| Wydawca | Księgarnia J. Przeworskiego |
| Data wyd. | 1938 |
| Druk | Zakł. Druk. F. Wyszyński i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Galeria grafik w Wikimedia Commons
| |
_z10.png)
D. — Roślina o korzeniu krótkim, grubym, wielogłowym, pełnym mlecznego soku. Łodyga prosta dorastająca od ½ do 1½ m wysokości, omszona, wewnątrz gąbczasta. Liście podwójnie lub potrójnie pierzaste. Kwiaty białawe w baldaszkach 15—30-promieniowych, prawie płaskich. Owoce czerwonawe i twarde. Smak gorzki, piżmowo-korzenny. Zapach mocno korzenny, nie tak przyjemny jak arcydzięgla.
ROŚNIE dziko po mokrych łąkach, lasach i zaroślach, na brzegach rzek, potoków, rowów, stawów. Gatunek ten bywa często stosowany do fałszowania arcydzięgla.
KWITNIE przez lipiec do września.
ZBIERA SIĘ w sierpniu i wrześniu, korzenie wykopuje się na wiosnę. Należy uważać, aby nie pomieszać dzięgla z trującą cykutą.
SKŁADNIKI: olejek lotny, cukier, żywica, kwas dzięglowy, guma, skrobia.
DZIAŁANIE: moczopędne, napotne, wiatropędne, wzmacnia nerwy, czyści krew.
UŻYTEK wewnętrzny: 1) Herbata z korzeni, liści i nasienia skuteczna w razie spożycia nieświeżych potraw. 2) Na wzmocnienie czynności żołądka, herbata z korzeni, po ½ szklanki: rano, w południe i na wieczór. 3) W postaci sproszkowanego korzenia, jako środek wiatropędny, oraz przy nieżytach (zakatarzeniu) płuc, zaflegmieniu tchawicy i pieczeniu w żołądku. Zewnętrznie stosuje się do płukania gardła i jako dodatek do aromatycznych kąpieli. Wywar z dzięgla z dodaniem octu używa się do mycia i nacierania przy podagrze, reumatyzmie, bólach w krzyżu i osłabieniu ogólnym.
