Druskieniki pod względem lekarskim/Postrzeżenia praktyczne ogólne
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Druskieniki pod względem lekarskim |
| Pochodzenie | Druskieniki. Szkic literacko-lekarski |
| Data wyd. | 1848 |
| Druk | Józef Zawadzki |
| Miejsce wyd. | Wilno |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały szkic lekarski Cała publikacja |
| Indeks stron | |
Z tego co się wyżéj o działaniu Druskienickiéj wody mineralnéj powiedziało, możnaby następne ustanowić prawidła.
1. Bezwzględnie na rodzaj choroby, na jéj stopień i zadawnienie, na sprzyjanie pogody, tudzież na rozmaite przypadkowe uboczne okoliczności, mniemałbym że ogólnie za najstosowniejsze do leczenia się woda mineralna miesiące naznaczyćby można wiosenne i letnie, a mianowicie od połowy Kwietnia, lub najdaléj od Maja aż do Września. Tu wszakże niemało zależeć będzie ze strony chorych od pomyślnego trafienia na porę ciepłą i pogodną; w naszym albowiem klimacie, zdarzają się częstokroć wśród Lipca, większe słoty i chłody aniżeli w Maju lub Wrześniu.
2. Miesiące najmniéj przyjazne leczeniu się u źródeł Druskienickich, są w ogólności: Październik, Listopad i Grudzień. I tu jednak szczegółowe wskazanie choroby, mogą i powinny stanowić wyjątek, np. w paraliżu i t. p. cierpieniach wymagających niezwłócznéj pomocy.
3. Cierpienia skrofuliczne ogólne, zwłaszcza u dzieci, najkorzystniéj byłoby następnym leczyć sposobem: Naprzód po sześcio-tygodniowym pobycie w Druskienikach między połową Marca i Czerwcem powrócić do domu, i na wsi w czasie najmocniejszych upałów, używać kąpieli piaskowych i słonecznych, z ostróżnością wszakże, i ściśle trzymając się danych przepisów. Niekiedy też kąpiele zimne rzeczne z pożytkiem zastosowane tu być mogą. Następnie zaś w tymże roku jeszcze, około początku Sierpnia ponowić użycie wody mineralnéj w Druskienikach, chociażby przez czas krótszy. Takim sposobem w ciągu jednego roku dwa kursa leczenia się wodami odbyć można.
4. W wyrzutach zewnętrznych i ranach, skrofulicznych lub kołtunowych, im cierpienie w wyższym jest stopniu i bardziéj zadawnione, tém śpieszniéj należy udać się do kąpieli Druskienickich, które i w zimie równie użyteczne będą.
5. W chorobach wątrobowych i hemorroidalnych kąpiele zimowe, a nawet i picie wody, wskazane są mianowicie osobom, które w zimie po większéj części siedzące życie prowadzą.
6. W cierpieniach paralitycznych, zwłaszcza przy ogólnéj bezwładności, jaka się częstokroć po uderzeniach apoplektycznych nagle okazuje, chorzy niezwłócznie do Druskienik udawać się powinni, bez względu na porę roku zimową lub jesienną nawet. Im prędzéj bowiem użyją się kąpiele, tym pomyślniejszego i rychlejszego skutku spodziewać się można. W paraliżu częściowym jednak wczesna wiosna zdaje się być porą najwłaściwszą do leczenia się mineralnemi wodami.
7. Nakoniec w reumatycznych i artrytycznych zadawnionych cierpieniach, szczególniéj niezbyt odlegle mieszkającym osobom, zimowe leczenie się wodą mineralną nader korzystne być może. O ile jednak dotąd z własnego doświadczenia przekonać się mogłem, początek wiosny za najstosowniejszy ku temu być mniemam.
Oto są ważniejsze zdarzenia, w których dotąd przynajmniéj nim dalsze doświadczenie więcéj nas nauczy, kąpiele Druskienickie w porze zimowéj zalecać możemy. Powtarzam tu jeszcze, iż nie uważam zimy w ogólności za stosowniejszą od lata w leczeniu się mineralnemi wodami. Postrzegałem jednak, iż miesiące poczynającéj się wiosny, a mianowicie Marzec, Kwiecień i Maj, najwięcéj sprzyjają chorym w Druskienikach. Co do pory letniéj lub zimowéj, przyznaję, że są tak z jednéj jak i z drugiéj strony pewne korzyści i niedogodności. Od chorych więc samych zależeć będzie wybór stosowny do okoliczności miejscowych i czasowych, nam zaś o to idzie tylko, ażeby przez niewiadomość lub uprzedzenie, chorzy nie byli pozbawieni korzyści, jakie odnieść mogą z wcześniejszego przybycia do źródeł, a tém samém z rychlejszego i pewniejszego uwolnienia się od cierpień. Co się zaś tycze tutejszéj miejscowości, śmiało upewnić możemy, że obawa o trudność wynalezienia dogodnych zimowych mieszkań w Druskienikach, żywności lub innych potrzeb do wygód życia służących, istném i bezzasadném jest uprzedzeniem. Wszakże nie szkodziłaby ostróżność ze strony chorych, uprzedzenia kilką dniami przyjazd swój przez pismo do kogokolwiek z mieszkańców Druskienik, ażeby pomieszczenie odpowiedne potrzebie i wymaganiom wcześnie przygotowane i należycie ocieplone być mogło.
Nakoniec winienem tu jeszcze usprawiedliwić się z chęci wprowadzenia nowości dla nas przynajmniéj na pozór dziwnéj, ażeby wody mineralne w porze zimowéj nawet używane być mogły z korzyścią; powszechne bowiem jest u nas mniemanie, że się do wód jeździ bardziéj dla tonu albo ustronnych widoków, aniżeli dla zdrowia. Nie przeczę, iż się to częstokroć zdarza, i nie naganiam nawet, boć to nikomu nie szkodzi; radbym jednak przelać wszystkim niedowierzającym własne przekonanie moje, że wody mineralne stanowią same przez się dzielny środek lekarski, nie zależący jedynie od pory roku albo innych okoliczności. Dla tego też naprzód jako chory obowiązany Druskienikom uleczenie się z ciężkiéj choroby, następnie zaś jako lekarz i ciągły mieszkaniec Druskienik, dziewięcioletniém doświadczeniem wsparty, najsumienniéj wszystkim zalecać mogę korzystanie z możności używania tak dzielnego lekarstwa przez rok cały. Tym sposobem Druskienickie wody mogłyby zyskać nierównie obszerniejsze pole działania aniżeli dotąd, a użyteczność ich dla cierpiącéj ludzkości we dwójnasób zostałaby powiększona. Zapewne, że w zimowéj porze środki uprzyjemnienia czasu pobytu chorych nieliczne są w Druskienikach, ale dla zdrowia na cóżbyśmy się zgodzić nie chcieli? Wszakże każde leczenie, jakkolwiek nie bywa przyjemném, stokroć przyjemniejszém jest jednak nad samą chorobę, ponieważ je miła nadzieja odzyskania drogiego zdrowia osładza! Przed kilkunastą laty, kiedyśmy zaledwo jeszcze zaczynali oswajać się z myślą, że i krajowe mineralne wody użyteczne być mogą, kiedyśmy je z niedowierzaniem, i chyba tylko w ostatecznéj potrzebie używali, niewiele tu zaiste bywało przyjemności dla chorych, a na każdym kroku niewygody i niedostatki nawet; pomimo to wszystko jednak, uleczano się często, i dla tego też Druskieniki nie zabawom lecz istotnéj skuteczności wody, winny są dzisiejszy stan swój kwitnący. Z czasem dopiéro znalazły się zabawy zrazu przyzwoite i umiarkowane, a zatém pożyteczne, potém jednak przesadą i zbytkiem niekiedy szkodliwe, spodziewać się można, że i teraz jeśli większa liczba chorych korzystać zechce z kąpieli zimowych, a nadewszystko wiosennych, nie zabraknie też zapewne i przyjemnego towarzystwa, i pożytecznych zabaw.
