Hetman Złotobrody

<<< Dane tekstu >>>
Autor	Wincenty Pol
Tytuł	Hetman Złotobrody
Pochodzenie	Pieśni Janusza. Dumy Widorta
Wydawca	Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd.	1921
Druk	Drukarnia Literacka w Krakowie
Miejsce wyd.	Kraków
Źródło	Skany na Commons
Inne	Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI  Całe Dumy Widorta: Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI  Cały zbiór Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI
Indeks stron

›››

[121]

HETMAN ZŁOTOBRODY^[1]

Ponad Dnieprem tętnią konie,
 Dziuba klasła w śliczne dłonie:
Wrócił Hetman złotobrody
 Gdzieś z za świata, gdzieś z za wody!       4

A miał Hetman złotobrody,
 Gdzieś z za świata, gdzieś z za wody,
Jasną szablę jako słońce,
 Po niej złotych żył tysiące.       8

A miał Hetman złotobrody
 Sto par koni gdzieś z za wody,
Pełne żyłek, smukłe, zwrotne,
 Jak sokoły bystre, lotne.       12

A miał Hetman złotobrody
 Huf kozacki doświadczony;
Jasno błyszczał nóż na gody,
 Co wielkanoc poświęcony.       16

A miał Hetman złotobrody
 I dziewczynę jak zazulę,

[122]

I śpiewaka, co przygody
 Umiał wydać w pieśni czule.       20

Zawyj wichrze w puste szlaki!
 Gdzie Oxanna^[2] będzie wtóra?
Gdzie pan taki? — gdzie dwór taki?
 I gdzie śpiewak jak Padura^[3]?!       24

Pomknął Hetman wichrem rwącym,
 Jednej wiosny na Moskali,
Błysnął wkoło pół-miesiącem^[4] —
 „Hej, mołojcy, za mną, daléj!       28

„Nuż do spisy! nuż do noża!
 „Jako sokół koń poleci;
„A śród nocy nam zaświeci
 „Ponad Moskwą jasna zorza!“       32

I zaszumiał huf parowem,
 Działa grzmiały, krew płynęła,
Szabla szablę w bryzgi cięła,
 Działa grzmiały pod Daszowem^[5]:       36

A sam jeden na uboczy,
 Opuszczony, czy odcięty,
Złotobrody Hetman toczy
 Na arabie wpół-zakręty.       40

[123]

Tuż, tuż za nim leci tłuszcza,
 Już niejeden ostrz zawadza,
A on konia raz wypuszcza, —
 To wypuści, — to osadza.       44

Pędzą, pędzą, — on uwodzi,
 Dopędzają, — on osadził,
Niejednego z siodła zgładził,
 I wypuścił i uchodzi.       48

Uszedł... przepadł... a Dniepr płynie,
 Łzy limanom^[6] niesie w dani —
Powiedz, Dnieprze, Ukrainie:
 Gdzie twe piewcy i hetmani?       52

1. HETMAN ZŁOTOBRODY. Początkowe zwrotki tej pieśni są naśladowaniem dumy o Hetmanie Żmii hr. Ludwika Jabłonowskiego. (Obj. poety).
2. w. 22 Oxanna. Pol ma tu na myśli poemat Wacława Rzewuskiego w dwu pieśniach p. t. Oksana, opisujący walkę Greków o niepodległość. Ob. studjum L. Siemieńskiego o W. Rzewuskim w Portretach literackich (Dzieła L. S. — Warszawa 1881, tom V., str. 324–5).
3. w. 24 Padura Tomasz, sławny poeta polsko-ukraiński (1801-1871). Pyśma, Lwów, 1874.
4. w. 27 półmiesiącem = krzywą szablą.
5. w. 36 Daszów nad dopływem Bohu, głośny nieszczęśliwą bitwą 14 maja 1831 r.
6. w. 50 limany, ujścia Dniepru, Dniestru, rozlewiska błotne.

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Wincenty Pol.