Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852)/Kultura Wielkopolska 1830 — 1846/5

<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Karwowski
Tytuł Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852)
Część Kultura Wielkopolska 1830—1846
Rozdział Publiczne wykłady. Zamiar arcybiskupa Przyłuskiego
Wydawca Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów
Data wyd. 1918
Druk Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów
Miejsce wyd. Poznań
Źródło Skany na Commons
Inne Cała Kultura Wielkopolska 1830—1846
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron

Publiczne wykłady. Zamiar arcybiskupa Przyłuskiego.

Ponieważ rząd na założenie uniwersytetu w Poznaniu zgodzić się nie chciał, postanowiło kilku ludzi dobrej woli miewać dla wykształceńszej części społeczeństwa publiczne odczyty z dziedziny rozmaitych nauk i stworzyć tym sposobem rodzaj akademii w Poznaniu. Rozpoczął wykłady z przyzwoleniem władz szkólnej w sali gimnazyum ś. Maryi Magdaleny Karol Libelt o Literaturze niemieckiej, wtrącając zręcznie do przedmiotu obcego poglądy na rzeczy swojskie, mówił zaś tak porywająco, że ściągał tłumy słuchaczy i słuchaczek. Sala gimnazyalna wkrótce okazała się za małą, skutkiem czego przeniesiono się na salę pałacu Działyńskich. Tu mówił Libelt o Estetyce, Jędrzej Morawski o Dziejach Słowiańszczyzny i Polski, dr. Teofil Matecki o rozmaitych przedmiotach z fizyki i chemii, adwokat Jakób Krauthofer, który się nazwał później Krotowskim, o Encyklopedyi i Metodologii prawa, a o Agronomii Ignacy Lipski zwany owczarzem, który pewnego razu dla demonstracyi kazał wprowadzić ku wielkiej uciesze publiczności na salę kilka baranów. W r. 1844 miał też wykład na sali Bazarowej Trentowski, ale wzbudził niesmak niefortunnemi uwagami politycznemi.
W owym czasie powziął arcybiskup Przyłuski zamiar zamienienia seminaryum duchownego w Poznaniu na fakultet teologiczno-filozoficzny, na którymby, prócz ściśle teologicznych nauk, wykładano i inne przedmioty.
Układy z rządem już się rozpoczęły i już upatrzono sobie profesorów. Dr. Jan Rymarkiewicz miał wykładać język i literaturę polską, dr. Hoffmann, nauczyciel wyższy przy gimnazyum ś. Maryi Magdaleny języki grecki i łaciński, dr. Brettner, radca szkolny, matematykę i fizykę, ks. Jan Janiszewskim, dotąd wikary w Trzemesznie, dogmatykę, Kozłowski, który ukończył studya w Fryburgu, filozofią, ks. Gertych egzegezę Starego Testamentu, a ks. Medinek, już dawniej mianowany profesorem seminaryum, egzegezę Nowego Testamentu i historyę kościelną.[1]
Nagle wypadki z r. 1846 obróciły całą sprawę w niwecz.




  1. Gazeta W. Księstwa Poznańskiego R. 1845, nr. 170.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Karwowski.