Tajemniczy ogród/Rozdział XII
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Tajemniczy ogród |
| Wydawca | Gebethner i Wolff |
| Data wyd. | 1937 |
| Druk | F. Wyszyński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Tłumacz | Jadwiga Włodarkiewiczowa |
| Źródło | Skany na commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
„CZY MOGŁABYM DOSTAĆ KAWAŁEK ZIEMI?“
Mary biegła tak szybko, że zdyszana zupełnie wpadła do swego pokoju. Włosy miała w nieładzie, twarzyczkę zarumienioną. Obiad już na nią czekał na stole, Marta zaś stała opodal.
— Troszkę się panienka spóźniła — rzekła. — Gdzie to panienka była tak długo?
— Widziałam Dicka! — wołała Mary. — Widziałam Dicka!
— Wiedziałam, że przyjdzie — rzekła Marta uradowana. — Jak się panience podobał?
— Zdaje mi się — zdaje mi się, że on jest bardzo piękny! — rzekła Mary bardzo stanowczo.
Marta zdziwiła się bardzo, ale równocześnie była uszczęśliwiona.
— No, tak — powiedziała. — To najlepszy chłopak pod słońcem, ale nam się nigdy nie zdawało, żeby on był ładny. Zanadto mu nos wgórę leci.
— Lubię zadarte nosy — odrzekła Mary.
— A oczy ma takie okrągłe — powątpiewająco dorzuciła Marta. — Choć kolor mają ładny.
— Lubię oczy okrągłe, a kolor mają zupełnie taki, jak niebo nad stepem — odparła jej Mary.
Marta promieniała.
— Matka mówi, że on ma taki kolor oczu od ciągłego wypatrywania ptaszków w obłokach. Ale gębę to ma szeroką, prawda?
— Lubię jego szerokie usta — rzekła Mary z uporem — i chciałabym mieć takie same.
Marta roześmiała się rozkosznie.
— Wyglądałyby one dopiero zabawnie w takiej malutkiej twarzyczce — rzekła. — Ale wiedziałam, że tak będzie, jak go panienka zobaczy. A jak się tam panience podobały nasionka i narzędzia?
— Skąd wiesz, że mi je przyniósł? — zapytała Mary.
— Przecież wiedziałam, że przynieść musi. Musiał przynieść, skoro był w Yorkshire. To taki rzetelny chłopak.
Mary lękała się, że Marta zacznie stawiać jej pytania, na które trudno dać będzie odpowiedź, ale obawy jej były zbyteczne. Zajęła się nasionkami i narzędziami, i tylko przez chwilkę Mary była w obawie. A było to wtedy, gdy Marta spytała, gdzie te nasionka wysieje.
— Kogo panienka prosiła? — pytała.
— Jeszczem się nikogo nie pytała i nikogo nie prosiła — odparła Mary wahająco.
— No, dobrze. Więc panience nie radzę mówić o tem z naczelnym ogrodnikiem. To taki wielki pan, ten pan Roach.
— Nigdym go nie widziała. Widziałam tylko pomocników i Bena Weatherstaff.
— Żebym była na miejscu panienki, to prosiłabym Bena — radziła Marta. — Nie jest on ani przez pół taki niedobry, jak na to wygląda, choć taki skwaszony. Pan Craven pozwala mu na wszystko, bo on tu już był za życia jaśnie pani i zawsze panią umiał rozśmieszyć i zabawić. A pani też go lubiła. Może on panience gdzie naboku jaki kącik ogrodu wynajdzie.
— Gdyby to było gdzie naboku, i gdyby nikt tego kawałka ziemi nie chciał, to wszakżeby to nikomu nie powinno szkodzić, prawda? — wyrzekła Mary lękliwie.
— Naturalnie, że nie powinno — odparła Marta. — Przecieżby panienka nikomu krzywdy nie zrobiła.
Mary zjadła obiad z najwyższym pośpiechem, a wstawszy od stołu, zamierzała pobiec do swego pokoju po kapelusz, lecz ją Marta wstrzymała.
— Mam panience coś do powiedzenia — rzekła — tylkom myślała sobie, że lepiej dać panience wpierw zjeść spokojnie obiad. Pan Craven wrócił dziś rano, i zdaje mi się, że chce panienkę zobaczyć.
Mary zbladła, jak opłatek.
— O, mój Boże! — zawołała. — Czemu! Czemu! Wszak nie chciał mnie widzieć, gdym przyjechała. Słyszałam ja, Pitcher mówił, że nie chce!
— Ano tak — tłumaczyła Marta — pani Medlock mówi, że to przez matkę. Szła sobie do Thwaite i spotkała pana. Dawniej, to nie byłaby z nim mówiła, ale pan Craven był kilka razy u nas. On to zapomniał, ale matka nie zapomniała, i to ją ośmieliło, że go zaczepiła. Nie wiem, co tam mu o panience mówiła, ale coś takiego powiedziała, że pan chce panienkę zobaczyć, zanim znów jutro wyjedzie.
— Ach! więc pojedzie sobie jutro? — wołała Mary. — Co za szczęście!
— Tak! jedzie i na bardzo długo. Nie wróci teraz aż jesienią, albo zimą. Będzie podróżował po obcych krajach. Zawsze tak robi.
— Takam szczęśliwa, takam szczęśliwa! — wołała Mary.
Jeżeli do zimy nie wróci, to będzie czas doglądać tajemniczego ogrodu i do życia go doprowadzić. Gdyby nawet wtedy odkrył wszystko i odebrał jej go, toby już w zysku miała tyle radosnych chwil.
— A kiedy — myślisz — będzie chciał zobaczyć — — —
Nie dokończyła zdania, gdyż drzwi się otwarły, i pani Medlock wkroczyła do pokoju. Miała na sobie swoją najlepszą czarną suknię i czepiec, a w kołnierzyk wpiętą miała wielką broszkę z portretem mężczyzny. Była to kolorowana fotografja ś. p. pana Medlocka, który wiele lat temu umarł, a żona jego nosiła broszkę z jego wizerunkiem na wszystkie wielkie uroczystości. Była zdenerwowana i podniecona.
— Włosy potargane — rzekła prędko. — Proszę się przyczesać. Marto, podaj najlepszą sukienkę, pomóż się panience ubrać. Pan Craven kazał mi ją przyprowadzić do swego gabinetu.
Twarzyczka Mary zbielała. Serduszko poczęło bić niespokojnie, i poczuła, że zamienia się znów w sztywne, smutne, milczące dziecko. Nie odpowiedziała nic pani Medlock, tylko wyszła zwolna do swego pokoju wraz z Martą. Milczała, gdy ją przebierano i czesano, i, milcząc, szła za panią Medlock przez korytarze. Cóż miała mówić? Musiała ot pójść zobaczyć się z panem Craven’em — wiedziała, że ani on jej, ani ona jego lubić nie będzie. Wiedziała, co o niej pomyśli.
Poprowadzono ją do części domu, której nie znała dotąd. Wreszcie pani Medlock zapukała do drzwi, a gdy ktoś powiedział «proszę», weszły obie. Mężczyzna siedział w fotelu przed kominkiem. Medlock zagadała:
— Oto jest panna Mary, sir.
— Proszę iść i zostawić ją tutaj. Zadzwonię, skoro będzie czas zabrać ją stąd — rzekł pan Craven.
Kiedy pani Medlock wyszła i drzwi za sobą zamknęła, Mary stała tylko wyczekująco, takie smutne, drobne stworzonko, z rączkami zaciśniętemi trwożliwie. Widzieć mogła dobrze, że ten człowiek w fotelu nie jest garbaty, lecz tylko że plecy ma przygarbione, a włosy czarne gęsto siwizną przetkane. Głowę odwrócił i zagadał do niej.
— Przybliż się! — rzekł.
Mary podeszła do niego.
Nie był brzydki. Twarz jego byłaby piękna, gdyby nie była tak wymizerowana. Wyglądał tak, jakby widok jej męczył go i smucił, i jakby namyślał się, co u licha z nią począć.
— Dobrze ci tu, mała? — spytał,
— Tak — odparła Mary.
— Dogadzają ci tu?
— Tak.
Smutnie potarł czoło, patrząc na nią.
— Drobniutka jesteś — powiedział znowu.
— Ale zaczynam tyć — odrzekła Mary bardzo sztywno, zdając sobie z tego zresztą sprawę.
Jakże miał nieskończenie smutną twarz! Oczy jego czarne wyglądały tak, jakby jej nie widziały, a jakby natomiast dostrzegły coś innego — z trudnością mógł sobie uprzytomnić jej obecność.
— Zapomniałem o tobie, dziecko — rzekł. — Ale czyż mogłem pamiętać? Zamierzałem przysłać ci nauczycielkę, albo bonę, albo kogokolwiek, alem zapomniał.
— Proszę... — zaczęła Mary. — Proszę... — lecz stłumiony szloch za krtań ją schwycił.
— Coś chciała powiedzieć? — dopytywał.
— Już... już za duża jestem na bonę — rzekła Mary. — A proszę... proszę nie dawać mi jeszcze nauczycielki.
Znów potarł czoło i popatrzył na nią.
— To samo mówiła Sowerby — mruczał niezupełnie przytomnie.
Wtedy Mary zebrała się na odwagę.
— Czy to — czy to matka Marty? — wyjąkała.
— Tak, zdaje mi się — odparł.
— Ona to wie, czego dzieciom trzeba — rzekła Mary. — Ona ma dwanaścioro. Ona wie!
Pan Craven zdawał się budzić z uśpienia.
— A co chciałabyś robić?
— Chciałabym bawić się w ogrodzie — odparła Mary, w nadziei, że głos jej drżeć nie będzie. — W Indjach nie lubiłam tego, ale tutaj to mi daje apetyt, i tyję.
Pan Craven przyglądał jej się.
— Sowerby powiedziała także, że ci to dobrze zrobi — rzekł. — Być może. Ona mówi, że powinnaś się wzmocnić, zanim nauczycielkę dostaniesz.
— Czuję się silniejszą, gdy się bawię na dworze, a wiatr od stepu wieje — dowodziła Mary.
— Gdzie się bawisz? — pytał dalej.
— Wszędzie — jąkała się Mary. — Matka Marty przysłała mi skakankę. Biegam więc i skaczę — i rozglądam się, czy już roślinki zaczynają kiełkować. Nie robię szkody żadnej.
— Nie rób takiej wystraszonej minki — rzekł głosem zmęczonym. — Przecież takie dziecko, jak ty, nie może szkody zrobić! Możesz robić, co tylko zechcesz.
Mary chwyciła się za gardło, gdyż zlękła się, że wuj dostrzec może wzruszenie, które jej prawie głos odebrało. Podeszła ku niemu o krok bliżej.
— Naprawdę? — spytała, drżąc cała.
Wystraszona jej twarzyczka zdawała się zasmucać go więcej, niż zwykle.
— Nie rób takiej wystraszonej minki — zawołał znowu. — Naturalnie, że możesz. Jestem twym opiekunem, choć smutny ze mnie opiekun — dla każdego dziecka. Nie mogę poświęcić ci ani czasu, ani uwagi. Jestem zbyt chory, zbyt skołatany i zbyt roztargniony. Ale pragnąłbym widzieć cię szczęśliwą i zadowoloną. Nie umiem dzieciom dogadzać, ale pani Medlock ma pamiętać o wszystkich potrzebach twoich. Posłałem dzisiaj po ciebie, gdyż Sowerby powiedziała mi, że powinienem cię zobaczyć. Córka jej opowiadała jej o tobie. Ona uważa, że tobie trzeba świeżego powietrza, swobody i ruchu.
— Ona wie, czego dzieciom trzeba — rzekła znów Mary mimowoli.
— I powinna wiedzieć — rzekł pan Craven. — Zdawało mi się, że to trochę za śmiałe było zatrzymywać mnie na stepie, ale mi powiedziała, że pani Craven ją lubiła. — Zdawało się, że zbyt wiele go kosztuje wymówić imię zmarłej żony. — To porządna kobieta. Widzę teraz, że rozsądnie mówiła. Baw się w ogrodzie, ile tylko zechcesz. Park jest bardzo rozległy, możesz się bawić, gdzie i jak zechcesz.
Potem dodał, jakby nową myślą tknięty:
— Czy masz jeszcze jakie pragnienia? Chciałabyś zabawek, książek, lalek?
— Czy mogłabym, — rzekła, jąkając się, Mary — czy mogłabym dostać kawałeczek ziemi?
W zapale swym nie zdawała sobie sprawy, jak dziwnie zabrzmią te jej słowa, i że wcale nie to chciała powiedzieć. Pan Craven zdawał się wprost przestraszony.
— Ziemi kawałek? — powtórzył. — Co przez to rozumiesz?
— No, tak, żebym mogła siać i widzieć roślinki, jak rosną — jak się rozwijają i zaczynają żyć — mówiła Mary zająkliwie.
Popatrzył na nią i rękę przesunął po oczach.
— Czyż tak bardzo dbasz o ogródek? — wyrzekł zwolna.
— W Indjach tom nie dbała. Było mi wszystko jedno — odpowiedziała Mary. — Byłam zawsze chora i zmęczona, i było tam zawsze zbyt gorąco. Czasem robiłam sobie w piasku klombiki i sadziłam niby to kwiatki. Ale tutaj to zupełnie co innego.
Pan Craven wstał z miejsca i począł wolno chodzić po pokoju.
— Kawałek ziemi — mówił do siebie, a Mary pomyślala, że musiała mu coś minionego przywieść na pamięć. Gdy się zatrzymał i przemówił do niej, oczy jego miały wyraz pełen słodyczy i dobroci.
— Tyle ziemi możesz dostać, ile tylko zechcesz — rzekł do niej. — Przypominasz mi kogoś, kto też lubił ziemię i żyjące roślinki. — Potem z cieniem uśmiechu dodał: — Jak zobaczysz kawałek ziemi, którybyś mieć pragnęła, weź go sobie, dziecko i — życie wlej w niego!
— A czy gdziekolwiek bądź wziąć mogę, gdyby tego kawałka nikt nie potrzebował?
— Gdziekolwiek bądź — odparł. — Tak! A teraz idź, dziecko, zmęczony jestem! — Dotknął dzwonka. — Do widzenia. Całe lato mnie tu nie będzie.
Pani Medlock weszła tak prędko, że Mary pewna była, iż czekała pode drzwiami.
— Pani Medlock — rzekł pan Craven, zwracając się do niej — teraz, kiedym to dziecko widział, rozumiem, co miała na myśli Sowerby. Musi się ona wzmocnić, zanim do nauki przystąpi. Proszę jej dawać zdrowe, proste pożywienie. Pozwolić swobodnie biegać po parku. Niech jej pani nie krępuje ciągłym dozorem. Potrzeba jej swobody, powietrza, ruchu. Sowerby może ją odwiedzać od czasu do czasu, a i Mary może pójść kiedy do nich.
Pani Medlock wyglądała uradowana. Odetchnęła z ulgą, gdy usłyszała, że nie ma jej «krępować zbytnim dozorem». Opieka nad Mary była dla niej uciążliwa, ale też starała się widzieć dziewczynkę tyle tylko, ile najkonieczniejsze. W dodatku lubiła bardzo matkę Marty.
— Dzięki, sir — rzekła. — Zuzanna Sowerby chodziła ze mną do szkoły i tak ma dobrze w głowie i takie serce złote, że niełatwo drugą taką znaleźć. Ja bo nie miałam dzieci, ale ona ma dwanaścioro, a wszystko zdrowe i poczciwe. Pannie Mary ujmy ich towarzystwo nie zrobi. Gdy szło o dzieci, Zuzanny Sowerby zawsze się radziłam. Ona to naprawdę ma taki zdrowy rozsądek, jeżeli sir rozumie, co chcę powiedzieć.
— Rozumiem — odparł pan Craven. — Proszę teraz zabrać panienkę, a przysłać mi Pitchera.
Gdy pani Medlock rozstała się z nią na końcu korytarza, Mary wpadła do swego pokoju. Zastała tam czekającą na siebie Martę, która doprawdy śpieszyła tu po odniesieniu naczynia do kuchni.
— Mogę mieć własny ogród! — wołała Mary. — Mogę mieć go, gdzie tylko zechcę! — Długo jeszcze nie dostanę nauczycielki! I twoja matka może do mnie przychodzić, a mnie do was pójść wolno! Wuj powiedział, że taka mała dziewczynka nie może szkody żadnej zrobić, i że mi wszędzie chodzić wolno, gdzie dusza zapragnie — wszędzie!
— Jak też to poczciwie ze strony pana, nieprawda? — rzekła Marta.
— Marto — zaczęła Mary uroczyście — wuj jest naprawdę bardzo dobry, tylko twarz ma taką smutną, a czoło takie zmarszczek pełne!
Co tchu pobiegła do ogrodu. Była w domu o tyle dłużej, niż myślała, a wiedziała, że Dick wyruszyć też musi w swoją pięciomilową drogę. Gdy się prześliznęła przez drzwi pod zwojami bluszczu, nie zobaczyła chłopca w tem miejscu, gdzie go była zostawiła. Narzędzia były złożone porządnie pod drzewem. Pobiegła w tę stronę, rozglądała się, ale Dicka dostrzec nigdzie nie mogła. Poszedł, a ogród tajemniczy opustoszał; był tylko gil, który właśnie przefrunął był mur i usiadł na wysokim krzaku róży, patrząc na dziewczynkę.
— Poszedł! — wyrzekła smutno. — Czyżby — czyżby — czyżby był tylko wróżką leśną?
Naraz coś białego, przyczepionego do krzaka róży, wzrok jej przykuło. Był to kawałek papieru, a naprawdę kawałek listu, który Mary dla Marty drukowała do Dicka. Papier przyczepiony był do krzaka cierniem, a Mary odgadła natychmiast, że Dick go tu zostawił. Na papierze było kilka niezręcznych liter i coś jakby obrazek. Narazie nie umiała odgadnąć, coby to miało znaczyć. Potem spostrzegła, że ma to wyobrażać gniazdko z siedzącym wewnątrz ptaszkiem. Pod obrazkiem było drukowanemi literami wypisane:
«Ja tu wrucę».
