Najnowsza kuchnia/Różne potrawy mączne/całość
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Najnowsza kuchnia |
| Rozdział | Różne potrawy mączne |
| Wydawca | Gebethner i Wolff |
| Data wyd. | 1903 |
| Druk | W. L. Anczyc i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Różne potrawy mączne.
1. Makaron włoski z parmezanem. Na cztery osoby pół funta makaronu połupać, wrzucić w gotującą się słoną wodę i gotować na wolnym ogniu aż spłynie na wierzch, wyjąć na durszlak i przelać zimną wodą, aby się nie skleił; do rondelka włożyć 2 łyżki młodego masła i 2 łyżki tartego parmezanu lub sera szwajcarskiego, włożyć makaron, wymieszać, dodając trochę pieprzu białego, z wierzchu posypać go jeszcze parmezanem i podać gorący.
2. Makaron z parmezanem zapiekany. Przyrządzony jak wyżej makaron włożyć na półmisek, posypać z wierzchu parmezanem i tartą bułeczką, na to ułożyć kilka kawałków świeżego masła i wstawić do pieca, aż się dobrze zrumieni.
3. Makaron włoski z pomidorami. Pół funta makaronu, ugotowanego w słonej wodzie, włożyć do rondelka, dodać trochę masła lub bulionu, włożyć 3 łyżki masy pomidorowej lub gdy są świeże, wziąć 2 duże pomidory, sparzyć je, a obrawszy skórkę i pestki, drobno pokrajać, włożyć na gorące masło, poddusić i wymieszać z makaronem. Tenże sam makaron można podać zapiekany, posypawszy go z wierzchu parmezanem i bułeczką, na wierzch położyć kawałki masła i wstawić na kilka minut do pieca.
4. Makaron à la Milanaise. Wziąć 1 marchew, 1 pietruszkę i kawałek selera, drobno pokrajać, dodać 3–4 pomidorów, które razem z temi jarzynami włożyć do rondelka z kawałkiem masła, dodając kilka skórek wieprzowych lub kawałki jakiejkolwiek wędliny – dusić razem aż jarzyna będzie miękką, potem przefasować, dodać ze dwie łyżki rosołu, kieliszek madery, ½ łyżki mąki i razem wszystko zagotować. Mieć przygotowany kawałek gotowanej szynki, 2–3 pieczarek świeżych lub z puszki, 1 małą truflę, wszystko drobno pokrajać w paseczki i dorzucić do sosu. Tymczasem ugotować jak zwykle ½ funta makaronu, ugotowany włożyć do rondelka, wymieszać z sosem przygotowanym z wszystkimi dodatkami, zagrzać nie gotując więcej i wyłożyć na półmisek.
5. Makaron polski z szynką. Zagnieść ciasto na makaron jak najtwardsze (patrz dodatki do zup), pokrajać cieniutko i ugotować na wrzącej osolonej wodzie, potem makaron odcedzić i przelać zimną wodą. Oddzielnie wziąć ¼ funta lub więcej szynki gotowanej nie bardzo chudej, którą pokrajać w cienkie paski i przesmażyć z masłem; włożyć makaron razem z szynką do rondelka, dodać soli jeżeli szynka nie dosyć słona, zaparować na ogniu i podać gorący. W ten sam sposób przyrządzić można i makaron włoski.
6. Makaron z szynką zapiekany. Przyrządzić makaron z szynką sposobem powyższym, potem wziąć okrągły półmisek platerowany lub niklowy, wysmarować spód masłem, obsypać tartą bułeczką, ułożyć makaron, z wierzchu znów posypać tartą bułeczką, na to położyć kilka kawałków surowego masła i wstawić do pieca aż się zrumieni. Tenże makaron zapiekany można podać z rondelka. Wysmarować rondelek masłem, obsypać bułeczką, włożyć makaron przyrządzony z szynką, ubić pianę z 2 lub więcej jaj, wymieszać ją z makaronem, z wierzchu posypać bułeczką, obłożyć masłem i wstawić do pieca. Makaron ładnie wyrośnie i będzie pulchny.
7. Bliny wyborowe. Cztery łuty drożdży rozpuścić w kwarcie letniego mleka, wsypać kwartę mąki krupczatki i ½ kwarty gryczanej, doskonale rozczynić, aby ciasto było gęściejsze jak na naleśniki, w to ciasto wlać ¼ funta masła sklarowanego letniego i 5 żółtek, dodać soli i łyżeczkę cukru, wybić doskonale, domieszać pianę z 5 białek i pozostawić w dużem naczyniu przez noc do następnego dnia, aby podrosło. Przed użyciem ciasto zamieszać i lać na małe patelki specyalne, tak zwane blinowe, które smarować masłem, po łyżce tego ciasta, uważając aby bliny były cienkie i aby się równo rumieniły, dlatego przy smażeniu trzeba je jeszcze po wierzchu skrapiać sklarowanem masłem. Bliny gotowe kłaść na gorący półmisek, a oddzielnie podać świeże masło rozpuszczone i śmietanę; smakosze jedzą je z kawiorem. Proporcya na 6–8 osób.
8. Bliny tak zwane polskie. Ciasto przyrządzić jak wyżej, a gdy nalane na patelkę, posypać jajami oddzielnie ugotowanemi na twardo i drobno usiekanemi. Potem smażyć jak wyżej.
9. Pierożki leniwe. Utrzeć funt świeżego suchego twarogu, dodać ¼ funta mąki, 5 żółtek, łyżkę masła i trochę soli, wszystko dobrze wymieszać, wyłożyć na stolnicę mąką posypaną, potaczać okrągłe wałki, każdy z nich płaszczyć nożem karbowanym, pokrajać ukośnie małe pierożki i wrzucać do gotującej się wody; gdy wypłyną na wierzch wybrać je łyżką durszlakową na gorący półmisek i polać masłem zrumienionem z bułeczką. Oddzielnie można podać bitą śmietanę i cukier z cynamonem.
10. Pierożki smażone czyli Mędrzyki. Przyrządzić twaróg jak na pierożki leniwe tylko bez mąki, dodać trochę tartej skórki pomarańczowej lub cytrynowej, uformować okrągłe placuszki wielkości rubla, które w środku nacisnąć palcem; każdy z tych mędrzyków maczać w jajku rozbitem, obsypać bułeczką, i kłaść na gorące masło, obsmażając z obu stron, potem je posypać grubo cukrem i wstawić z półmiskiem na chwilę do pieca. Podać z sokiem owocowym lub z bitą śmietaną.
11. Pierogi z serem. Na funt utartego twarogu wziąć 5 żółtek, łyżkę masła, łyżkę śmietany, dużą łyżkę cukru utłuczonego z cynamonem lub wanilią i trochę rodzynków czarnych, wszystko doskonale rozetrzeć, zagnieść ciasto jak na pierożki z mięsem (patrz wołowinę), rozwałkować cienko i kłaść łyżeczką małe kupki sera; brzegi ciasta posmarować jajkiem, nakryć ser i wykrawać foremką blaszaną lub kieliszkiem niezbyt duże pierogi, które przycisną wszy po brzegach, rzucać na gotującą się wodę, a gdy spłyną na wierzch, wyjmować łyżką durszlakową i podać z masłem rumianem, z śmietaną lub sokiem. Takie pierogi można zamiast serem, nakładać powidłami lub konfiturami.
12. Pierogi z jagodami. Czarne jagody posypać suto pudrem, niech tak poleżą przez kilka minut; tymczasem zagnieść ciasto, biorąc na funt mąki jedno jajko, łyżeczkę niesolonego masła i wody tyle, aby ciasto było wolne i ciągnące; rozwałkować bardzo cienko i nakładać jagodami. Brzegi ciasta smarować białkiem, aby się pierogi nie rozlepiły i wykrawać dużym kieliszkiem lub szklanką pierogi, które wrzucać na wrzącą wodę; gdy wypłyną, ostrożnie je wyjmować łyżką durszlakową i gorące podać ze śmietaną ubitą, z cukrem. Zamiast jagodami można pierogi nakładać powidłami, marmoladą jabłkową lub wiśniami świeżemi, które, wpierw wyjąwszy pestki, posypać cukrem.
13. Pierożki z grzybami. Ćwierć funta grzybów suszonych, dobrze opłukanych w zimnej wodzie, ugotować na miękko i bardzo drobno posiekać. Osobno usiekać cebulę, którą przesmażyć z łyżką masła, dodać 2 łyżki bułki tartej, szczyptę soli i pieprzu i wszystko wymieszać z grzybami. Przygotować ciasto jak wyżej na pierogi, które nałożyć tym farszem grzybowym, a zawinąwszy, wykrawać małym kieliszkiem małe pierożki, które gotować na wrzącej wodzie. Podać z masłem rumianem. Zamiast suszonych można użyć świeżych grzybów lub rydzów, a będą również smaczne.
14. Pierożki ze słodką kapustą. Główkę kapusty drobno usiekać, rozetrzeć w soli lub sparzyć ukropem i wycisnąć. Rozpuścić na patelni 2 łyżki masła, w którem zasmażyć nie rumieniąc bardzo jedną cebulę drobno posiekaną; masło to wlać w rondelek z kapustą, nakryć i dusić na wolnym ogniu około 20 minut; potem dodać 2 łyżki śmietany, 2 jaja ugotowane na twardo i drobno posiekane, szczyptę soli i pieprzu i farszem tym nakładać pierożki przygotowane jak wyżej. Po ugotowaniu wyłożyć wszystkie pierożki na półmisek wysmarowany masłem, posmarować każdy jajkiem rozbitem, potem obsypać bułeczką i wstawić do pieca aż się zrumienią. Takie pierożki można jeść również na zimno.
15. Łazanki z serem. Przygotować ciasto jak na makaron (patrz rozdz. III) rozwałkować cienko i pokrajać kwadratowe ukośne małe płateczki, które ugotować w słonej wodzie, przelać zimną wodą, a gdy osiąkną, włożyć je w rondelek, dodając sporą łyżkę masła świeżego i kilka łyżek utartego twarogu – wymieszać i podać gorące. Można również podać łazanki tylko z masłem, a ser tarty oddzielnie.
16. Łazanki z serem zapiekane. Funt świeżego twarogu utrzeć, dodać kwaterkę śmietany, łyżkę masła, 5 żółtek, trochę soli i cukru, wymieszać to z łazankami, ugotowanemi jak wyżej; wziąć rondelek, wysmarować go masłem, obsypać bułeczką, włożyć łazanki, z wierzchu je posypać bułeczką przesianą, obłożyć kawałkami masła i wstawić do pieca na pół godziny. Podać z rondelkiem na stół, oddzielnie dać masło rumiane.
17. Łazanki z grzybami zapiekane. Ugotowane jak wyżej łazanki, wymieszać z następującym sosem: Ugotować kilka suszonych grzybów, które pokroić w paseczki; zasmażyć łyżkę mąki z masłem, rozprowadzić smakiem grzybowym, włożyć grzyby, wbić 3 żółtka i sosem tym wymieszać łazanki, z wierzchu posypać je tartą bułeczką, obłożyć kawałkami masła i wstawić na kwadrans do pieca.
18. Łazanki lub makaron z łososiem. Ugotowane łazanki wymieszać z masłem i serem tartym lub parmezanem, posolić i popieprzyć. Wysmarować półmisek masłem, ułożyć połowę łazanek, na to włożyć warstwę cienko pokrajanego wędzonego łososia, nakryć resztą łazanek, które posypać bułeczką, obłożyć kawałkami masła i wstawić do pieca dla zrumienienia. Oddzielnie podać sos pomidorowy. Łazanki można zastąpić włoskim makaronem.
19. Kluski szwajcarskie. Szklankę mleka i ½ szklanki sklarowanego masła razem zagotować, wsypać 2 szklanki mąki pszennej, a mieszając ciągle na wolnym ogniu, zaparzyć, potem odstawić rondelek z blachy i zaraz wbić po jednem 6 całych jaj, ciasto rozbijać tak długo aż się będzie ciągnąć. Zagotować wody i w gotującą się kłaść łyżką blaszaną lub srebrną podłużne kluski, gdy wypłyną na wierzch, wyjąć na durszlak, przelać je zimną wodą i włożyć w formę wysmarowaną masłem, Kwaterkę mleka zimnego lub śmietanki rozbić z 4-ma żółtkami i 4-ma łyżkami cukru miałkiego, włożyć pianę z 4-ch białek i zalać tym sosem kluski w formie, wstawić do pieca i piec około godziny.
20. Kluski wołyńskie z gryczanej mąki. Rozrobić gorącą wodą funt mąki gryczanej i ½ funta pszennej, dodać trochę soli i dobrze uwiercie. Zagotować w dużym rondlu wody, którą osolić i kłaść łyżką podłużne cienkie kluseczki, uważając, aby nie kłaść za dużo naraz, gdyż się skleją. Po ugotowaniu wyjąć je łyżką durszlakową na półmisek i polać gorącą wysmażoną słoninką. Zamiast słoniną można je polać masłem gorącem, a oddzielnie przyrządzić sos następujący: ½ funta twarogu rozetrzeć z kwaterką śmietany, dodać szczyptę soli, szczyptę cukru i cynamonu tłuczonego, wymieszać i podać oddzielnie w sosyerce.
21. Kluski francuskie z gruszkami. Wziąć kilka dojrzałych niebardzo miękkich gruszek, obrać, przekrajać na połowę i wydrążyć; nalać je niewielką ilością gorącej wody, wsypać cukru i kawałek cynamonu i razem gotować, uważając, aby się nie rozgotowały. Gdy miękkie, wyjąć je na półmisek, sos, w którym się gotowały, przecedzić, wymieszać z kilkoma łyżkami śmietany rozbitej, z łyżką mąki i zagotować; a gdy gruszki gotowe, mieć przygotowane ciasto na kluski francuskie (patrz dodatki do zup), kłaść kluski na wrzącą wodę, a gdy wypłyną na wierzch wyjmować łyżką durszlakową i kłaść odrazu na półmisek, polać je gruszkami z sosem i w tej chwili świeże podawać. Te same kluski wyborne są z suszonemi owocami lub śliwkami. Owoce oddzielnie ugotować aż do miękkości, dodając trochę cukru, cynamonu i skórki cytrynowej i polać kluski na półmisku.
22. Kluski alzackie. Funt mąki, 3 całe jaja, kwaterkę mleka i trochę soli – wymieszać dobrze na gęstą masę, nakryć i odstawić. Tymczasem zagotować w dużym rondlu wody i w gotującą się kłaść małą łyżeczką drobne kluseczki, które wyjmować łyżką durszlakową i kłaść na gorący półmisek; mieć przygotowane małe grzaneczki z bułki, drobno krajane, smażone na maśle, wymieszać je z kluskami, polać gorącem masłem, a oddzielnie podać świeżego twarogu utartego i kwaśnej śmietany.
23. Kluski włoskie z parmezanem. Cztery łuty masła sklarowanego, zagotować z 1½ szklanką wody, wsypać ½ funta mąki, którą mieszać tak długo, aż odstanie od rondla, wtenczas zdjąć z ognia, wbić po jednemu 5 całych jaj, mieszając ciągle, następnie wsypać ¼ funta parmezanu utartego, szczyptę soli i gałki muszkatułowej, dobrze wymieszać i kłaść małą łyżeczką na gotującą się wodę kluski, które gotować na wolnym ogniu, dopóki nie wypłyną na wierzch. Ugotowane kluski ułożyć na półmisku masłem wysmarowanym, obsypać parmezanem i bułeczką, a obłożywszy kawałkami masła, wstawić na kilka minut do gorącego pieca. Rumiane wyjąć i podać gorące na stół.
24. Kluski badeńskie delikatne. Ćwierć funta masła utrzeć z 6 żółtkami, wsypać ¼ funta mąki, trochę soli, ciasto dobrze wybić i domieszać pianę z 4 białek. Zagotować kwartę mleka z 2-ma łyżkami cukru i kawałkiem wanilii i na gotujące się mleko kłaść łyżką stołową kluski, które gdy spłyną ostrożnie wyjmować na półmisek. Mleko pozostałe zaprawić 3-ma żółtkami, zagotować i podać oddzielnie do klusek.
25. Kluski z makiem. Ciasto przygotowane jak na kluski krajane (patrz rozd. III) cienko rozwałkować, pokrajać na szerokość ½ palca i ugotować w lekko osolonej wodzie, następnie ugotowane kluski przelać zimną wodą. Funt maku białego wypłukać kilka razy w zimnej wodzie, następnie nalać go wodą gorącą, niech tak postoi przez kilka godzin z boku, na blasze. Następnie wodę zlać, mak włożyć w donicę i trzeć wałkiem drewnianym; gdy mak utarty, dodać do niego kwaterkę śmietanki, ½ funta cukru i trochę tłuczonej wanilii lub kilka gorzkich migdałów, które wpierw sparzyć i utłuc – wszystko dobrze rozetrzeć z makiem, który na krótko przed wydaniem na stół wymieszać z kluskami.
26. Łamańce z makiem. Funt mąki, ¼ funta pudru, ½ funta masła i 2 łyżki śmietany zagnieść razem, dobrze wyrobić i rozwałkować cienko jak na kluski krajane; z ciasta tego wykrawać foremkami różne figurki, jakoto: półksiężyce, gwiazdki, kwadraty, paluszki – które bez smarowania upiec na rumiano w niezbyt gorącym piecu. Mak przyrządzony jak wyżej ułożyć na półmisku lub na salaterce i powtykać w niego upieczone łamańce.
27. Kluski parzone krajane (patrz dodatki do zup).
28. Kluski z gotowanych i surowych kartofli (patrz rozdział o jarzynach).
29. Knedle ze słoniną. Cztery bułki pokrajać w kostkę i nalać kwaterką gorącego mleka, gdy dobrze rozmiękną, wsypać kwaterkę mąki pszennej i wbić 2 całe jaja, wymieszać dobrze, dodając trochę soli; osobno ¼ funta młodej słoniny pokrajać w drobną, kostkę, wysmażyć, a gdy przestygnie, wlać ją razem ze skwarkami w ciasto i tak długo mieszać, póki się nie zrobi jednolita masa. Potem ręce maczać w mące i robić knedle wielkości włoskiego orzecha; rzucać po kilka sztuk do wrzącej wody, aby luźno pływały, a gdy napęcznieją i wypłyną na wierzch, wyjąć na półmisek i polać gorącą słoniną.
30. Knedle ze śliwkami. Funt mąki pszennej wymieszać dobrze z kwaterką letniego mleka i łyżką masła świeżego, dodać 2 żółtka i 1 całe jajko, dobrze ubić, aby ciasto było gęste jak na kluski, jeżeli za rzadkie dodać trochę mąki, a gdy za gęste wlać mleka lub sklarowanego masła. Ciasto rozwałkować cienko, krajać kwadratowe kawałki i w każdy kwadrat zawijać całą śliwkę, posypaną cukrem. Śliwki trzeba przedtem przekrajać, pestki odrzucić i posypać je grubo cukrem. Tak przyrządzone knedle rzucać na wrzącą wodę i gotować na wolnym ogniu, póki zupełnie nie wypłyną na wierzch. Podać je polane masłem rumianem z bułeczką, a oddzielnie cukier z cynamonem. Zamiast śliwek można brać marmoladę z jabłek lub świeże morele, albo brzoskwinie, które przekrawać na połowę, obrać ze skórki i posypać cukrem.
31. Knedel tyrolski. Sześć dużych bułek pokrajać w kostkę i sparzyć kwaterką gorącego mleka. Tymczasem ¼ funta surowego świeżego masła rozcierać z 4-ma żółtkami i 3-ma całemi jajami, dodać szczyptę soli i łyżkę pudru i wymieszać z bułką namoczoną. Rozetrzeć na masę, wziąć serwetę grubo wysmarowaną masłem, ułożyć w nią masę, którą zawinąć podłużnie, szczelnie związać i wrzucić do rondla z gotującą się wodą. Gotować około godziny, potem knedel wyjąć z serwety, pokrajać w plastry i polać masłem rumianem z bułeczką. Oddzielnie podać cukier tłuczony z wanilią lub z cynamonem.
32. Pyzy. Funt mąki rozczynić dwoma łutami drożdży rozpuszczonerni w kwaterce letniego mleka, dobrze rozrobić i odstawić do wyrośnięcia. Gdy ciasto podrośnie, wbić 2 całe jaja, dodać ½ łyżki świeżego masła i łyżeczkę soli, wyrobić doskonale ciasto, a gdy za wolne, dodać jeszcze trochę mąki lub bułkę namoczoną w mleku i wyciśniętą; tak wyrobione ciasto wyłożyć na stolnicę posypaną mąką, rozciągnąć ręką i wycinać małym kieliszkiem okrągłe kluski jak pączki, pozostawić je na stolnicy aż podrosną, a tymczasem zagotować w obszernym rondlu wody, wrzucać ostrożnie na ukrop pyzy wyrośnięte i gotować na wolnym ogniu 10–15 minut. Przekonać się można czy gotowe, wyjąwszy jedną kluskę, którą przekrajać. Podać polane suto słoninką. Pyzy również można robić oszczędne bez jaj i masła, tylko z mąki i drożdży na wodzie a będą również smaczne, chociaż nie tak delikatne. Pyzy należy podawać na stół w tej chwili gdy ugotowane, gdyż opadają gdy dłużej postoją. Można je również gdy opadną, polawszy słoninką lub masłem, posypać bułeczką i zapiec w gorącym piecu. Pyzy można jeszcze przyrządzać z rodzenkami lub z szynką gotowaną, pokrajaną w drobne plasterki – wrzucając te dodatki w ciasto wyrobione.
33. Ryż zapiekany. Kwaterkę ryżu ugotować na gęsto na dobrym rosole, następnie go wyłożyć na półmisek wysmarowany masłem, posypać z wierzchu parmezanem lub serem szwajcarskim i tartą bułeczką, na wierzch ułożyć kilka małych kawałków świeżego masła i wstawić do pieca aż się zapiecze. Ryż zapiekany wyborny, gdy go się po ugotowaniu wymiesza z kilku łyżkami przetartych pomidorów) a potem posypawszy serem, zapieka.
34. Krokiety z ryżu z parmezanem. Ćwierć funta ryżu sparzyć wrzącą wodą, potem wodę zlać, a ryż nalać rosołem lub mlekiem, posolić i gotować na wolnym ogniu aż będzie miękki. Odstawić, a gdy przestygnie, wymieszać go z 3-ma surowemi żółtkami, 3-ma łyżkami parmezanu i łyżką masła; następnie brać po łyżce ryżu na rękę i formować podłużne gałki grubości 2 palców. Krokiety te maczać w jajku rozbitem z wodą, obsypać przesianą bułeczką i smażyć na gorącem maśle. Podać jako potrawę oddzielną lub jako smaczny dodatek do baraniny pieczonej i smażonej.
35. Ryż zapiekany z jarzynami po francusku. Ugotować na rosole lub na mleku stosowną ilość ryżu. Oddzielnie różne jarzyny sezonowe, jakoto: marchew, kalarepkę, kalafior, kilka pieczarek, trochę groszku zielonego, drobno pokrajać, sparzyć ukropem, następnie udusić w maśle. Na spód półmiska masłem wysmarowanego włożyć ryż ugotowany, na wierzch ułożyć zręcznie jarzynki, które posypać parmezanem lub serem szwajcarskim i bułeczką, a obłożywszy kawałkami masła, zapiec w gorącym piecu.
36. Kasza gryczana ze słoniną. Pół kwarty kaszy wsypać na kwartę gotującej się wody, włożyć kilka kawałków słoniny i trochę soli i dusić dobrą, godzinę pod pokrywą, na bardzo wolnym ogniu. Ugotowaną kaszkę polać suto gorącą słoninką.
37. Krokiety z kaszy gryczanej. Ugotowaną, jak wyżej kaszę na słoninie lub w poście na maśle, posolić i wystudzić; dodać 3 całe surowe jaja i 3 łyżki parmezanu, wymieszać, uformować krokiety, które maczać w jajku i w bułeczce i obsmażyć w gorącem maśle. Takie krokiety podaje się do kapuśniaku i do barszczu.
38. Kaszka pszenna czyli manna. Zagotować kwartę wody i na gotującą się wodę sypać, mieszając ciągle ½ kwarty kaszki, włożyć dużą łyżkę masła i gotować na wolnym ogniu; wydając, polać masłem rumianem i podać do zrazików i kotlecików cielęcych.
39. Kasza orkiszowa. Pół kwarty kaszy przepłukać dobrze w zimnej wodzie, zagotować kwartę wody, wsypać kaszę, dodać masła lub słoniny i gotować na wolnym ogniu. Kaszę ugotowaną posolić i polać gorącą słoniną. Wyborna latem do zsiadłego lub zimnego słodkiego mleka.
