[605]
arkan — taniec huculski
babyci — niestrawność
bachkać — trzaskać
bachkate wszy — które trzaskają głośno, gdy je zabijać, a więc duże
bałaczka — gadanina
bałta — starodawna siekiera
bambirzyć — czarować
banować — tęsknić
banysz — mamałyga na śmietanie
barabola — kartofle
bardka — toporek zbójnicki
baszta — wielkie drzewo
behekać — monotonnie mówić lub czytać
berbenica — beczułka drewniana na bryndzę lub wódkę
berdo — przepaść
berfeła — ruchoma kłoda drewniana, na której zawiesza się sagany nad ogniskiem
bereza — przewodnik kolędy
besahy — juki, worki juczne
bida — diabeł
biłania — kłoda okorowana
bohomolny — pobożny
borba — zmaganie, walka
bormotać — mruczeć pod nosem
bortawy — dziurawy
botej — stado owiec
bouhar — pasterz wołów
braha — mętny napój, lura
brechać — kłamać
brechływy — kłamliwy
brechnia — kłamstwo
brechun — kłamca
buchnia — nędzna chata
budykrowcia — ziele działające pobudzająco
budz — świeży ser
bukata — płat, kawał
butyn — wyrąb lasu
byrnia — bierwiono, kłoda
[606]carynka — łąka kośna
chejrem — przekleństwo
chitar — granica
chochłaty — rosochaty, czubaty
chochoł — okrągły wierzchołek górski zalesiony
chołosznie — spodnie
choromy — sień
chram — święto kościelne, odpust
chudoba — bydło
chwoja — gałęzie choiny
cugary — robotnicy zwożący drzewo z portaszu na mygłę
cyćka — pierś
czeladź (czeled) — kobiety
czemny — grzeczny, zacny, miły
cziczka — cacko, zabawka, kwiatek
czuży — obcy
czużyna — obczyzna
czyhra — krzaki, gąszcze
daraba — tratwa
delorny — wspaniały
detyna — dziecko
diak — śpiewak cerkiewny
diedyk — ojczulek
do cotu — dokładnie
dornienka — rodzaj nowomodnej siekiery
doubnia — młot leśny drewniany
dranica — długie gonty ciosane siekierą
drymba — drumla
duka — bogacz ze starego roku
duma — myśl
durijka — szaleństwo
dychanie — stworzenie
dymało — upiór w kształcie pęcherza
dżega — kora i gałęzie pozostałe po korowaniu
dziaukać — ujadać
dzieńdziora — ziele górskie
dzieńdziorzysta — zalotna
dzierżawa — państwo
dżemory — krzaki, gęstwina
egzecyrki — ćwiczenia wojskowe (z austr.)
fantie — ubranie
fiwkać — świstać
flega — błoto
fłojera — rodzaj wielkiej fujarki
foszkać — prychać jak kot
fudrygafurdyga — więzienie
füres, fyrys — tartak
gaura — legowisko niedźwiedzie
[607]gleg — podpuszczka do robienia sera
głuchman — głuchy
grażda — chata obronna
grendżoły — rodzaj sań
gruń — pagórek
gudzuła — żuk
gugla — peleryna weselna
haba — fala
haczi — spodnie
hać — tama na potoku wraz z zastawą (zob. zastawa)
hałakać — pokrzykiwać
haman — święto żydowskie, rodzaj karnawału (podczas którego przebierano się za biblijnego Hamana)
hatar — przełożony nad tamą, kierownik spławu
haukać — szczekać
hodowaniec — przybrany syn
holukać — nawoływać
hołowyca — źródło szczytowe
homon — echo, odgłos
horiwka — gorzałka
Hospody — Panie Boże!
hroszi — pieniądze
huk — wodospad
huślanka — rodzaj jogurtu
huzycia — tyłek
hużwa — powróz z łyka
jaruga — mały jar, parów
jojkać — wołać „joj“ (czyli „oj“)
jordan — obrzęd święcenia wody w święto Trzech Króli (w Kościele wschodnim i greckokatolickim)
kałabania — zagłębienie napełnione wodą
kapliwiec — potoczek lub źródełko cieknące kropla za kroplą
karczuhy — sanki
kaszyca — drewniana tama broniąca brzegu od powodzi
kiczera — lesisty grzbiet
kiedra — limba
kieptar — rodzaj serdaka z rękawami
kierma — ster daraby (tratwy)
kiermanycz — sternik daraby
kieron — kierownik
klauza — zapora na potoku, którą się otwiera, gdy się spławia drzewo
kleć — komora
kluczka — haczyk drewniany, zaczepa
kłapania — spiczasta czapka futrzana
[608]kływa — niezalesiony szczyt
koliba — szałas z okrąglaków
korniagi — grube korzenie
korobka — pudełko słomiane na krupy
koromysło — rodzaj jarzma do noszenia wiader na plecach
korsz — rodzaj chleba z kukurydzianej mąki
kosyczki — kwiaty, którymi dziewczęta zdobią włosy
kosziera — zagroda dla owiec
kowbur — zagłębienie w rzece lub potoku
kresania — kapelusz z wielkim rondem (z „kresami“)
kropiwa — pokrzywa
kruhlek — taniec w koło
kujawa — pustkowie
kukuryczyć się — pysznić się jak kogut
kulesza — mamałyga, potrawa z gotowanej na gęsto kukurydzianej mąki lub kaszy
kurbało — źródło
kutia — potrawa wigilijna (z maku, pszenicy i miodu)
lapotać — chlapać się, wydawać dźwięki podobne do chlapania
latornica — kobieta lekkich obyczajów
lecki (lacki) bok — „polska“, tj. północna strona Karpat
lepiotać — bełkotać, mówić niewyraźnie
leśna — złowroga boginka wysysająca krew z mężczyzn
lęcznie — strasznie
liżnyk — gruby koc wełniany
lubas — kochanek
lustro-załuda — lustro, które łudzi, pokazuje co innego
łaba — łapa
łandać — wałęsać się
łata — pogardliwa nazwa dla surdutowców, miastowych ludzi
łełyk — nietoperz
łewada — 1. łąka 2. stado wilków
łodwa — gruba deska
łomagi — pogruchotane gałęzie
łusznica — łuczywo
macha — to nic, głupstwo
machem — jak najprędzej
maćkoła — gęste błoto
madrygan — korzeń wilczej jagody
mandatoria — urząd mandatora (austriackiego komisarza)
manta — rodzaj grubej wełnianej peleryny
migi — sztuki, grymasy diabelskie
[609]młaka — moczar
molfar — zły czarownik
mołodyca — mężatka
monach — mnich
mraźnica — źródło pod śniegiem
mudrahełyk — mądrala
mygła — ostateczny skład kłód nad wodą przygotowanych do zbicia w daraby
myròm — „pokój z wami“ — pozdrowienie huculskie
nabij, nabój — twardo ubity śnieg
nabywać się — bawić się, cieszyć
naród — ludzie
Nachman fyn Bracław — Nachman z Bracławia, jeden z wielkich rabinów chasydzkich
nasłania — czary („nasyłane“ przez czarownika)
nastawnik — pilnujący, dozorca
niauka (niawka) — rodzaj rusałki (niechrzczona leśna kobieta-niekobieta)
niebylica — nieprawdziwa historia
ni uroku — żeby nie urzec
nużda — smutek
nypać — wtykać nos, wszędzie zaglądać
obertyn — odesłanie nasłanych czarów z powrotem
obłaz — strome zbocze, zagrożone obsunięciem
odczekanić — odrąbać
okoszelić się — zagospodarować się, osiedlić
omkno — nieswojo
opryszek — zbójnik
opynka — staroświecka spódnica
osownia — słoneczna strona góry
paliczka — kij, laska
pałamar — kościelny (w cerkwi)
pałanycz — rodzaj drewnianej łyżki
paska — białe ciasto wielkanocne
pełechaty — kudłaty
peremitka — biała chustka na głowę
pępkowy gazda — osiadły od dawna, ze znanego roku
pidmina — podrzutek
pilhy — okrągłe kołki, po których toczy się kłody
płaj — szeroka ścieżka pasterska
pławaczka — spław (luźnych bierwion)
pobereżnik — gajowy
pobratym — brat z wyboru
podwołoki — żerdzie podkładane pod kłody, aby lżej było ciągnąć
pohany — paskudny, zły
pokazuje niedobrze — ma się źle
[610]ponowa — pierwszy śnieg
poperecznyk — przekorny (Poperecznyk — imię własne)
portasz — tymczasowe miejsce składania kłód, skąd dopiero przewozi się je lub spuszcza do mygły
posiepaka — hycel
posiżinie — zbiorowe czuwanie przy zmarłym
postoły — rodzaj kierpcy
prądy — rodzaj czarów (dobrych lub złych) posyłanych na odległość
prieczka — spór, zwada, nieszczęście
propastnyca — febra
prosziek — żebrak
pryszkrumłeny — przypalony
prywil — obrzęd pogrzebowy przy nieboszczyku w domu
przemówka — zaklęcie, formuła czarów
przesieki — w gęstym lesie wyrąbane przejścia
psiołupy — hycle
ptacha — ptak, ptactwo
pulkać — bulgotać, chlupotać
pulkate oczy — wytrzeszczone, wybałuszone
purchnąć — prychnąć
pusty — do niczego; także: bezpłodny (o mężczyźnie)
puszkaryk — strzelec
putnia — wiadro drewniane
putyna — rodzaj drewnianego skopka
pysznosraka — zarozumiały. Wulgarnie: tyłek, który się pyszni
rachmanny — łagodny, miłosierny
Rachmanowie — święci daleko na Wschodzie, pośrednicy między niebem i ziemią
rachmańskie święto — święto Rachmanów (6 tygodni po Wielkanocy)
rakwa — drewniane okrągłe pudełko na masło lub ser
rewasz — karby do rozliczeń używane na połoninie lub deseczka z karbami
rodija — ród
rozczolina — obnażone zbocze między dwoma zboczami pokrytymi lasem od dołu aż do samej góry
rozples — taniec na zakończenie kolędy
rozpobratym — ktoś kto przestał być pobratymem (zob. pobratym)
rypać się — stawiać się, rozbijać się
ryza — rynna z kloców do spuszczania drzewa ściętego w butynie
[611]sałamacha — byle jakie jedzenie, mieszanina, groch z kapustą
sapina — rodzaj haka na drewnianym stylisku, podobnego nieco do kilofa, używanego do ściągania kłód
sarsama — narzędzia
sczeznyk, szczeznyk — czort leśny
skusywnyk — arnika
Sława Isu — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus
smereka — świerk
sopiałka (sopiwka) — fujarka
spuzar — gospodarz koliby w butynie
staja — chata pasterska na połoninie
starszy brat — przewodnik chóru kościelnego
straszny Sąd — Sąd Ostateczny
sumno — smutno
sus — krótka siekiera
suszenice — suszone owoce
syhła — nieprzebyty las
sykmanycz — pomocnik kiermanycza
syta — napój z miodu, miód sycony, pitny
szandary — żandarmi
szarapatka — przybłęda z miasta
szłapak — pokraka
szodowy sos — sos z wina, żółtka, cukru i wody
sztoubur — pień odziomek
szymbałe (szimbałe) — zagadka
ślad ukraść — sprawić, aby ślad urwał się nagle, tj. aby nie można było dalej iść po tropie, np. przechodząc przez potok (wyrażenie myśliwskie)
ślipanka — kaganek, lampka łojowa
talba — człon daraby
tarnica — siodło drewniane
tołoka — 1. pastwisko 2. wspólna praca zakończona zabawą
tuha — tęsknota
tuhy rok — głodny rok, głód
turszieki — krzaki
tyble — kołki
udzierżek, bez udzierżku — bez zatrzymania
ugodnik, ugodnica — osoba święta, wybraniec Boży (w Kościele wschodnim)
ułogi, ułohy — zbocza, terasy
ustawki — wyszywki na koszuli
warko — niebezpiecznie, groźnie
watah — baca
[612]watażko — przywódca opryszków
widtyn — odrąbywanie wierzchołków ściętych już drzew
wielikan — olbrzym
wiwernyci — splątane wywroty korzeni
wiwkać — wołać, dawać hasło
wizgi — rżenia
wurda — skwaśniała śmietana
wykaluszyć — wybrzuszyć
zacurikać się — przeląc się
zadziora — zadra, to co kogoś gnębi
zaglegać — sprawić, aby mleko lub śmietana się zsiadło
zahata — spiętrzenie kłód podczas spławu
zakutać — omotać, otulić
załupa — napletek
zarębiny — zasieki ze zrąbanych drzew lub ich resztek
zarwanica — stroma skała, osuwisko
zasowa — lawina błota
zastawa — rodzaj podnoszonej zapory drewnianej na potoku lub rzece górskiej. Przenośnie: zapora magiczna przeciw czarom lub innym niebezpieczeństwom
zawidca — kierownik
zawiź — lawina
zawołoka — przybłęda
zazulka — kukułka
zhon (zhin) — ściąganie kłód na portasz
zornica — gwiazda
zwedenyca — niezamężna matka
zwierno (jest) — jest zwierzyna, tj. wilki i niedźwiedzie
zwurdzić się — skwaśnieć
zymarka — chata z sianem, w której bydło spędza zimę
żertwa — smok
żonwa — dzięcioł
żupanica (rumuń.) — panna
żurba — smutek
żużukało — rodzaj zabawy
żwakać — żuć głośno, żreć
żywocina — wszystko, co żyje
• PDF 
• MOBI 
