Biblia Królowéj Zofii/Królewskie I

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł	Biblia Królowéj Zofii
Wydawca	Nakładem ks. Jerzego Henryka Lubomirskiego
Data powstania	XV w.
Data wyd.	1871
Druk	Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich
Miejsce wyd.	Lwów
Tłumacz	zbiorowy
Inne	Cały tekst Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI
Indeks stron

›››

[226]

KRÓLEWSKIE I.

(XIV, 26).^[a]

...szakosz przeto nyktey (?) nye dotknó̗l syó̗ ró̗kó̗ myodu ustom swim. Bo syó̗ bal wszitek lyud Saulowa zaprzisyó̗szenya. Ale Ionatas nye bil sksal tego, gdisz ocyecz gego zaprzisyó̗gl lyud. Syó̗gnó̗l koncem tego pró̗ta, gen w ró̗ce dzerszal, y dotknó̗l w myod, y obrocy ró̗kó̗ swó̗ k swim ustom, y oswyecyli syó̗ oczi gego. Tedi geden z lyudzi rzecze: Wyelykym zaprzisyó̗szenym zaprzisyó̗gl lyud ocyecz twoy, rzekó̗cz: Przeklyó̗ti mó̗sz, gensze chleb bó̗dze gescz dzisya. Y umdlyl syó̗ bil [227]lyud barzo. Tedi rzecze Ionatas: Zamó̗cyl ocyecz moy zemyó̗. toscye wi wydzely, yszesta syó̗ oczi moy oszwyecyle, iszem tego myodu ukusyl malyutko. a wyelmy wyó̗cey, bi bil iadl lyud, lupyó̗cz swich nyeprzyiacyol, gesz nalyasl? azalybi syó̗ nye stala bila wyó̗czsza rana^[1] nad Fylystyni? A przetosz byly (bili) tego dnya Fylystini od Machmas* asz do Haylon. Y ostal bil lyud przelys (?) barzo^[2], a wrocyw syó̗ na lup, pobral owce, woli y cyelyó̗ta, y zbyly ge na zemy, a gedly se krwyó̗. Tedi zwyastowaly Saulowy rzekó̗cz, isze lyud zgrzeszil przecyw bogu, isze iadl se krwyó̗. K temu on rzecze: Przestó̗pylyscye przikazanye bosze. prziwalcye nynye ku mnye skaló̗ wyelykó̗. Y rzecze Saul: Roziczcye syó̗ po lyudzech, rzeczcyesz gym, acz przywyodó̗ ku mnye kaszdi wolu a skopu, a zabycye na tey skale, a gescz bó̗dzecye, a nye zgrzeszicye przecyw panu, gedzó̗c se krwyó̗. Y prziwyodl wszitek lyud, kaszdi wolu w swey ró̗ce, asz do noci. y sbyly só̗ tu. Y udzalal Saul oltarz bogu, a to napyrwey poczó̗l stawyacz oltarz boszi. Y rzecze Saul: Padnyemi na Fylystini w noci, a wibygemi ge, doió̗d nye vswytnye, any genego mó̗sza z nych ostawymi. K temu lyud rzecze: Wszitko, czso syó̗ tobye zda dobrego, to uczin. Y rzecze kaplan: Przistó̗pcye sam ku bogu. Y poradzil syó̗ Samuel* z bogem, rzekó̗cz: Manily boiowacz s Fylystinmy? a podaszly ge w ró̗ce israhelske? Y nye otpowyedzal k temu nyczego tego dnya. Tedi rzecze Saul: Zgromaczcye sam lyud ze wszech kó̗tow, a wydzcye, przes kogo syó̗ sstal ten grzech dzisz. Sziw gest pan, zbawycyel israhelski. bo gestly przes Ionató̗, sina mego: przeze wszego odwyedzenya umrze. Przecyw temu nyczs gemu nygeden nye rzecze ze wszego lyuda. Y rzecze ku wszemu israhelskemu lyudu: Odlyó̗czcye syó̗ wi na genó̗ stronó̗, a ia s swim sinem Ionató̗ bó̗dó̗ na drugey stronye. Ktemu lyud Saulowy otpowye: Czso gest dobrego przed twima oczima,$||$ to uczin. Tedi rzecze Saul ku panu bogu: Panye bosze israhelski, widay só̗d, czso gest to, iszesz nye otpowyedzal dzisz sludze twemu? Gestly ta wyna na mnye, albo na Ionacye, sinu mem, racz to ukazacz. albo gestly ta zloscz na twem lyudu, day nyewinnim ocziscyenye. Y naleszon Ionatas a Saul, ale lyud wiszedl. Y rzecze Saul: Myeczcye lyosy myedzi mnó̗ a Ionató̗, sinem mim. Y spadl lyos na Ionató̗. Tedi rzecze Saul ku Ionatowy: Powyedz my, czsosz uczinyl. Y powyedzal Ionatas rzekó̗cz: Kuszó̗cz ukusylem na konczu pró̗ta, gisz bil w mey ró̗ce, malyutko myodu. Owa, tocz ia przeto umyram. Y rzecze Saul: Uczin to nade mnó̗ pan, a tesz syó̗ stan nade mnó̗, bo szmyercyó̗ umrzesz Ionata. Tedi lyud ku Saulowy rzecze: Nye^[3] umrze przeto Ionatas, gysz uczinyl zbawyenye to wyelyke w israhelskem lyudu ? to gest wyelyki [228]a ganyebni grzech. Sziw gest pan, upadnyely wlos z gego glowi na zemyó̗, bo wszitko podle boga czinyl dzisz. A wizwolyl lyud Ionató̗, abi nye umarl. Y szedl precz Saul, a nye cyó̗gnó̗l na Fylystini. A Fylystiny szły do swich myast. Zatim Saul uczwyrdziw swe krolewstwo nad israhelskim lyudem, boiowal po wszitkem okró̗dze przecyw swim nyeprzyiacyelyom, przecyw Moab, a przecyw sinom Amonowim, a Edomowim, a przecyw krolyom Sobą, a przecyw Fylysteom. A dokó̗dkoly syó̗ obrocyl, zawszdi zwycyó̗szil. A zgromadziw zastó̗p, y pobyl Amalecha, y wizwolyl israhelski lyud z ró̗ki gych zbyegow. A bily sinowye Saulowy: Ionata, Iezuy, a Melchizua. gymyona dwu dzewku: gymyó̗ pyrworodney Merob, a gymyó̗ mnyeyszey Mykol. A gymyó̗ zenye Saulowye Achynone, dzewka Achymas. a gymyó̗ ksyó̗szó̗czu, gen bil nad gego ricerstfem, Abner, sin Nerow, gen bil striczni brat Saulow. Ale Cis bil ocyecz Saulow, a Ner ocyecz Abnerow, sin Abyelow. Y bil wyelyki boy przecyw Filysteom po wszitki dny Saulowi, bo gdzekoly uzrzal Saul mó̗sza sylnego a prziprawnego ku boiu, przyió̗l gy k sobye.

XV.

W tó̗ dobó̗ Samuel ku Saulowy rzecze: Mnye poslal pan, abich cyebye pomazal, abi bil krolem nad gego lyudem israhelskim. a przeto posluchay nynye głosu boszego. Tocz mowy pan wszech zastó̗pow: Po$||$^[b] lyczilem wszitko, czsokoly uczinyl Amalech israhelskemu lyudu. kako syó̗ gemu przecywyl na drodze, gdi szly s Egypta. A przetosz szedw nynye, poby* Amalecha, a zetrzi wszelke rzeczi gego. nye odpusczay gemu, a nye poszó̗day nyczego z gego rzeczi, ale zbyg (zbij) od mó̗sza asz do szoni, a dzecy y mlode dzecyó̗tka, wolu, wyelbló̗da y osla, y owce. Y przikazal Saul lyudu, y zlyczil gich iako baranow: dwyeszcye tysyó̗czow pyeszich, a dzesyó̗cz tisyó̗czó̗* mó̗szow Iuda. A gdi prziszedl Saul do myasta Amalech: zaloszil strosze na potoce. Tedi rzecze Saul Cyneo: Odidzicye a odstó̗pcye, y odalcye syó̗ od Amalecha, acz was takesz y s nym nye oblyó̗gó̗. Bosz ti uczinyl myloszerdze se wszemy sini israhelskimy, gdi szly s Egypta. Y wibral syó̗ Cyneus s poszrzod Amalecha. Y byl (bił) Saul Amalecha asz do^[4] Eyula asz prziszedl proscye na to myasto Sur, gesz gest stronó̗ Egypske* zemye. Y ió̗l Saul Agag, krolya Amalech, sziwo, ale wszitko sebranye lyuczskye myeczem zbyl. A odpuscyl Saul y wszitek lyud krolyowy A gagowy y nalepszim stadom owyecz a dobitku a odzenyu y skopom y wszemu, czso bilo krasnego, any czso tego chcyal zatraczono myecz. ale czsokoly bilo nyepodobnego a zarzuczonego, to pogubyly. A powyedzal pan to slowo ku Samuelowy, rzekó̗cz: Szal my, yszem Saula uczinyl krolem, bo myó̗ opuscyl, a mich slow uczinkem nye pelnyl. Tedi zamó̗cyl syó̗ [229]Samuel, y wolal ku panu czaló̗ nocz. A gdisz Samuel wstal w noci, abi rano szedl ku Saulowy: w tó̗ dobó̗ powyedzano Samuelowy, ysze Saul prziszedl na Karmelum, y wiwyesyl sobye na czescz choró̗gew wycyó̗sznó̗, a wrocyw syó̗ y szedl do Galgala. Zatim przidze Samuel ku Saulowy, a on obyatuge zaszszonó̗ obyató̗ panu s tego lupu, gysz bil pobral w Amalech. A gdisz prziszedl Samuel ku Saulowy, w tó̗ dobó̗ Saul rzecze k nyemu: Poszegnan bó̗dz przed bogem, bom napelnyl slowo bosze. K temu Samuel rzecze: A ktori gest to glos, gesz brzny w mu uszu, od dobitka, giszto ia szliszó̗? Y rzecze Saul: S Amalech prziwyedly ge. lyud nye chcyal pogubycz lepszich owyecz a dobitczó̗t, abi bili obyatowani panu bogu twemu. ale gynesmi wszitko zbyly. Tedi Samuel ku$||$ Saulowy rzecze:Nyechay myó̗, acz powyem tobye, czso mowyl pan w noci ku mnye. K temu rzecze: Mow. Tedi rzecze Samuel: Wszako gdisz syó̗ sam za malego polyczal, uczinyon gesz glowó̗ nad wszemy pokolenyamy israhelskimy, a pomazał cyó̗ pan, abi bil krolem nad Israhelem. a poslal cyó̗ pan na drogó̗ rzekó̗cz: Gydzi, a zbyg grzesznyki Amalechytske, a bó̗dzesz boiowacz przecyw gym, asz ge y pobygesz. Czemusz tego dlya nye posluchal glosu boszego, alesz syó̗ oddal na lup, a zlesz uczinyl przed panem? Tedi rzecze Saul ku Samuelowy: Barzom posluchal głosu boszego, a chodzilem tó̗ó̗ drogó̗, ió̗sz myó̗ poslal pan, a przywyodlem Agag, krolya Amalechicskego, wszitekem lyud Amalechicski zbyl. ale lyud pobral lup nalepszi, owce a woli gich, gyszto só̗ zbycy, abi ge obyatowaly panu bogu swemu w Galgala. Tedi Samuel rzecze: Azaly pan chce zaszszonim^[5] oflyeram albo obyatam, ale^[6] wyó̗cey, abi bilo posluchano glosu gego? Bo gest lepsze posluszenstwo, nysz obyata, a posluchacz wyó̗cey, nyszly offyerowacz tuk skopowi. Albo przecywycz syó̗ gest iako grzech wyesczego, a nye chcecz pozwolycz iako grzech modli poganskey. A przeto, iszesz zarzucyl rzecz boszó̗, zarzucy cyó̗ pan, abi nye bil krolem. Tedi Saul rzecze ku Samuelowy: Sgrzeszilem, iszem nye posluchal rzeczi boszey, a slow twich, boió̗ syó̗ lyuda, a posluchayó̗ glosu gych. A iusz proszó̗ cyebye, nosy grzech moy, a wrocz syó̗ se mnó̗, acz syó̗ pomodlyó̗ bogu. Tedi Samuel rzecze ku Saulowy: Nye wroczó̗ syó̗ s tobó̗, bosz zarzucyl rzecz boszó̗, a zarzucyl cyó̗ takesz pan, abi nye bil krolem israhelskim. To rzekw Samuel, obrocyl syó̗, chczó̗cz przecz gydz. Tedi uchopyw gy Saul za klyn plascza gego, tako esze syó̗ rozdarl. Y rzecze k nyemu Samuel: Rostargnó̗l gest pan krolewstwo israhelske ot cyebye dzisz, y dal ge blysznyemu twemu, lepszemu nyszesz ti. A tak zwycyó̗szicyel w israhelskem lyudu nye odpuscy, any syó̗ czego boió̗cz, swego zamisla ostanye. bo czlowyekem nye gest, bi czso uczi[230]nyw zalowal. K temu Saul rzecze: Sgrzeszilem, ale yusz tedi poczcy myó̗ przed starszimy lyuda mego, a przed lyudzmy israhelskimy. Wrocz syó̗ zasyó̗ se mnó̗, acz syó̗ pomodlyó̗ panu bogu twemu. Tedi syó̗ wrocyl Samuel y szedl s Saulem. y modlyl syó̗ Saul bogu. Tedi Samuel rzecze: Przywyedzcye my$||$^[c] Aga*, krolya Amalechicskego. Tedi postawyon przed Samuelem Agag przetlusti, a trzó̗sl syó̗. Y rzecze Agag: Tako prawye gorzka szmyercz rozló̗cza? K temu Samuel rzecze: Iako twoy myecz uczinyl szoni przes dzecy, takesz myedzi szonamy bó̗dze macz twa. A tu gy natichmyast Samuel na kó̗si rosyekl przed panem w Galgala. Y odszedl Samuel do Ramati, a Saul bral syó̗ do domu do Gabaa. A potem daley nye uzrzal Samuela Saul^[7] asz do dnya gego szmyercy. A wszak szalowal Samuel Saula, bo to bogu nyelyubo bilo, ysze gy bil krolem uczinyl nad lyudem israhelskym.

XVI.

Tedi bog powye ku Samuelowy rzekó̗cz: Y dokó̗d bó̗dzes plakacz Saida, a wyesz, yszem ia gy zarzucyl, abi nye krolyowral nad lyudern israhelskim. Napelu rog swoy oleia, a podz, a cyó̗ poszlyó̗ ku Ysay Betleemskemu, bocyem sposobyl w gego sinyech mnye krolya. A k temu Samuel rzecze: Y kako poydó̗? bo to usliszaw Saul, zabyge myó̗. K nyemu pan rzecze: Cyelcza genego s dobitka wreszmyesz w swó̗ ró̗kó̗, y rzeczesz: Obyatowacz bogu gesm prziszedl. Y wzowyesz Yzay ku obyecye, a ia tobye ukaszó̗, czso uczinysz, y pomaszesz tego, gegosz ia tobye ukaszó̗. Y uczinyl tak Samuel, iako gemu bog przikazal. Prziszedl Samuel do Bethlema, a tu syó̗ podzywyly starszy myeszcsci, a wiszedszi przecyw gemu, rzekly: Pokoynely gest k nam twe wescye? K nym Samuel rzecze: Pokoyne. prziszedlem obyatowacz bogu, a przetosz poswyó̗czcye syó̗, a podzcye se mnó̗, acz obyatuyó̗. Y poswyó̗cyl Yzay y gego sini, a wezwal gich ku obyecye. A gdisz weszly, uzrzal tu Elyaba [y] rzecze: Azaly gest yusz przed panem Cristus^[8] gego? W tó̗ dobó̗ pan ku Samuelowy rzecze: Nye patrzi na gego oblycze, any na postawó̗ gego wisokoscy. bocz ia podle uzrzenya czlowyeczego nye só̗dzó̗. Czlowyek geno czso w nyey gest, wydzi. ale bog, ten w syerce patrzi. Tedi wezwaw Yzay Amynadaba y prziwyodl gy przed Samuela. Gen rzecze: Any tego wibral bog. Tedi prziwyodl Yzay sina trzecyego, gymyenyem Sama, o nyemsze Samuel rzecze: Any tego wibral pan. Tedi$||$ Yzay przywyodl syedm sinow swich przed Samuela,^[9] ku Yzay: Nye zwolyl bog ny genego s tichto. Aza iusz gynych sinow nye masz? Gen otpowyedzal rzekó̗cz: Gescze gest geden malyutki, ten pasye owce. Tedi Samuel ku Yzay rzecze: Poszły acz gy przywyodó̗, bo nye syó̗dzem k sto[231]lu, doió̗d on nye przidze. Tedi poslal przywyoal gy. A bil rumyani a krasni na wezrzenyu a nadobney twarzi. W tó̗ dobó̗ pan rzecze: Wstan, a pomasz gy, bo ten gest. Tedi wszó̗w Samuel rog oleia, pomazal gy poszrzod bracyey gego. y wstó̗pyl duch boszi w Dawyda ot tego dnya y potem. Zatim Samuel wstaw, y bral syo do Ramata. A w tó̗sz godzynó̗^[10] wistó̗pyl duch boszi s Saula. a lomyl gym zli duch, od boga. Tedi ku Saulowy rzekó̗) sludzi gego: Owa, tocz duch boszi zli lomy tobó̗. Przikasz krolyu nasz, acz tito slugy twe, gysz przi tobye só̗, szukaió̗ czlowyeka nyekrorego, gen umye w gó̗slki gó̗szcz, abi gdisz cyó̗ polapy duch boszi zli, gó̗dl przed tobó̗ ró̗kó̗. lekcey to lomyenye znyesyesz. W tó̗ dobó̗ Saul sluszebnykom swim rzecze: Dobó̗dzcye my tego, gen umye dobrze gó̗scz, a prziwyedzcye gy ku mnye, acz przede mnó̗ bó̗dze. Tedi geden z gego slug rzecze: Owa, tocyem wydzal sina Yzay Betlemyczskego, umyeió̗cz gó̗scz, a sylno mocnego mó̗sza, walecznego a mó̗drego w slowyech, a krasnego mó̗sza, a bog s nym gest. Tedi Saul poslal posli k temu Yzay, rzekó̗cz: Poszly ku mnye sina swego Dauida, gysz gest na pastwach. Tedi Yzay poió̗)w osla y nakladl nan pelno chleba. a lagwyczó̗ wyna, koszlyó̗ s koz geno, a poslal przes swego sina Saulowy. A prziszedw Dauid ku Saulowy, stal przed nym, y mylowal gy Saul barzo, a uczinyl gi swim sluszebnykem^[11]. Zatym poslal Saul ku Yzay, rzekó̗cz: Nyechay Dauid stawa przede mnó̗, bo nalyazl myloscz przed mima oczima. A gdiszkoly duch boszi zli pochitawal Saula: tedi Dauid wszó̗w gó̗slki, gó̗dl swó̗ ró̗kó̗, y obelszalo syó̗ Saulowy, a lekcey gemu bilo, bo duch boszi zli tedi od nyego odchadzal.

XVII.

Zatym sebrawszi syó̗ Fylystmowye w zastó̗pi swe ku boiu, prziszly do Sochot w szidowskey zemy. tu só̗ swe czwyrdze wzwyedly myedzi Sochot a myedz(i) Azeta, w kraynach boszich^[12]. Zatim syó̗ tak Saul a lyudze israhelsci sebraly na tem wdolyu* Terebynti. Y zrzó̗dzily spycyó̗ wogenskó̗ ku boiu przecyw Fylysteom. A staly Fylysteowye na...

Tu karty trzy wycięte.

(XIX, 2).^[d]

...ka cyó̗ ocyecz moy Saul zabycz. Przeto skrig syó̗ rano, tegocz proszó̗, y bó̗dzesz nyegdze taynye, y zatay syó̗. A ia winydó̗), stanó̗ podle oczcza mego na polyu, gdzekoly bó̗dze. Y bó̗dó̗ o tobye mowycz ku oczczu memu, a czsokoly na nyem wzwyem, tobye powyem. A stalo syó̗, mowyl Ionatas dobre rzeczi ku oczczu swemu o Dauidze, tak rzekó̗cz: Nye zgrzeszay krolyu nad swim slugó̗ Dauidem, bo gest przecyw tobye nye zgrzeszil, a gego uczinki tobye dobre só̗ barzo. Poloszil [232]duszó̗ swó̗ w ró̗ce swey, y pobyl Fylystea, y uczinyl pan zbawyenye wyelyke wszemu lyudu israhelskemu. A tosz swima oczima wydzal, a radowalesz syó̗. Y przeto tedi sgrzeszisz w nyewynney krwy, chczó̗cz zabycz Dauida, gen gest przeze wszey wyni. To gdisz usliszal Saul, ukoyl syó̗ w rzeczi Ionatowye. przisyó̗gl, rzekó̗cz: Sziw pan gest, ysze nye bó̗dze zabyt Dauid. Tedi Ionatas zawolal Dauida, y powyedzal gemu ta wszitka slowa, y wyodl Dauida przed Saula, y bil przed nym tak, iako bil drzewyeyszich dny. A potem syó̗ ruszily ku boiu, a tu {{roz|wiya}w* na pole Dauid, boiowal przecyw Fylystinom, y pobyl ge wyelykó̗ ranó̗, y ucyekly przed gego oblyczim. Y tropyl* duch boszi zli Saula, a on syedzi w swem domu, a dzerszó̗cz kopyge. a Dauid gó̗dl ró̗kó̗ swó̗ w gó̗szly. A patrzil tego Saul, abi Dauida przebodl kopygym k scyenye. ale Dauid syó̗ uchilyl od oblycza Saulowa, a kopye po stronye w scyanó̗ utknó̗lo. A Dauid ucyekl y schowal syó̗ tey noci. Tedi Saul poslal slugy swe w noci do domu Dauidowa, abi syó̗ dostrzegszy gego, zabyly rano. To gdi powyedzala Dauidowy Mycol, zona gego, rzekó̗cz : Nye skrigeszly syó̗ tey noci, za yutra zabyt bó̗dzesz. Y spuscyla gy okencem, a tak ucyekl y uchowal syó̗. Tedi Mycol wsyó̗wszi geno drewno, y poloszila na loszu. wsyó̗wszi genó̗ scoró̗ koszelcza kosmató̗, poloszila w glowach tego drzewna, y przikrila ge odzenym. Tedi Saul posiał wydze swe, abi Dauida ió̗ly. Y otpowyedzano gym, ysze nyemosze. A Saul poslal wtore, abi powyedzely^[13] Dauida, rzekó̗cz : Przinyeszcye gy na loszu ku mnye, acz umrze. A gdi prziszly poslowye, naleszono drewno na loszu, a scora koszelcza u glowi gego. Tedi Saul ku swey dzewce rzecze: Przeczesz myó̗ tak obludzila a puscyla mego nyeprzyiacyelya, abi ucyekl? Otpowye Mycol, rzekó̗cz: Bo my mowyl, rzekó̗cz : Wipuszcz myó̗,$||$ bo cyó̗ zabyió̗. Zatim Dauid ucyekl y zbawyl syó̗, y prziszedl ku Samuelowy do Ramata, y powyedzal gemu wszitko, czso gemu uczinyl Saul. A szedł Dauid y Samuel, y bidlylasta w Nayot w Ramata. Tedi wskazano to Saulowy, ysze Dauid w Ayocye w Ramata bidly. Y poslal Saul kati, abi gy ió̗ly. a gdisz prziszly, uzrzely zastó̗p Prorokow chwalyó̗cz boga, a Samuela stoió̗cego nad nymy. Tedi ty, gysz bily prziszly, nadstó̗py Duch boszi, y poczó̗ly y ony prorokowacz. A gdisz to wskazano Saulowy: poslal wtore posli, a cy opyó̗cz prorokowaly. Potem Saul poslal trzecye posli, gysz y ony prorokowaly. Tedi syó̗ wyelmy roznyewal* Saul, y bral syó̗ sam do Ramata, y prziszedl asz ku wyelykey studnyci, iasz gest w Sochot, y opita rzekó̗cz: Na ktorem myescye só̗ Samuel a Dawyd? K nyemu bilo rzeczono: Owa, tocz gesta w Nayocye w Ramata. Y szedł Saul do Nayot [w] Ramata, y nadstó̗pyl gy takesz duch boszi, a wszedw chodzil, prorokuyó̗, [233]asz y prziszedl do Nayot w Ramata. Y swlekl takesz odzenye swe y prorokowal s gynimy przed Samuelem, y wislawyal nag czali dzen y wszitkó̗ noc. A przeto weszlo na przislowye: Aza gest Saul myedzi proroki?

XX.

I ucyekl Dauid s Ayot, gesz gest w Ramacye, a prziszedl, mowyl przed Ionató̗, rzekó̗cz: Czsom uczinyl? które me przewynyenye? a ktore gest me sgrzeszenye przecyw oczczu twemu, ysze szuka dusze mey? K nyemu Ionata rzecze: Nye stanye syó̗ to, nye sydzesz szmyercyó̗. any czso ucziny ocyecz moy malo albo wyele pyrwey, nysz my ziawy. Ale genó̗ tó̗ rzecz zatayl ocyecz moy przede mnó̗, a przeto nykake to nye bó̗dze. Y przisyó̗gl wtore Ionatas Dauidowy. K nyemu rzecze: To dobrze wye ocyecz twoy, yszem nalyazl myloscz przed twima oczima. a przetosz mowy: Nye wyecz (wiedz) tego Ionata, abi syó̗ nye zamó̗cyl. A wszako zyw gest pan, a zywa gest dusza twa, isze gednim telko* stó̗pyenym (a tak powyem) ia ode smyercy rozdzelyonem. Tedi Ionatas rzecze k Dauidowy: Czsokoly powye mnye dusza twa, uczinyó̗ tobye. W tó̗ dobó̗ Dauid ku Ionacye rzecze: Owa, tocz iutro swyó̗to^[14] gest, a iako podle obiczaia ia syadam podle krolya za stolem: nyechaysze mnye tedi na polyu do wyeczora trzecyego dnya. Wezrzily ocyecz twoy wspomynaió̗ez, a opita na myó̗: rze$||$^[e] czesz gemu: Prosyl myó̗ Dauid, abi szedl richlo do Betlema, do swego myasta. bo só̗ tam slawó̗tne obyati ode wszitkich gego przirodzonich. Rzeczely: A to gest dobrze, tedi bó̗dze pokoy sludze twemu. Gestly syó̗ roznyewa: tedi wyedz, isze syó̗ dokonala gego zloscz. A przeto uczin myloscz s swim slugó̗, albosz tego chcyal, abi bilo myedzi mnó̗ a myedzi tobó̗ bosze zaszlyubyenye. A gestly we mnye ktora zloscz: ty myó̗ sam zabyg, a ku swemu oczczu myó̗ nye wodz. K nyemu rzecze Ionatas: Bog tego nye day, any syó̗ to mosze sstacz. ale poznamly, ysze syó̗ dokona zloscz oczcza mego przecyw tobye, wskaszó̗ tobye. K temu Dauid rzecze: Kto my otkasze, powyely czso ocyecz twoy twardego tobye o mnye? Ionatas rzecze: Podz, winydzewa na pole precz. A gdisz wiszlasta na pole, rzecze Ionatas ku Dauidowy: Sziw gest pan bog israhelsky. dowyemly syó̗ konyecznego^[15] umisla oczcza mego za iutra abo po zaiutrzeyszem dnyu, a bó̗dze dobrego czso rzeczono o Dauidze: acz k tobye nye poszlyó̗ a tobye wyedzecz nye dam, uczin to bog nad lonató̗ a to przepuscz. Gestly bó̗dze oczcza mego zloscz ustawyczna przecyw tobye, wziawyó̗ uchu twemu y pusczó̗ cyó̗ w pokoiu, a bog bó̗dz s tobó̗, iako bil s oczcem mim. A bó̗dó̗lycz sziw, uczin se mnó̗ myloscz boszó̗. gestly umró̗, nye oddalyay mylosyerdza swego od domu mego asz na wyeki. Gestly [234]tego nye uczinyó̗^[16], gdi pan zagladzi wszitki nyeprzyiacyele Dauidowi s swyata, wirzucz Ionató̗ z gego domu, a wipraw pan Dawyda z ró̗ku nyeprzyiacyelsku.^[17] Tedi Ionatas pocznye wyó̗cey zaprzisyó̗gacz syó̗ z Dauidem, bo iako duszó̗ swó̗ gy mylowal. Tedi rzecze Ionatas k nyemu: Za iutra gest swyó̗to, a bó̗dzesz szukan, bo bydó̗ szukacz twego syedzenya asz do trzecyego dnya. A przeto richlo poydzesz, a przidzesz na to myasto w syodmi dzen^[18], tu gdze syó̗ skrigesz, y syó̗dzesz u kamyenya, gemu ymyó̗ gest Ezel. A ia trsy strzali wipusczó̗ podle gego, y wistrzelyó̗, iakobich zwikal strzelyacz ku celu. A poszlyó̗ genego pacholka, przikaszó̗ rzekó̗c gemu: Gydzi, zbyray, przynyesy my strzali. Rzekó̗ly pacholku: Owa, tocz strzali pole* cyebye só̗, weszmy ge: tedi ty przidz ku mnye, bo tobye przespyeczno, a nycs zlego, iako sziw gest pan. Gestly tak bó̗dó̗ mowycz ku pacholku: Oto ondze strzali za tobó̗ só̗ó̗: gydzi przecz, bo cyó̗ pan iusz pu$||$scyl. A o tem zaslyubyonem slowye, gesz mowyono myedzi mnó̗ a myedzi tobó̗, bó̗dz pan myedzi mnó̗ a myedzi tobó̗ asz na wyeki. Tedi skril syó̗ Dauid na polyu, a swyó̗ta nastali, a król syadl za stolem gescz chleb. A gdisz syadl krol na swem stolczu podle obiczaia swego, a stolecz bil pole* scyani: a w tó̗ dobó̗ powstal Ionatas a Abner, y syadlasta s obu stronu pole krolya Saula, a myasto dauidowo to ostalo prozno. O nyemsze nyczs nye myenyl tego dnya Saul, bo syó̗ tego domnymal, bi syó̗ gemu nyeczso nye przigodzilo, przeczbi bil nyeczist a nyeocziscyon. Ale gdisz slunce wesczdlo* drugego dnya po godzech, potem naleszono myasto dauidowo prozne. Tedi Saul rzecze ku Ionacye: Przecz nye przidze sin Ysay ku stolu gescz any dzisz any wczora? K nyemu Ionatas rzecze: Barzo myó̗ pylno za to prosyl, abi mogl gydz do Betlema, rzekó̗cz: Otpuscz myó̗, bocz gest slawna obyetna offyera w mem myescye, a geden z bratow myó̗ prosyl. a przeto nalyazlemly myloscz twó̗, nyechacz poydó̗ a uzrzó̗ bracyó̗ swó̗. A przeto nye prziszedl k stolu. S tego syó̗ roznyewal krol na Ionató̗, y rzecze: Synu tey szoni, iasz mó̗sza kwapyó̗cz k sobye zdradza, zaly ia nye wyem, ysze ti mylugesz sina Ysay Dawyda na swó̗ ganbó̗, a na ganbó̗ zlego przislowya matki twey? A tak po wszitki dny, doió̗d bó̗dze sziw sin Ysay na swyecye, nye ustanowysz syó̗ ti any krolewstwo twe. A przeto gescze go poszly ku mnye, acz gy szmyercyó̗ zagubyó̗. Ionatas rzekl: Przeczbi szmyercyó̗ zagubyl gy? czsocz uczinyl? W tó̗ dobó̗ Saul pofacyl* osczep, abi gy uderzil. A vrozumyaw Ionata, ysze gednako umiszlyl gego ocyecz, abi zabyl Dauida: tedi Ionatas wstal od stolu wyelykim gnyewem, a nye ukusyl tegoto drugego dnya na godi chleba, zamó̗cyw syó̗ prze Dawyda a sze gy [235]bil zganbyl ocyecz gego. A gdisz nazaiutrz bilo, szedł Ionatas na pole podle smowyenya dauidowa, a pacholek mali s nym. Tedi rzecz(e)) ku swemu pacholku: Byegay, przinaszay my strzali, ktore wistrzelyam. A gdisz ten pacholek byeszal, wistrzelyl drugó̗ strzaló̗ Ionatas za pacholkem. A gdisz byeszal pacholek na to myasto, gdze bil strzelyl Ionatas: za pacholkem rzekó̗cz*: Owa, tu nye strzali, ale daley przed tobó̗ gest. A wtore zawołał Iona-$||$

To, co następuje teraz, wzięte jest z pierwszéj z kart, będących obecnie własnością p. W. A. Maciejowskiego, wydartych z tego kodexu.^[f]

tas za pacholkem, rzekó̗cz: Besz richlo, nye stoy! W tó̗ dobó̗ sebraw pacholek strzali, a przynyosl panu swemu. a czso uczinyl Ionatas, temu nyczs nye rozumyal pacholek, geno Ionatas a Dauid myedzi sobó̗ rozumyalasta. Tedi Ionatas da swe wszitko odzenye pacholku, rzekó̗cz: Gydzi, donyesz do myasta. A gdisz pacholek odydze, wstaw Dauid s tego myeszczcza, gesz bilo przecywo wschodu sluncza, a padl nagle na zemyó̗, modlyl syó̗ trzecye^[19]. A czaluwaió̗cz* syó̗, plakalasta oba, ale Dauid wyó̗cey. W tó̗ dobó̗ Ionatas rzecze ku Dauidowy: Gydzi w pokoiu a wszitko, czsowa przisyogla* w gymió̗ bosze, rzekó̗cz: Pan bó̗dz myedzi mnó̗ a myedzi tobó̗, plemyenyem mim a myedzi plemyem* twim asz na wyeky. Tedi Dauid wstaw s tego myasta y szedl precz, a Ionatas zasyó̗ takesz do miysta*.

XXI.

Zatim Dauid prziszedl do Nobe ku kaplanowy gymyenyem Achymelech. K nyemu rzecze a zdzywyl syó̗: A przeczesz sam, a nye zadnego s tobó̗? Y rzecze Dauid ku Achymelechu: Krol my przikazal tó̗ rzecz: Nykt nye wyedz tego, przecz cyó̗ posilam, any tego, geszem tobye przikazal. y rozeslalem slugy swe sam y tam. A przeto, maszly czso myedzi ró̗kama, albo pió̗cz bochenczow, day my, albo czsokoly naydzesz. Achymalech* otpowye rzekó̗cz: Nye mam chlebow pospolytich, gedno poswyó̗tne. A wszak, só̗ly twoy sludzi cziscy, a nawyó̗cey od nyewyast, mogo* gego pogescz. K temu Dauid otpowye kaplanowy, rzekó̗cz: Myenyszly o nyewyastach, tegosmi ucyrpyely^[20] od trzecyego dnya, iakosmi na drogó̗ wiszly, a bili ssó̗di mich slug cziste. Ale iusz tato droga pokalyana gest, ale bó̗dó̗ geszcze dzisz poswyó̗czone we ssó̗dzech. Tedi kaplan dal gemu chleb poswyó̗tni, bo gynego chleba tu nye bilo, geno chlebowye obyetowany, gesz bily wszó̗ly przed panem, abi bily prziloszeny chlebowye goró̗ci. Tedi bil tu geden mó̗sz s slug Saulowich tego dnya wnostrz* w stanye boszem, gemu gymió̗ bilo Doek Ydumski, moczni pastirz Saulow, gen pasl muli Saulowy^[21]. W tó̗ dobó̗ rzecze Dauid k Achimelechowy: Maszly tu na doró̗szu*^[22] kopye albo myecz? bocyem [236]myecza a brony swey nye wszó̗l s sobó̗, bo roskazanye krolyowo to myó̗ ukwapylo. Achimelech rzecze: Oto myecz Golyata Fylystinskego, gegosz zabyl na wdoly Terebynskem, a gestcy obynyon plasczem po Efot. a chceszly ten wszó̗cz, weszmy, bo nye gynego kromye tego. Dauid rzecze: Nye temu ny genego$||$ rownya, day my gy. Tedi Dauid wstaw tego dnya, y byeszal przed Saulem precz, y prziszed* ku krolyowy gymyenyem Achis, do Geth. K nyemu slugy Achis, uzrawszi* gy, rzekly: Azali to nye gest Dauid krol zemski? wszak o nyem spyewano w tanczoch rzekó̗cz: Saul pobyl tysyó̗cz, a Dauid dzesyó̗cz tysyó̗ci? Tó̗ rzecz pocznye [Dauid] bracz na miszl w swem syerczu, a pocznye syó̗ ubawacz* barzo Achis, krolya gethskego. Y pocznye syó̗ przed nym szalyonim czinycz przes usta, a matal syó̗ myedzi gych ró̗kama, o drzwy sió̗ tlukó̗cz, y cyekli gemu szlyni (śliny) na brodó̗. W tó̗ dobó̗ Achis rzecze ku swim slugam: Wydzawszi czlowyeka zabilego, przeczecye gy prziwyedly ku mnye? Zaly nam nye dostawa wszcyeklich, przeczescye prziwyedly tego, abi syo wscyekal przi mnye? puscycye gy precz, acz nye chodzi do mego domu.

XXII.

Zatym Dauid szedl odtó̗d precz, y ucyekl do geney iaskynyey gymyenyem Adollam. To gdi usliszely bracya gego y wszitek dom oczcza gego, sczedszi syó̗ k nyemu tam, seszly syó̗ wszitci, gisz syó̗ biły zan zamó̗cyly, a obcyó̗szeny czudzim zboszim^[23] a gorzkó̗ miszlyó̗, y uczinyon gest ksyó̗szó̗cyem nad nymy. A bilo s nym ku cztirzem sstom mó̗szow. Tedi Dauid szedl ottó̗d do Masfat, gesz gest w Moabskey zemy, y rzecze Dauid ku krolyowy Moabskemu: Proszó̗ cyebye, abi bidlyly ocyecz moy a matka moia s wamy, doió̗d nye wzwyem, czso se mnó̗ pan ucziny. Y ostawyl ge przed krolem Moabskim, y ostaly u nyego wszech dny, w nychszeto Dauid bil na tey posatce. Tedi Gaad prorok ku Dauidowy rzekl: Nye biway daley na tey posatce, ale gydzi do zemye Iuda. Y szedl Dauid y prziszedl na Iyas Areth. To vsliszaw (usłyszaw) Saul, isze syó̗ Dauid a cy mó̗szowye, gysz s nym bily*. A zatim gdi bidlyl Saul w Gabaa na lesye, geszto slowye Rama, dzerszó̗cz kopye w ró̗ku, a wszitci sludzi gego staly okolo gego. Y rzecz(e) Saul ku swim slugam, gysz okolo gego staly. Posluchaycye mnye nynye, sinowye Gemyny, azaly wam wszitkim sin Ysay da roley a wynnyce a ycziny (uczyni) vas wlodarzmy a sprawczamy? Boscye w szitci przecyw mnye przisyó̗galy, a nye ny genego z was, kto my bi ziawyl. A nawyó̗cey, gdisz y sin moy syó̗ zaslyubyl s nym, Yzay z Dauidem^[24]. A nye ny genego z was, ktobi syó̗ za myó̗ smó̗cyl, albo ktobi my to zwyastowal. przeto ysze [237]wzbudził sin moy slugó̗ mego przecyw mnye nyeprzyiacyelem, gen my syó̗ przecywy asz do dzisyego dnya. K temu otpowye Doek ydumski, gen przed nym stawal a bil przed...$||$

Tu brak 4 kart. wyrwanych z kodexu, których dotychczas nigdzie nie odszukano.

Poczyna się teraz to, co się mieści na drugiéj z kart, będących w posiadaniu p.Maciejowskiego.

(XXVI, 3).^[g]

...a udzalal sobye twyrdze w Gabaa Achile, tego wdolya, gesz bilo przecyw pusczi na drodze, a Dauid bidiyl na pusczi. A wydzó̗cz, ysze prziszedl Saul po nyem na pusczó̗, posiał lazó̗ki swe y wzwyedzal, ysze tam prziszedl Saul. A wstaw Dauid taynye, y prziszedl na to myasto, gdze bil Saul. a gdi uzrzal to myasto, w nyemsze spal Saul a Abner, sin Ner, ksyó̗syó̗ nad gego ricerstwem, a uzrzaw Saula spyó̗c w stanye, a gyni lyud wszó̗di okolo gego: w tó̗ dobó̗ rzecze Dauid ku Achymelechowy Etheyskemu a ku Abyzai, sinu Sarwye, bratu Ioabowu, rzekó̗cz: Ktori se mnó̗ poydze do stanow ku Saulowy? Rzecze Abyzai: Ia poydó̗ s tobó̗. Y prziszedl Dauid a Abyzai k lyudu w noci, y nalyazlasta Saula leszó̗cz a spyó̗cz w stanye, a kopye tczó̗cz^[25] w zemy u gego glowi, a Abner a gyni ly(u)d spyó̗c okolo gego. Tedi rzecze Abyzay ku Dauidowy: Zawarl dzissya bog nyeprzyiacyelya twego w twó̗ rokó̗, a przeto przebodó̗ gy ia kopygym ku zemy genó̗, a wtore nye bó̗dze trzeba. Y rzecze Dauid: Nye zabyiay gego, a kto gest ten, gen swoge ró̗ce podnyesye na mazanego boszego, a nye bó̗dze grzeszni? Y rzecze Dauid: Tak gyscye, iako bog sziw kromye cyebye^[26], acz gego pan sam nye zabyge, abo dzen gego przidze abi umarl, abo aczbi w boiu sczedl: tak my bó̗dz pan myloscyw, isze nye wzwyodó̗ ró̗ki mey na mazanego boszego. A przeto weszmy kopye, gesz gest u gego glowi, a korczak s wodó̗, podzwasz precz. Y wszó̗l Dauid kopye a korczak s wodó̗, gen bil u glowi Saulowi, y szlasta przecz*. a nye bilo tu ny genego, ktobi to wydzal a rozumyal albo uczul^[27], bo spaly wszitci, bo sen boszi ge bil nadszedl. A gdisz odidze Dauid w stronó̗, stal na wyrzchu gori z daleka, a bila wyelka szirz myedzi gymi: tedi wzwola Dauid k lyudu a ku Abnerowy, sinu Ner, rzekó̗cz: Abner, Abner! Zaly my nye otpowyesz? Abner k temu rzecze: Ktosz ti, gysz wolasz a czinysz nyepokoy krolyowy? Tedi rzecze Dauid: Zaly nye gesz ti mó̗sz, a kto gest tobye rowni w Israelskem lyudu? Przeczesz nye strzegl pana twego krolya? Bo wszedl geden s zastó̗pa nyeprzyiacyel, abi zabyl pana twego krolya. Nye gest to dobrze, czsosz uczinyl. Tak gyszcye iako bog szyw, wiscye dostoyny szmyercy, iszescye nye strzegly pana waszego mazanego boszego. A przeto pozrzicye, gdze gest kopye krolyowo, a gdze korczak z wodó̗, gysz bil u gego glovi? Tedi poznaw Saul$||$ glos [238]Dauidow, rzekl: Twoyly gest to glos, sinu moy? Rzecze Dauid: Moy glos, panye moy. A rzekl: Przecz pan moy krol nyenawydzi slugy swego, a czsom uczinyl, albo czso gest zlego w mey ró̗ce? A przeto proszó̗ tego, panye moy krolyu, slisz slowa slugy twego: Wzbudzaly cyó̗ pan przecywo mnye, ukoy syó̗ w wolney obyecye zaszszoney. só̗ly sinowye lyuczsci, zlorzeczeny przed bogem, gysz myó̗ wirzucyly dzisz, abich nye bidlyl w dzedziczstwye boszem, rzekó̗cz: Gydzi, sluszi czudzim bogom. A to iusz nye bó̗dz przelyana krew ma na zemyó̗ przed panem mim. bo wiszedl krol israhelsky, abi szukal pchli sziwey, iako szukaió̗ kuropatwi na gorach. Tedi rzekl Saul: Zgrzeszilem, wrocz syó̗ zasyó̗, sinu moy Dauidzie, bo wyó̗cey nye chczó̗ nycs zlego uczinycz tobye, przeto ysze bila tobye droga dusza ma przed oczima twima, yszesz myó̗ nye zabyl dzisz. Bo iawno gest, yszem nyemó̗drze czinyl a barzom wyelya nye wyedzal. Rzecze Dauid k nyemu: Owa, tocz kopye krolyowo. przidzi geden s slug krolyowich, wezmysz ge. A bog otplacy kaszdemu podle gego sprawyedliwoscy a wyari. bo cyó̗ bil pan podal dzisya w moy ró̗ce, y nye chcyalem wznyescz ró̗(ki) mey na mazanego boszego. A iakosz gest uczinyona dusza twa dzisz ote mnye uwyelbyona, takesz uwyelbyona bó̗dz dusza ma przed bogem, a wizwol myó̗ ze wszego zamó̗tka. Tedi rzecze Saul Dauidowy: Poszegnani ti, sinu moy Dauidze, a zayste, czinyó̗cz bó̗dzesz czinycz, a mogó̗cz moc bó̗dzesz. Y szedl Dauid swó̗ drogó̗, a Saul syó̗ wrocyl na swe myasto.

XXVII.

Tedi rzecze Dauid na swem syerczu: Nyegdi nyektorego dnya dostanó̗ syó̗ Saulowy w ró̗ce. Zaly nye lepyey, ysze ia ucyekó̗, a zachowam sziwot swoy w Fylysteyskey zemy, abi zufal Saul, a przestal szukacz myó̗ po wszech kraynach israhelskich? A przeto ucyekó̗ z gego ró̗ku. Tedi wstaw Dauid, i szedl precz, on a szescz set mó̗szow s nym, ktorzisz bily ku Achis, sinu Maog, krolyovy Gethskemu. Y bidlyl s Achis Dauid w Geth, on a mó̗szowye gego, y rodzyna gego a dwye szenye gego, Achynoem Gezrahelycska, a Abygayl szona nyegdi Nabelowa Carmelskego. Tedi powyedzano Saulowy, isze ucyekl Dauid do Geth, y nye chcyal wió̗cey sukacz*. Y rzeki Dauid ku Achis: Nalyazlemly myloscz twó̗, day my geno myasto w nyekto-$||$

Póty text obu kart odszukanych. Wracamy teraz do kart zachowanych w kodexie.^[h]

rem myescye teyto włoscy, acz tu bidlyó̗: a k czemu gest to, ysze ia, sluga twoy, bidlyó̗ w krolyowye myescye s tobó̗)? A tak dal gemu Achis tego dnya geno myasto, gymyenyem Sycyelech, przetosz dostalo syó̗ to myasto krolyom szidowskim asz do dzisyego dnya. A bila lyczba dnyow, w nychsze Dauid bidlyl w filysteyskey zemy, cztirzi myesyó̗ce. Zatim Dauid [239]pocznye wschodzicz a mó̗szowye gego, a braly lupi w tich myescyech: Gedzuri, a Geti*, y Amalech. Bo tich lyudzi nyewyernich bidlylo pelno z dawna po wszey zemy tó̗di, geszto chodzily ot tego myasta Sur asz do Egypskey zemye. Y zagubyal Dauid wszitkó̗ tó̗ zemyó̗ gych, a nye ostawyal mó̗sza sziuego any szoni, a byerzóc* owce, woli, osli y wyelbló̗di, y odzenya. y wraczal syó̗ a przichodzil ku krolyowy Achis. A gdisz k nyemu mowyl Achis krol: Kogosz dzisz przebyial, Dauid otpowyedzal: Przecyw poludnyu Iuda, a przecyw poludnyu Geramel, a przecyw poludnyu Ceny. Ny mó̗sza ny szoni nye sziwyl Dauid, a nykogo przewodzil s sobó̗ do Geth, rzekó̗cz: Snadzbi mowyl przecyw nam. To czinyl Dauid, a to bil gego obiczay wszech dny, w nychszeto bidlyl w fylysteyskey wloscy. Y uwyerzil Achis Dauidowy, rzekó̗cz: Wyele zlego czinyl lyudu swemu israhelskemu, a przeto bó̗dz moy sluga na wyeky.

XXVIII

Tedi syó̗ w tich dnyoch stalo, ysze sebraly Fylystinowye swe zastó̗pi, abi syó̗ prziprawyly ku boiu przecyw israhelkemu lyudu. Y rzecze Achis ku Dauidowy: Wyedz to zaiste, ysze winydzesz se mnó̗ na twyrdze, ti a mó̗sze twoy. Dauid otpowye ku Ackis, rzekó̗cz: Nynye wzwyesz, czso ucziny sluga twoy. Tedi rzecze Achis ku Dauidowy: A ia cyó̗ uczmyó̗ stroszem glowi mey po wszitki dny. Zatim Samuel umarl, a plakal gego vszitek lyud israhelskl, a pogrzebly gy w Ramata, w myescye gego. A w ti czasi wignal bil Saul s zemye wszitki wyesczce a guszlnyki. A pobyl ty wszitki, gysz myely w brzusze wyescze czari^[28]. Tedi sebrawszi syó̗ Fylysteowye, a prziszly a wzdzalaly sobye twyrdze w Sunnam. A zatim takesz sebral Saul wszitek lyud israhelski, a prziszedl do Gelboe. A uzrzaw Saul stani fylystinske, y bal syó̗, a lyó̗klo syó̗ syerce gego barzo. Tedi prosyl radi Saul od boga, y nye otpowyedzal gemu, any przes sni, any przes kaplani, any przes proroki. Y rzekl Saul ku swim$||$ slugam: Szukaycye my szoni, iasz ma wyeszczbó̗, acz k nyey poydó̗, a wzwyem przes nyó̗. Tedi sludzi rzeknó̗: Gest gena szona, gesz ma wyeszczbó̗, w Endor. Tedi Saul przemyenyw odzenye, a wszó̗w na syó̗ gyne rucko, y szedl, a dwa mó̗sza s nym. Y prziszly ku szenye w noci, y rzecze: Czaruy my przes gusla, a wskrzesz my, gegosz ia tobye powyem. Ta szona gemu powye: Owa, ti to dobrze wyesz, czso uczmyl Saul, a kako zagladzil a wignal s zemye guszlnyki a wyescze. przecz przeslyadugesz dusze mey, abich bila zabyta? Y przisyó̗gl gey Saul w bodze, rzekó̗cz: Szyw gest pan, nye stanye syó̗ tobye nyczs zlego przeto. Tedi ona rzecze: Kogo chcesz, acz wskrzeszó̗ tobye? On rzecze: Samuela my wskrzesz. A gdisz uzrzala szona Samuela, zawo[240]lala wyelykim glosem, rzekó̗cz ku Saulowy: Czemusz myó̗ k temu prziprawyl? a wszakosz ti Saul. Krol gey rzecze: Nye boy syó̗! Czsosz wydzala? Y rzecze nyewyasta ku Saulowy: Bogym wydzala gydó̗cze s zemye. Tedi Saul rzecze: Iaka twarz gego? K temu ona rzecze: Mó̗sz stari gydze, odzaw syó̗ plasczem. Y zrozumyal Saul, ysze Samuel, a poklonyw syó̗ na swe oblycze k zemy, y modlyl syó̗. Tedi rzecze Samuel ku Saulowy: Przeczesz my nyepokoy uczinyl, abich bil wzkrzeszon? Saul rzecze: Barzom znó̗dzon, bo Fylysteowye boiuió̗ przecywo mnye, a bog odstó̗pyl ode mnye, a nye chcyal myó̗) usliszecz any przes proroki, any przes sni. przetom cyebye y wezwal, abi my ukazal, czso bich myal czinycz. Tedi rzecze Samuel: Czso myó̗ pitasz, gdi bog od cyebye otstó̗pyl, a szedl ku nyeprziiacyelyowy twemu? Bocz tak tobye ucziny pan, iako mowyl przes myó̗), a odeymye twe krolewstwo ot cyebye, a da ge blysznyemu twremu Dauidowy. Bosz nye posłuchal glosu boszego, anysz uczinyl gego przikazanya gnyewu a roznyewanya gego nad Amalechem. przetosz to cyrpysz, csocz uczinyl pan tobye dzisz. A da cyó̗ bog y lyud israhelski s tobó̗ w ró̗ce Fylystinow, a za iutra ti y sinowye twoy bó̗dzecye se mnó̗. a takesz da pan w ró̗ce Fylystinow twyrdze israhelske. W tó̗ dobó̗ Saul padnye, rospostarw syó̗ na zemy, bo syó̗ bil urzasl slow Samuelowich, a syli nye myal, bo bil nye iadl chleba czalego tego dnya. Zatym weszla ta nyewyasta ku Saulowy y wydzala gy$||$^[i] leszó̗cego, bo syó̗ bil barzo zamó̗cyl. Y rzecze k nyemu: Owa, usluchala sluga twa glosu twego, a poloszila duszó̗ mó̗ w ró̗ce twey, a usluchalam rzeczy twich, geszesz ku mnye mowyl. A przeto ti takesz usluckay glosu slugy twey, a poloszó̗cz kó̗s chleba przed tobó̗, abi poiadw, posylyl syó̗, a mogl drogó̗ uczinycz. Ale on nye chcyal uczinycz, rzekó̗cz: Nye bó̗dó̗ gescz. Tedi gy przypó̗dzily sludzi gego a ta nyewyasta, ysze tak usluchal gich, wstaw s zemye y syadl na loszu. A myala ta nyewyasta wyelkonocnego cyelcza w swem domu, a poszpyesziwszi, y zabyla gy, a wszó̗wszi mó̗ki, y rozmó̗cyla a nawarzila przesznyc, y poloszila przed Saulem y przed gego slugamy. A gdisz gedly, wstawszi y chodzily przes czaló̗ nocz tó̗.

XXIX.

Tedi zgromadzily syó̗ zastó̗powye fylystinsci w Iafech w tem myescye. a Israhelski lyud zdzalal sobye czwyrdze nad studnyczó̗, iasz gest w Gezrahel. Y chodzily slugy fylystinsci po sstooch^[29] w zastó̗pyech a po tisyó̗czoch. Ale Dauid a mó̗szowye gego bily w naposlednyeyszem zastó̗pye s krolem Achis. Tedi rzeku* ksyó̗szó̗ta fylystinska ku krolyowy Achis: Czso chczó̗ szidowyecy? Achis otpowye ksyó̗szó̗tom fylystinskim: Zaly nye wyecye, isze gest to Dauid, gysz bil (był) krolya Saula [241]sluga israhelskego, a gest u mnye wyele dny, a nye nalyazlem do nyego nyczego ot tego dnya, iakosz ucyekl ku mnye, asz do tego dnya? A roznyewawszi syó̗ ksyó̗szó̗ta fylystinska, rzekly k nyemu: Nyechacz syó̗ wrocy mó̗sz, a syedzi na swem myescye, na nyemszesz gy usadzil, acz nye geszdzi s namy do boia, abi nye bil przecyw nam, gd pocznyem boiowacz. Y kako bó̗dze moc gynako ukoycz pana swego, geno nad naszimy glowamy? Wszak gestto ten Dauid, gemusz spyewano w tanczu, rzekó̗cz: Saul pobyl tysyó̗cz, a Dauid dzesyó̗cz tysyó̗czow. Tedi wezwaw Achis Dauida, rzecze k nyemu: Szyw gest pan, iszesz ti prawi a dobri przede mnó̗, a wigechanye twe a wgechanye se mnó̗ gest na twyrdze, a nye nalyazlem do cyebye nycs zlego ode dnya tegosz, ktoregosz ku mnye prziszedl, asz do tegoto dnya. Ale ksyó̗szó̗tom syó̗ nye lyubysz. Przeto wrocz syó̗, a gydzi w pokoiu, a nye gnyewaw ksyó̗szó̗t fylystmskich. Tedi rzecze Dauid krolyowy Achis: Czsom uczinyl, a czsosz nalyazl do mnye, slugy twego, od tego dnya, iakom bil prziszedl, a bil przed tobó̗ asz do tego dnya, abich nye szedl a boiowal$||$ s nyeprzyiacyelmy pana mego krolya? Achis otpowyedzal y rzekl Dauidowy: Wyem, iszesz ti dobri przede mnó̗, iako angyol boszi. Ale ksyó̗szota fylysteyska rzekli: Nye poydze s namy w boy. Wstan rano, ti a slugy pana twego, gysz s tobó̗ prziszly. a gd w noci wstanyecye, a pocznye swytacz: gydzcyesz. Tedi wstaw w noci Dauid a mó̗szowye gego, abi gedly^[30] rano, a wrocyly syó̗ do zemye fylystinskey. Ale Fylystinowye gechaly do Gezrahel.

XXX.

A gdisz przydze Dauid a mó̗szowye gego do Sycyelech trzecyego dnya, nalycz (?) mó̗szowye Amalechiczsci przyiawszi, rzucyly syó̗ s poluudnya* y pobyly Sycyelech a zapalyly ge. A zgymawszi nyewyasti, y poió̗ly s tego myasta od malego asz do wyelkego. any genego nye zabyly, ale s sobó̗ poió̗wszi, y gely^[31] drogó̗ swó̗. A gdisz przidze Dauid a mó̗szowye gego do myasta, a naleszly gee spalyone ognyem, a szoni swe, y syni swe, y dzewki swe poió̗te a gymane: podnyosszi Dauid a mó̗szowye, gisz s nym bily, glosi swe, y plakaly tako dlugo, dokó̗d mogły slzi pusczacz. A takesz dwye szenye Dauidowy ió̗cye y poió̗ti bili*, Achinoem Gezrahelyczska a Abygayl, zona Nabalowa Carmelskego. Y zamó̗cy ssyó̗* Dauid barzo, bo gy chcyal lyud kamyonowacz, kaszdi zaluyó̗cz sinow a dzewek swich. Tedi Dauid posylyó̗ syó̗ w panye bodze swem, rzecze ku kaplanowy Abyatarowy Achimelechowu: Przynyesz my poswyó̗tne rucho^[32] Efod. y przinyosl Abyatar poswyó̗tne rucho^[32] Efod ku Dauidowy. Y radzil syó̗ Dauid boga, rzekó̗cz: Gechaczly po tich lotroch, czily nyczs, a zgymamly ge? [242]Tedi pan rzecze k nyemu: Gedz za nymy, bo zayste zgymasz ge, a odeymyesz lup. Y ial Dauid za nymy y szeszcz set mó̗szow, ktorzi biLy s nym, a prziszly ku genemu potoku Bezor. Ale biLy z nych nyektorzi ustaLy, y ostaLy tu. Ale Dauid a cztirzi ssta mó̗szow szLy po nych. bo gich dwye sscye bilo ostaLo, ysze bily tako ustaly, ysze nye mogly gydz daley przes ten potok Bezor. Y naleszly mó̗sza Egypskego na polyu, y prziwyedly gy ku Dauidowy, y daly gemu chleba pogescz, a napyl syó̗ wodi. a takesz nyemali ulomek fygow, a dwa swyó̗ski suszonego wyna. A gdisz tego poiadl, nawrocyla syó̗ dusza gego weyn, y okrzezwyal*, bo bil nye iadl chleba any wodi pyl za trsy dny a za trsy noci. Tedi rzecze k nyemu Dauid: Czigesz ti, albo otkó̗desz prziszedl, albo dokó̗d gydzesz? K temu on rzecze: Pacho...$||$

Tu braknie kart 39 wytarganych.

Karty kodeksu szaroszpatackiego

1. Karta kodeksu nr 100
2. Karta kodeksu nr 101
3. Karta kodeksu nr 102
4. Karta kodeksu nr 103
5. Karta kodeksu nr 104
6. Pierwsza karta kodeksu ze zbioru W.A. Maciejowskiego
7. Druga karta kodeksu ze zbioru W.A. Maciejowskiego
8. Karta kodeksu nr 105
9. Karta kodeksu nr 106

1. „Plaga" (Wulg.).
2. „Defatigatus est populus“
3. W Wulg.: „Ergone J. morietur“...? Więc powinno było być: Czy umrze...
4. Pomyłka, zamiast od.
5. Ten przyp. IIIci zadziwia, zamiast IIgo.
6. Miało być: a nie...
7. Samuel Saula!
8. Tak jest i w Wulg. (zamiast pomazaniec).
9. Tu wypuścił: „i rzecze Samuel“.
10. Tego wcale nie ma w texcie Wulg.
11. „Armiger” (Wulg.). W dziale czwartego pisarza tłómaczono to „ubraniec“.
12. Wulg. ma Dommim. On to wziął za Domini!
13. „Viderent“ (Wulg.).
14. „Calendae“ (Wulg.).
15. Tego słowa nie ma w Wulg.
16. Tego zdania nie ma w Wulg.
17. Tu cały werset textu Wulgaty wypuszczono.
18. „In die, qua operari licet“.
19. Adoravit tertio. W.
20. Continuimus nos... (Wulg.).
21. Tego dodatku nie ma w Wulg.
22. Miało być: na doręczu (ad manum, W.).
23. Ma znaczyć długami, aere alieno. W.
24. Dodatek z własnéj głowy tłómacza Miało być: z synem Ysay, zamiast: s nym itd.
25. fixam (hastam) in terra. W.
26. Tych słów nie ma w Wulg.
27. evigilaret.
28. Tego całego zdania nie ma w Wulg. ani w Biblii gdańskiéj.
29. „in centuriis“.
30. „ut proficiscerentur“.
31. „pergebant“.
32. Tych dwóch wyrazów nie ma w Wulg.

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: zbiorowy i tłumacza: zbiorowy.