[636]Ś.
Ściana, 1) przedmurze, mur, tarcza, obrona (Ś. przed nawałą tatarską); 2) granica, przegroda [637](o ścianę = w sąsiadztwie).
Ścianek, ścianka.
Ścianki, międzymorze.
Ściągnąć, ścięgnąć, ściągać, 1) objąć, opasać, uwieńczyć, ścisnąć (Ś. skronie gałązkami; Ś. nogi obuwiem = obuć); 2) Ś. co do czego, na co = zastosować co do czego. Ś. się, 1) Ś. się w co = zakryć się, zaciągnąć się (niebo ściąga się w obłoki); 2) Ś. się na kogo, na co = rozciągnąć się na kogo, na co, mieć zastosowanie do kogo, do czego (ta przymówka ściąga się na każdy stan); 3) należeć (powiat wieluński do Wielkopolski się ściągał).
Ściągnienie, 1) rozwolnienie, przeczyszczenie (dać, wziąć na Ś.); 2) kwaterunek, miejsce zebrania się.
Ście, Szcie, chód, bieg, pójście, droga.
Ściebać, nawlekać, nizać (Ś. na nitkę, na sznurek).
Ściec, ściekać, zrobić wycieczkę, wypaść (Ś. na nieprzyjaciela).
Ściegna, ściegno, stegno, stegnisko, ścieżka, ślad, trop.
Ściegno, p. Ściegna.
Ściek, spływ, stek do wspólnego koryta.
Ściekać, p. Ściec.
Ścieklizna, wścieklizna.
Ściekły, 1) zlany, ociekły (twarz krwią ściekła); 2) płynący (ściekłe rzeki stanęły).
Ścienny, ościenny, graniczny, sąsiedni.
Ścieracz, ten, co się z kim ściera, przeciwnikprzeciwnik.
Ścierka, 1) ręcznik, prześcieradło do obtarcia się; 2) chusta, płachta, prześcieradło (Ś. do obwinięcia trupa).
Ściernie, ściernisko (wzdłuż ciągnęło się Ś.).
Ściernisko, ścierń, końce ździebeł pozostałe na polu po żniwie (zbierać ścierniska).
Ścierpieć, ścirpić, ścirzpieć, 1) wytrzymać, wytrwać, utrzymać się [638](głóg w każdej krainie i na każdej roli ścierpi); 2) Ś. komu = darować, przebaczyć, pofolgować, zaczekać, pobłażać (ścierpcie mi, że będę mówił = pozwólcie; śmierć nie ścierpi nikomu).
Ścierpliwy, ścirpliwy, ścierpny, mogący być ścierpianym, znośny.
Ścięgnąć, p. Ściągnąć.
Ścięty, 1) śmierć, ścięta = ścięcie kogo; 2) o ściętą szyję = do upadłego, do ostatniej kropli krwi.
Ściężeć, ociężeć.
Ściężyć, obciążyć, obarczyć.
Ścig, ścieg.
Ścigać kogo na sławie = karać na sławie, osławiać, bezcześcić.
Ścignąć, doścignąć.
Ścirpić, p. Ścierpieć.
Ścirpliwy, p. Ścierpliwy.
Ścirzpieć, p. Ścierpieć.
Ścisk, 1) ucisk, uciemiężenie, niedola; 2) brak, niedostatek (Ś. żywności).
Ściskliwy, p. Ścisły.
Ściskły, p. Ścisły.
Ścisły, ściskliwy, ściskły, 1) wązki, ciasny, szczupły (droga, umiejętność, granica, majętność ścisła); 2) skąpy, wyrachowany, chytry (skąpiec Ś.); 3) wstrzemięźliwy, surowy (żywot Ś.); 4) nieurodzajny, ciężki, twardy, ubogi (Ś. rok).
Ściśliwy, mogący być ściśnionym.
Śćbło, źdźbło.
Śćkać się, cisnąć się, tłoczyć się.
Śćklany, szklany.
Śćkło, szkło.
Śćwierdzić, śćwirdzić, stwierdzić.
Śćwirdzić, p. Śćwierdzić.
Śkielnia, p. Szkielnia.
Śkielny, p. Szkielny.
Śklarka, szklarka, żona szklarza.
Śklarnia, szklarnia.
Śklarski, szklarski.
Śklarstwo, szklarstwo.
Śklarz, szklarz.
Śklenica, śkleńca, szklanica.
Śkleniczny, 1) tyczący [639]się śklenicy, szklankowy; 2) p. Szkielny.
Śkleńca, p. Śklenica.
Śklić, szklić.
Śklisty, szklisty.
Śklnić się, ślnić się, ślnąć się, lśnić się.
Śkło, szkło.
Śkłodziej, p. Szkłodziej.
Śkłodziejny, p. Szkłodziejny.
Śkłodziejstwo, p. Szkłodziejstwo.
Śkłorodny, mogący się w szkło zamienić.
Śla, p. Szla.
Ślaban, szlaban.
Ślachcic, szlachcic.
Ślad, p. Szlad.
Śladogoniec, goniący za czyim śladem.
Śladogonny, goniący za śladem, tropiący (Ś. pies).
Śladować, 1) p. Szladować; 2) naśladować.
Śladownik, p. Szladownik.
Ślak, szlak.
Ślakować, p. Szlakować.
Ślam, szlam.
Ślama, p. Szlama.
Ślamować, szlamować.
SlapaćŚlapać, szłapać, człapać.
Ślednik, p. Szlednik.
Śledny, śledzący, tropiący, gończy (pies Ś.).
SledzienistaŚledzienista, chory na śledzionę, śledziennik.
Śledziorodny, obfitujący w śledzie.
Śledziownik, śledziarz.
Ślemię, p. Szlemię.
Ślep, ślepieć, człowiek ślepy, niedowidzący.
Ślepieć, p. Ślep.
Śleponarodzony, ślepy od urodzenia.
Śleponocny, nie widzący po zachodzie słońca.
Ślepopędny, pędzący na oślep.
Śleporodny, śleporody, rodzący się ślepo (kret Ś).
Śleporody p. Śleporodny.
Śleporód, istota, człowiek ślepy od urodzenia.
SlepotaŚlepota, zaślepienie (kocha ją z ślepotą).
Ślepowładny, władający na oślep (fortuna ślepowładna).
SlepyŚlepy, 1) szkło ślepe = nieprzezroczyste, matowe; 2) rów Ś., [640]reduta ślepa = przykryte z wierzchu, niewidoczne.
SleraŚlera, ślira, szlera, szlira, gruczoł ślinowy, migdał.
Ślezienny, ślazowy.
Ślęczeć, jęczeć, użalać się.
SlichŚlich, p. SzlicaSzlich.
SlichtaŚlichta, szlichta, klej, krochmal w nowem płótnie.
Ślifa, szlufa, szlifa.
Ślifierski, p. Szlufirski.
Ślimazarnik, człowiek ślamazarny, ślamazara.
Ślimazarny, ślamazarny.
Śliniak, człowiek, któremu ślina z ust płynie, który się ślini.
Śliniany, ślinny, śliniasty, ślinowy (gruczoł Ś.).
Śliniasty, p. Śliniany.
Ślinka: ślinkę połknąć = umrzeć, śmierć połknąć.
Ślinny, p. Śliniany.
Ślira, p. Ślera.
SlitadaŚlitada, szlichtada.
Śliwić się, rozlewać się, ślimaczyć się (krosty wrzody śliwiące).
Slizać sięŚlizać się, ślizgać się.
Ślizawica, ślizarka, ślizgawica, ślizgawka.
Ślizawka, p. Ślizawica.
Ślizgawica, 1) p. Ślizawica; 2) ślizganie się, poślizgiwanie się (przez częste ślizgawice nogi zrywają).
Ślizkość, 1) skłonność, pochopność (Ś. do grzechu); 2) rzecz ślizka, tłuszcz, maź (smarować ślizkościami).
Śliżeć, stawać się ślizkim, ślimaczyć się.
Ślnąć się, p. Śklnić się.
Śloch, szloch, szlochanie.
Ślochnąć, p. Szlochnąć.
Śloza, słza, łza.
Ślóstram, p. Szlostram.
Ślub, 1) wotum, przedmiot ofiarowany Bogu, ofiara (Ś. powiesić Bogu); 2) przyrzeczenie, przysięga, zapewnienie, słowo honoru (jeńca zwolnić pod ślubem).
Ślubić, 1) p. Ślubować; 2) zapewniać uroczyście, przyrzekać, zaręczać. Ś. się komu = podobać się.
Ślubować, ślubić, 1) za [641]kogo = ręczyć (Ś. chromotę, ślepotę, sprzedając konia; ślubuje, że koń nie dychawiczny, nie nosaty); 2) Ś. kogo = zaślubiać, poślubiać.
Ślubny komu = wierny, oddany, poświęcony (sługa Ś.).
Śluflerz, p. Szlufierz.
Ślufować, p. Szlufować.
Śluzem, 1) krzywo, na ukos, ukośnie, spadzisto; 2) bezkarnie, płazem (nie poszła mu złość Ś.).
Śmiać się, 1) z kim = wesoło się z kim bawić, żartować z kim; 2) Ś. się komu = śmiać się z kogo, wyśmiewać się, żartować, kpić z kogo.
Śmiadawy, śniadawy.
Śmiady, smlady, śniady.
Śmiara, pokora, skromność, cierpliwość.
Śmiat, śniat, pień, pniak z pszczołami, umieszczony na drzewie bartnem.
Śmiech, 1) Ś. z siebie uczynić = wystawić się na pośmiewisko, na śmieszność; 2) Ś. sobie z kogo stroić = żarty, kpiny; 3) śmieszność (więcej w sobie śmiechu, niż prawdy mają); 4) rzecz warta śmiechu, bagatela, drobnostka, głupstwo, fraszka (tu nie o Ś. gra szła; święte ustawy u nich Ś.).
Śmiechliwy, uśmiechający się łagodnie.
Śmiechotwórca, śmieszek, arlekin, błazen.
Śmiechotwórstwo, pośmiewisko, urągowisko.
Śmieć, śmiecie (plugawa Ś.; śmielszy na swej śmieci).
Śmiedzieć, śmledzieć, śniedzieć.
Śmielność, śmiałość.
Śmiercionoszy, śmiercionoszny, śmiertonośny, śmiertnonośny, śmierciorodny, śmierciorody, zadający śmierć, zabójczy.
Śmierciorodny, p. Śmiercionoszy.
Śmierciorody, p. Śmiercionoszy.
[642]Śmierciogroźny, śmierciogroży, grożący śmiercią.
Śmiercionoszny, p. Śmiercionoszy.
Śmierd, p. Smard.
Śmierdnąć, pozostawać śmierdzącym.
Śmierny, łagodny, pokorny, cierpliwy.
Śmiertelnogrzesznik, człowiek grzeszący śmiertelnie.
Śmiertelność: wszystkie śmiertelności w szablach stoją i dzidach = groźby śmierci, niebezpieczeństwa życia.
Śmiertelny, 1) blizki śmierci, umierający (widząc się śmiertelnym, spowiadał się); 2) godzien śmierci (zbrodniarz jest Ś.); 3) sprowadzający śmierć, śmiercionośny, zabójczy (Ś. pałasz, jad).
Śmiertnonośny, p. Śmiercionoszy.
Śmiertny, tyczący się śmierci, śmiertelny.
Śmiertonośny, p. Śmiercionoszy.
Śmiertuszka, zdrob. od Śmierć.
Śmierzch, śmierzk, zmierzch.
Śmierzyciel, uśmierzyciel.
Śmierzycielka, uśmierzycielka.
Śmierzyć, śmierzać, uśmierzać, koić, powściągać, miarkować, łagodzić.
Śmieszeczek, zdrob. od Śmieszek.
Śmieszek, 1) ząb przedni u człowieka; 2) błazen, trefniś.
Śmieszyć, 1) pokazywać figle, bawić, rozweselać (zawołajcie Samsona, aby nam śmieszył); 2) oddawać się uciesze, zbytkować, gzić się (że z młodzianem śmieszyła, ubita); 3) pocieszać (fortuna równym losem wszystkich śmieszy).
Śmigać, p. Śmignąć.
Śmigły, smagły.
Śmignąć, śmigać, smagnąć, uderzyć czem smagłym.
Śmigurst, p. Śmigorzt.
Śmigorzt, śmigurst, śmigust, śmigus.
Śmigust, p. Śmigorzt.
[643]Śmiłować się, zmiłować się.
Śmiotana, śmietana.
Śmledzieć, p. Śmiedzieć.
Śniadanie, jedzenie.
Śniadany, który śniadał (pojechał nie Ś.).
Śniadek, śniatek, jadło, artykuł spożywczy.
Śniadny, śniedny, jadalny, spożywczy (strawne albo śniadne rzeczy).
Śniarz, 1) albo sennik ten, co miewa sny i opowiada je; 2) wykładacz snów.
Śniat, 1) pień, pieniek; odziemek drzewa; 2) śniatem = jak drewno, jak kloc, mostem, plackiem (padła śniatem jak długa; śniatem upadłszy, żebrze); 3) p. Śmiat.
Śniatek, p. Śniadek.
Śnicernia, snycernia.
Śnicerować, snycerować.
Śnicerski, snycerski.
Śnicerszczyzna, śnicerzyzna, snycerszczyzna.
Śnicerz, snycerz.
Śniecić, być pustym.
SniednikŚniednik, przełożony nad potrawami, nad produktami spożywczemi, podstoli.
Śniedny, p. Śniadny.
Śnieść, zjeść.
Śniożyć, śniegiem okrywać.
Śnit, sznit, cięcie.
Śniwy, miewający często sny.
Śpiać, 1) być wolnym, mieć czas; 2) nadążyć.
Śpiączka: we śpiączki = we śnie.
Śpichlerski, tyczący się śpichlerza.
Śpichlerznik, ten, co ma nadzór nad śpichlerzem.
Śpiczaty, śpiczasty.
Śpić, usypiać (Ś. dzieci).
Śpiech, pośpiech, skwapliwość.
Śpiegarstwo, śpiegota, śpiegostwo, śpiegowanie.
Śpiegarz, p. Szpiegierz.
Śpiegierski, śpiegowniczy, śpiegowski.
Śpiegota, p. Śpiegarstwo.
Śpiegowniczka, kobieta-śpieg.
[644]Śpiegowniczy, p. Śpiegierski.
Śpiegun, p. Szpiegierz.
Śpieszen, śpieszny.
Śpiewać, opiewać, wyrażać jaką treść (według śpiewania tego listu).
Śpiewalny, dający się łatwo wyśpiewać.
Śpiewywać, śpiewać od czasu do czasu.
Śpik, śpioch.
Śpika nardowa, p. SpikanardSzpikanard.
Śpikanarda, p. SpikanardSzpikanard.
Śpikanardowy, śpikonardowy, tyczący się śpikanardu.
Śpikonardowy, p. Śpikanardowy.
Śpiklerz, śpikrz, śpichrz, śpichlerz.
Śpil, szpilka, broń koląca śpiczasta, spisa, pika, grot.
Śpilczany, śpilczasty, śpiczasty jak szpilka.
Śpilczasty, p. Śpilczany.
Śpilić, śpilować, szpilić, szpilować, przekłówać, kłóć.
Śpisk, p. Subet.
Śpiskać, ozionąć.
Średnica, 1) albo śrzedzina, śrzedzizna, punkt środkowy, centrum; 2) równik; 3) narzędzie do wynajdywania środka.
Średnik, średnica.
Średniowietrzny, znajdujący się wśród powietrza (niebo średniowietrzneśredniowietrzne).
Średny, p. Śrzedni.
Śrenieć, p. Śronieć.
Śreź, p. Śryź.
Śreźny, śrzeźny, tyczący śrezi.
Śreżoga, p. Śrzeżoga.
Śrężoga, p. Śrzeżoga.
Środowieczny, średniożytny, średniowieczny.
Środożytny, p. Środowieczny.
Śron, śrzon, szron, sadź.
Śronieć, śrzenieć, śrenieć, szronieć; siwieć.
Śrotownica, p. Szrotnica.
Śryź, śreź, śrzeź, 1) woda ścinająca się w cienkie płatki lodu, z których powstają większe tafle, kra; 2) szron, sadź.
Śrzebro, srebro.
Śrzecieć, spotkać.
Śrzedni, szredni, średny, średni.
[645]Śrzednica, szrednica, średnica.
Śrzednie, średnio.
Śrzednik, śrzódznacze, średnik.
Śrzedniogłęby, w środku głęboki.
Śrzedzina, p. Średnica.
Śrzedzizna, p. Średnica.
Śrzenieć, p. Śronieć.
Śrzenisty, p. Śrzonisty.
Śrzeżoga, strzyżega, śreżoga, śrężoga, szreżoga, strzeżoga, 1) zwarzenie roślinności przez zimno; 2) mgła, tuman.
Śrzeź, p. Śryź.
Śrzeźny, p. SreźnyŚreźny.
Śrzoda, środa.
Śrzodek, szrodek: przez Ś. = za pośrednictwem, za pomocą (pogodzili się przez Ś. posła; dał znać przez Ś. znajomego. Bez śrzodka = bezpośrednio (łańcuchem się bez śrzodka po ciele opasowała).
Śrzodkobójny, odśrodkowy (ruch Ś.).
Śrzodkość, średniość.
Śrzodkować , śrzodować, 1) być w środku, trzymać środek (rzeka między niemi śrzodkowała; Ś. między białem a czarnem); 2) pośredniczyć (Ś. między zwaśnionemi); 3) pośredniczyć, wstawiać się za kim.
Śrzodkowny, pośredni.
Śrzodkowy, środkowy.
Śrzodopostny, przypadający w środku postu, w półpoście.
Śrzodopoście, dzień dzielący wielki post na połowy, półpoście.
Śrzodosłoneczny, heljocentryczny.
Śrzodować, p. Śrzodkować.
Śrzodowieki, tyczący się średniego wieku życia ludzkiego (zmarł w śrzodowiekiem lecie).
Śrzodoziemny, śrzódziemny, tyczący się środka ziemi (położenie planet śrzodoziemne, locus geocentricus).
Śrzon, p. Śron.
Śrzonisty, śrzenisty, szronisty pełen szronu.
Śrzonowaty, mrozowaty, [646]pleśniwej maści (koń Ś.).
Śrzonowy, tyczący się szronu, szronowy.
Śrzot, p. Szrot.
Śrzód, śród, wśród.
Śrzódnoceń, wiatr północny, boreasz.
Śrzódodwieczerz, śrzódwieczerz, chwila w połowie odwieczerza, początek zmierzchu.
Śrzódrynkowy, w środku rynku położony.
Śrzódwieczerz, p. ŚrzódowieczerzŚrzódodwieczerz.
Śrzódziemny, p. Śrzodoziemny.
Śrzódznacze, p. Śrzednik.
Śwętny, srogi, surowy (twarz śwętna).
Świacki, świecki.
Świaczyć, świadszyć, świadczyć.
Świadeczen, p. Świadeczny.
Świadecznie, świadomie.
Świadeczno, wiadomo na zasadzie świadectw.
Świadeczny, świadeczen, 1) świadczący, będący świadkiem (kości świadeczne klęski nieprzyjacielskiej; dowód, list Ś.); 2) stwierdzony świadectwami, potwierdzony przez świadków (Jezus, Bóg Ś.).
Świadomca, p. Świadomia.
Świadome: Pod świadomem = za wiadomością, z wiedzą czyją (może fant sprzedać pod świadomem dobrych ludzi).
Świadomia, świadomiec, świadomca, człowiek świadomy czego; biegły, rzeczoznawca, ekspert.
Świadomie, p. Świadstwo; 2) sumienie.
Świadomiec, p. Świadomia.
Świadomiu, po świadomiu = świadomie.
Świadstwo, świadomie, świadziectwo, świadectwo.
Świadszyć, p. Świaczyć.
Świadziectwo, p. Świadstwo.
Świarciadło, zwierciadło.
Świat, 1) życie na świecie, żywot (świata dokonał); 2) wiek dany, czasy dane (za tego świata = za naszych [647]dni, za naszych czasów, za naszej pamięci); 3) światowy tryb życia (czas zaprzestać świata).
Światcy, świątnik, kościelny kalendarz świętych; martyrologja.
Światło, 1) ludzie najświatlejsi, luminarze (same Ś.); 2) rozum, oświecenie, wiedza, nauka (S. jest przeciwne ustawom moimmoim); 3) objaśnienie, oświetlenie, wyjaśnienie (dawał mi obszerne Ś. we wszystkiem; rzecz Ś. bierze = wyjaśnia się); 4) blask, świetność, lustr (Ś. sławy, fortuny); 5) ognisko, środek, miejsce pryncypalne (nie w pustyniach, ale w świetle Azji przemieszkiwa).
Światłość, świetłość, 1) to, co świeci, ciało świecące (światłości przyrodzone: słońce, miesiąc, gwiazdy); 2) świeca, gromnica; 3) wzrok, możność widzenia.
Światły, świetły, świetny, wspaniały (poczet Ś.).
Światoburz, p. Światoburzca.
Światoburzca, światoburz, burzyciel świata.
Światować, żyć na świecie.
Światowniczek, zdrob. od Światownik.
Światownik, światowiec.
Świącie, świąć, święć, miejsce święte, świętość, świątynia.
Świąć, p. Świącie.
Świąd, p. Smąd.
Świątek, 1) święty Pański; figura, obraz świętego; 2) święto, dzień świąteczny.
Świątka, karta (w grze), która się święci.
Świątkować, świętować; obchodzić Zielone świątki).świątki.
Świątnica, świętynia, świętnica, świętnia, świątynia.
Świątnik, świętnik, 1) albo świętochrońca, przechowywacz rzeczy świętych, zakrystjan; 2) albo świętodawca, ksiądz, [648]kapłan; 3) kalendarz o świętych.
Świątobny, świątobliwy.
Świątoszek, świętoszek.
Świątoszka, świętochna, świętoszka.
Świątoszkostwo, świętoszkostwo.
Świątość, 1) rzecz święta, świętość, przedmiot czci religijnej; 2) albo świętość Sakrament.
Świdrownik, ten, co pracuje świdrem, co świdruje, wiertacz.
Świdwa, świdwina, gatunek derenia.
Świdwina, p. Świdwa.
Świdwowy, tyczący się świdwy (drzewo świdwowe).
Świebieczny, świegotliwy (niewiasta świebieczna).
Świeboda, p. Swoboda.
Świebodny, swobodny; hojny.
Świeca, światło, światłość, luminarz (Bazyljusz W., Ś. całego świata).
Świecarz, 1) ten, co robi świece albo niemi handluje; 2) człowiek bawiący się przy świetle świec w czasie niewłaściwym.
Świecić: świeci czem = widać mu co (świeci srogo przez ranę jelity; zębami świeci = uśmiecha się, szczerzy zęby).
Świecidlnik, świecznik, kandelabr.
Świeciuch, służący, który komu świeci, światłonosz.
Świecki, szewcki.
Świecogas, 1) ten, co świece gasi; 2) przyrząd do gaszenia świec.
Świecoradło, szczypce do objaśniania świec.
Świecować, oświecać (obłok świecujący noc).
Świecywać, świecić od czasu do czasu.
Świeczka, mózg w kolumnie pacierzowej.
Świecznik, 1) ten, co latarnie opatruje, latarnik; 2) światło niebieskie (słońce, księżyc).
Świeczny, tyczący się świecy (majster Ś.).
Świeczkowy, dawny taniec polski.
[649]Świegotarz, p. Świegotnik.
Świegotka, p. Świegotnik.
Świegotnik, świegotarz, świekot, świegotka, świegot, papla, plotkarz.
Świegotny, świekotliwy, świergotny, świegotliwy.
Świekotliwy, p. Świegotny.
Świekrew, p. Świokra.
Świekrucha, p. Świokra.
Świekrwi, świekrze.
Świekrwie, teściowej, świekry.
Świekot, p. Świegotnik.
Świektać, świegotać.
Świepiet, świepiot, barć.
Świepiot, p. Świepiet.
Świercz1. Świercz, armatka maleńka.
Świercz2. Świercz, świerszcz.
Świerczałka, świrczałka, człowiek świeżo uszlachcony.
Świerczek, świerczyk, zdrob. od świercz.
Świerczny, tyczący się świercza (koniczek Ś.).
Świerczyć, świerszczeć.
Świerczyk, p. Świerczek.
Świergotny, p. Świegotny.
Świerzbić: Świerzbiał cię pokój = korciło cię, żeby go zerwać; źle ci było z nim.
Świerzbień, Drapirzyt, palec średni u ręki.
Świerzepa, świerzopa, świrzopa, świrzepa, świerzepica, świerzopka, świerzobka, świrzopka, klacz.
Świerzepi, świerzopi, świrzepi, tyczący się klaczy, kobyli.
Świerzepica, p. Świerzepa.
Świerzgotać, świergotać.
Świerzobka, p. Świerzepa.
Świerzopa, p. Świerzepa.
Świerzopi, p. Świerzepi.
Świerzopka, p. Świerzepa.
Świeść, siostra męża albo żony, szwagierka.
Świetedlnica, pochodnia.
Świetelnik, świetlik, świetnik, to, co świeci, co wydaje światło (świetelniki: słońce i księżyc).
Świetelny, świetlisty, pełen światła, świetlany.
[650]Świetlik, p. Świetelnik.
Świetlisty, p. Świetelny.
Świetłość, p. Światłość.
Świetły, światły.
Świetnica, świetlica, pokój gościnny.
Świetnik, p. Świetelnik.
Świetnozielny, odznaczający się barwą zieloną i błyszczącą.
Świetnozłoty, świecący od złota.
Świeżej, wcześniej.
Świeżopamiętny, który jest jeszcze w świeżej pamięci ludzi (wypadek Ś.).
Świeży: Na świeżym uczynku = na gorącym uczynku.
Święcica, kobieta święta, święta Pańska.
Święcić, 1) świętować, próżnować; 2) Ś. od czego = powstrzymywać się od czego; 3) błogosławiąc wspominać (przepadł w niepamięci, brzydkiego imienia nikt u stołu nie święci).
Święcidlnia, miejsce, gdzie składają ofiary.
Święć, p. Świącie.
Świędzić, świędzieć, 1) swędzić, świerzbić; 2) martwić, gryźć, trapić. Ś. się, martwić się, trapić się, gryźć się.
Świętalny, p. Świętny.
Świętnia, p. Świątnica.
Świętnica, p. Świątnica.
Świętnie, świątecznie, odświętnie.
Świętnik, p. Świątnik.
Świętny, 1) święcony; 2) albo świętalny, świąteczny; 3) który się święci, atutowy (karta świętna).
Świętoburzyc, ten, co powstaje na świętych.
Świętochna, p. Świątoszka.
Świętochrońca, p. Świątnik.
Świętodawca, p. Świątnik.
Świętohorski, świętogórski.
Świętojańskie, zadatek przy umowie rocznej (kontrakt utwierdzony zadaniem świętojańskiego).
Świętokaźca, świętokradca, świętokradzca, świętokrajca, profanator rzeczy świętych.
[651]Świętokaźny, profanujący rzeczy święte.
Świętokłamca, człowiek nie dotrzymujący ślubu, łamiący przysięgę.
Świętokradca, 1) p. Świętokaźca; 2) p. Świętokradzca.
Świętokradczyn, należący do świętokradcy.
Świętokradzca, 1) p. Świętokaźca; 2) albo świętokradca, świętokrajca, złodziej rzeczy świętych, kościelnych.
Świętokradzkie, świętokrajsko, świętokrajskie, po świętokradzku, świętokradzko.
Świętokrajca, 1) p. Świętokaźca; 2) p. Świętokradzca.
Świętokrajski, świętokradzki.
Świętokrajskie, p. Świętokradzkie.
Świętokrajsko, p. Świętokradzkie.
Świętokrajstwo, świętołupstwo, świętokradztwo.
Świętokupiec, p. Świętoprzedawca.
Świętołupstwo, p. Świętokrajstwo.
Świętomarcińskie, świętomarskie, komorne płacone na św. Marcin.
Świętomarskie, p. Świętomarcińskie.
Świętomyślny, myślący o Bogu, bogobojny, świętobliwy.
Świętoprzedawca, świętokupiec, symonjak.
Świętoruski, święty u Rusinów (wiara świętoruska).
Świętosporny, sprzeczny w rzeczach świętych.
Świętostny, tyczący się świątyni, kościelny.
Świętośpiewny, tyczący śpiewu świętobliwego (dodaj siły świętośpiewnej).
Święty: święte wybadanie = inkwizycja; gieografja świata = dotycząca miejsc wspominanych w Piśmie św.
Świętynia, p. Świątnica.
Święzować, związywać.
Świnia, ława, przyrząd do podnoszenia jakiejkolwiek części działa, celem [652]umieszczenia jej na swojem miejscu.
Świńskie, po świńsku.
Świokier, świekier, teść.
Świokra, świekrucha, świekrew, świekra, teściowa.
Świrb, świerzb; dziki Ś. = franca.
Świrczałka, p. Świerczałka.
Świrzepa, p. Świerzepa.
Świrzepi, p. Świerzepi.
Świrzopa, p. Świerzepa.
Świrzopka, p. Świerzepa.
Świst, gatunek lichej tkaniny.
Świstach, świszczypałka.
Świstny, tyczący się świstania, świszczący (świstna szyja ptaka).
Świtny, 1) albo świetlny, świecący, błyszczący, świetny; 2) tyczący się świtu.
• PDF 
• MOBI 
