Mikołaja Sępa Szarzyńskiego Poezye/Słowniczek
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słowniczek |
| Pochodzenie | Mikołaja Sępa Szarzyńskiego Poezye: z pierwodruku (1601) i z rękopisu wydał Ignacy Chrzanowski |
| Wydawca | Akademia Umiejętności |
| Data wyd. | 1903 |
| Druk | Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego pod zarządem J. Filipowskiego |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
SŁOWNICZEK
aspekt — położenie gwiazd na niebie (termin astrologiczny); 71*, 2 złośne niebem aspekty rządziły
balsamowy; 16, 10 głos balsamowy
bądź — choćby nawet 19, 5
bezżądny; 16, 35 zakochanie wszego bezżądne
brzydki komu; 8, 61 pycha Tobie (Bogu) brzydka
chełznać — kiełznać 14, 3
chętliwy; 68*, 57 usta chętliwe sam mi podawasz
chłubić się — chlubić się 9, 1
chłubliwy 8, 1 narodzie, głupią mądrością chłubliwy
(bez) chyby; 25*, 12 wszyscy bez chyby służą
cni się — nudzi się; 52, 2 zecniłoć się z nami
cukrować — trop. w lepszem świetle wystawiać; 6, 3 myśli cukrują nazbyt rzeczy one; zalecać — 12, 14 który mi inszą chwałę, nie ciebie cukrują
czczyca — niesmak; 75*, 7 i z takąś czczycą usta ucierała
frasować się na kogo — gniewać się; 72*, 2 że się na mię niewinnie frasujesz
hydzić; 10, 20 bezbożni ludzie aby mię hydzili
izaż = azaż 19, 1
jakmiarz — nieledwie, prawie, bezmała; passim
jędza — trop. męka, utrapienie; 2, 6 błędów..., które gęsto jędzą strwożone serce ustawiczną nędzą; a może też jędzą jest 3 os. l. m. od czasownika jędzić (?); w takim razie nędzą byłoby nie 3 os. l. m. od nędzić, lecz 6 przyp. od nędza
kaźń — kara; 8, 44 Twa święta kaźń
kożdy = każdy, passim
legartowy — adj. od legart — leniuch, domator; legartowy jad — zaraza lenistwa: 20, 35 chęć..., legartowem jadem zjęta
lekki — lekkomyślny; 7, 5 nie będę nazwan lekkim od żadnego
lubość; 5, 6 dla zbiegłych lubości
lutość, lutościwy; passim
lilijany — liliowy; 41, 28 gdy lilijaną ręką bijesz w strony
łuczny; 70*, 4 Kupido łuczny.
mieszkany; 8, 17 w żadnym kącie świata mieszkanego
mnimiać = mniemać 61*, 16
nadęty; 13, 19 hardość nadęta
nakładać; 10, 34 a mnie twe ucho nakładasz łaskawie
niebaczliwie 28, 9 oracz kwiateczek... ścina niebaczliwie
niebaczliwy — nieopatrzny; 45, 4 i będzież kto tak niebaczliwym?
niepodźwigniony — z którego podźwignąć się nie można; 10, 28 przyść k upadkowi niepodźwignionemu
nierówny czemu — nie mogący znieść czego; 12, 23 nierówny tak ciężkich przygód nawałności (dativ. sing.); 13, 7 serce... cieżkościom nierówne (nominat. sing.) zmysłów mych krewkości (dativ. sing.)
nieszczęśliwy — przynoszący nieszczęście, nieszczęsnej pamięci; 19, 11 i 19*, 11 potok nieszczęśliwy
nieśmiertny 67, 5 nieśmiertne stany (bogowie)
niezgaszony; 59*, 15 niezgaszone płomienie miłości
niezmierzony; 15, 1 Boże niezmierzony
niezmylny; 8, 20 prawo rządzi niezmylne niebem
obciążliwy; 10, 9 strach obciążliwy
obłędliwy; 65*, 6 obłędliwa nadzieja
obrzym; 41, 1
odraz — odbicie; 14, 23 jasny odraz chwały i miłości
okwity; 71*, 8 żałość z frasunkiem okwita
opaczysty — niestały, lotny, volubilis; 15, 5 opaczyste obłoki
pasy zimne — mrozy (zona gelida); 20, 32 wzgardzone (wytrzymane)... zimne pasy
pije — penis 78*, 12
pilnować cum infinitivo; 9, 6 język twój pilnuje nieprawdę zmyślać
pilność o co — ubieganie się za czem; 2, 9 o moc, o rozkosz, o skarby pilności
płaczliwy; 9, 23 z płaczliwych sie śmiał w kłopocie
ponurzony; 11, 1 w grzechach srogich ponurzony
poważność 32, 2
pożądliwy; 76*, 4 chmury odkrywają słońce pożądliwe
prawo; 72*, 17 przecz okrutnie męczysz tego, coć w twem prawie
prócz — bez, passim
przeźrany = przeźrzany — praedestinatus; 20, 13 przeźrane szczęście
przyczytać — przypisać; 65*, 11 a to nie srogości przyczytałem.
przymierzać do czego — godzić w co; 1, 15 przymierza ta sroga szampierza któremu do szyje
rdza; 14, 18 rdza grzechów serce nasza osiadła
ruchać się; 68*, 52
rum — gruzy; 40, 3 w rum obrócone teatra
rzewliwy; 11, 4 głos rzewliwy
rządny — prawidłowy; 16, 16 rządne błądzenie
ściśliwie — oszczędnie, licząc się z groszem; 26*, 14 z swej pracej żywie z potem i ściśliwie
serdeczny — mężny; 18, 6 Fridrusz serdeczny
skwapny; 35, 2 skwapna śmierć
skwirliwy = skwierliwy, żałośnie płaczący; 13, 9 sługa nieskwirliwa
smysł — zmysł; 8, 4
społecznie — razem; 76*, 19 abyś nas twem ogniem paliła społecznie
sprawowanie — usprawiedliwianie się, 75*, 5
sprzyjaźliwy — życzliwy; 19, 17
styskować — utystykiwać; 66*, 6 me serce w tej miłości nic nie styskuje
strzesktać — trapić, dręczyć; 30, 11 nieznajome też żałość strzesktała
szampierza — współzawodniczka; 1, 16 sroga szampierza (śmierć)
szkarady — szkaradny 21, 5
strzechsten — niem. Streichstein, kamień probierczy 21, 1
teskliwy — tęskny, tęskniący; 13, 6 serce wzdycha teskliwe; 28, 10 czekać teskliwie; 70*, 1 teskliwie wzdychać; 70*, 19 teskliwa miłość; 76*, 12 teskliwa myśl
troskliwy — przynoszący troskę; 62*, 8 wesołe się mieszają sprawy z troskliwemi
trudny; 71*, 7 trudna miłość (bez wzajemności)
uporczywy; 26*, 33 uporczywa cnota
uporny; 14, 2 upornie błądzić
uskromić; 13, 12 ciężaru gwałt uskromisz
ustawny; 22, 13 ustawna burza
wdać — wprawić; 16, 15 (gwiazdy) Jego wdało chcenie w rządne błądzenie
wedla — wedle 77*, 5
wiecznotrwały; 12, 19 wiecznotrwała ozdoba
wnetki — wnet, 25*, 8
wytrwać co — przetrwać co, wytrzymać; 18, 3 wytrwa gniew szczęścia surowy; 20, 30 twym przykładem wytrwane i smutne Hyady i głód
na wytrwaną iść — na bój; 58*, 27 iść na wytrwaną z ciężkościami temi
wzmienić; 26*, 18 mądrą radę... wzmieni w zwadę
zabawić — zatrzymać; 16, 14 (gwiazdy) zabawił na miejscu
zabyć — zapomnieć 63*, 4
zazdrościwy; 68*, 58 zazdrościwe wody
zbiegły — znikomy; 5, 6 zbiegłe lubości
zdużać — podołać; 20, 20 Twe własności kto zduża śpiewać
zgotować się na kogo — sprzysiądz się na kogo, zabrać się do kogo; 74*, 6 ale się na mię miłość mocnie zgotowała
zjuszyć; 18, 32 zjuszony krwią
złośny — zły, złośliwy; 10, 33 staranie złośnych niczym czynisz prawie; 71*, 2 złośne niebem aspekty rządziły
zmyślny — zmysłowy; 8, 2 błędom zmyślnym wierzyć uporczywy
zrozumność — mądrość; 3, 10 Cherubim — przepaść zrozumności
zstępować; 8, 10 w pewne godziny noc zstępując dniowi
żartowliwy; 41, 9 żartowliwe zdrady leśnych satyrów
żarzyć; 72*, 12 żal srogi serce moje żarzy
życzyć = użyczyć, cum infinitivo; 16, 30 życz nam być wdzięcznym.
