Wikiźródła

Listy Annibala z Kapui

>>> Dane tekstu >>>
Autor Annibale di Capua
Tytuł Listy Annibala z Kapui, arcy-biskupa neapolitańskiego, nuncyusza w Polsce, o bezkrólewiu po Stefanie Batorym i pierwszych latach panowania Zygmunta IIIgo, do wyjścia arcy-xięcia Maxymiliana z niewoli
Podtytuł z dodatkiem objaśnień historycznych, i kilku dokumentów, tyczących się tejże epoki dziejów polskich oraz z 10 podobiznami podpisów osób znakomitych
Wydawca Ig. Klukowskiego Xięgarza
Data wyd. 1852
Druk J. Unger
Miejsce wyd. Warszawa
Tłumacz Aleksander Przezdziecki
Źródło skany na commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Okładka lub karta tytułowa
Indeks stron
›››

LISTY

ANNIBALA Z KAPUI,

ARCY-BISKUPA NEAPOLITAŃSKIEGO,

NUNCYUSZA W POLSCE,

O BEZKRÓLEWIU PO STEFANIE BATORYM

I PIERWSZYCH LATACH PANOWANIA

ZYGMUNTA IIIgo,

DO
WYJŚCIA ARCY-XIĘCIA MAXYMILIANA Z NIEWOLI.

Z RĘKOPISU BIBLIOTEKI BRANCACCIANA W NEAPOLU WYBRAŁ, PRZETŁUMACZYŁ Z JĘZYKA WŁOSKIEGO NA POLSKI I WYDAŁ

Alexander Przezdziecki.

Z DODATKIEM

OBJAŚNIEŃ HISTORYCZNYCH, I KILKU DOKUMENTÓW, TYCZĄCYCH SIĘ TEJŻE EPOKI DZIEJÓW POLSKICH.

Oraz z 10 podobiznami podpisów osób znakomitych.


WARSZAWA.

Nakładem Ig. KLUKOWSKIEGO Xięgarza.

1852.





 Wolno drukować, z warunkiem złożenia w Komitecie Cenzury po wydrukowaniu prawem przepisanéj liczby egzemplarzy.

 W Warszawie, dnia 2 (14) kwietnia 1852 r.

Cenzor, F. Sobieszczański. 





 W DRUKARNI J. UNGER.

SPIS RZECZY.



stronnica.
 Wstęp  ............... 1
 List 1. Do Kardynała Azzolini 14 Lutego 1587 r. z Krakowa. — Nuncyusz przebywa granice Polski. Nie wpuszczają go do Krakowa. Przesyła kopią listu Prowincyała Jezuitów, pisanego z Wilna, o sprawach Rygskich  ............. 17
 List 2. Prowincyała Jezuitów Polskich, z 15 Stycznia 1587 r. — Nowiny z Inflant. Poddanie się Rygi otoczonéj wojskami i warowniami Polskiemi  .. 24
 List 3. Nuncjusz do Kardynała Azzolino 18 Lutego 1587 r. z Krakowa. — Nuncyusz jeszcze pod Krakowem. Wieści o trwającéj niezgodzie pomiędzy Senatorami, na Zjeździe Warszawskim  ..... 28
 List 4. Nuncyusz zapytuje Kardynała, czyli ma być obecny koronacyi przyszłego Króla, na przypadek gdyby ten miał zaprzysiądz wolność religijną dla różnowierców?  ................ 31
 List 5. Do Kardynała Montalto, 24 Marca 1587 r. z Warszawy. — Nuncyusz ma audyencyą u Królowéj. Chiaus Turecki w imieniu Pana swego poleca dom Batorych na przyszłą Elekcyą  ..... 34
 List 6. Do tegoż, z 1 Czerwca 1587 r. z Warszawy. — Nuncyusz przesyła listy Arcy-Biskupa Lwowskiego, o wiadomościach z Wołoch, pomyślnych dla wiary Katolickiéj, i o zasługach Bartłomieja Bruti w téj okoliczności. Arcy-Biskup Lwowski utrzymuje, że Biskup Łucki do jego prowincyi należeć powinien  .............. 39
 List 7. Do tegoż, z 9 Czerwca 1587 r. z Warszawy. — Nuncyusz obiecuje wszelkie starania u Biskupów i innych Senatorów, aby wolność Religijna skróconą została. Przygotowania do licznego zjazdu na przyszłą Elekcyą  ............... 42
 List 8. Do tegoż, z 16 Czerwca 1587 r. z Warszawy. — Nuncyusz cytuje daty wszystkich listów odebranych z Rzymu, i do Rzymu pisanych. Posłowie Szwedzcy, Cesarscy i Hiszpański. Biskupi mają wszyscy przybyć na Elekcyą, oprócz Warmińskiego, Kromera, już zgrzybiałego starca. Modły i nabożeństwa publiczne, o szczęśliwą Elekcyą prawdziwego Katolika  .............. 45
 List 9. Do tegoż, z 25 Czerwca 1587 r. z Warszawy. — Posłowie Szwedzcy odwiedzają Nuncyusza w imieniu Królewicza Szwedzkiego jako Katolika, i proszą go aby im do Elekcyi pomagał. Nuncyusz w ogólnych wyrazach odpowiada, że Papież wszystkim Katolickim Xiążętom zarówno sprzyja. Wieści o Posłach od Arcy-Xiążąt Rakuskich, od Moskwy i ód Xięcia Ferrarskiego. Ten ostatni ma 4 miliony w złocie ofiarować  ......... 49
 List 10. Do tegoż, z 4 Lipca 1587 r. z Warszawy. — Kanclerz Zamoyski z liczném wojskiem przybywa, odwiedza Królowę i Nuncyusza. Zborowscy ze swéj strony zbrojno przybywają. Senat odnawia dawne ustawy porządkowe zapobiegające aby nikt zbrojno na obrady nie przychodził. Litwini z tamtéj strony Wisły obozem stoją, i przez Posłów z Polakami traktują, Senat usiłuje pogodzić Zamoyskiego z Zborowskimi. Most na Wiśle załamuje się pod karetami dworskiemi Wojewody Krakowskiego. Posłowie zagraniczni niektórzy przybywają, inni spodziewani  ............... 54
 List 11. Do tegoż, z 6 Lipca 1587 r. z Warszawy. — Rozruch w pospólstwie Krakowskiém pomiędzy Katolikami i różnowiercami. O mało niespalono domu Wojewodziny Krakowskiéj staréj  ..... 60
 List 12. Do tegoż, z 22 Lipca 1587 r. z Warszawy. — Daremne usiłowania Senatorów pogodzić Zamoyskiego ze Zborowskimi. Litwini nie chcą łączyć się z Polakami; za ich przykładem odstrychnęła się i szlachta Pruska. Szlachta Koronna także na dwie partye podzielona. Nuncyusz uprasza o nadanie Komendy Opactwa Wąchockiego Kardynałowi Radziwiłłowi, który jest jedyną podporą Stolicy Apostolskiéj w tych stronach  ........... 62
 List 13. Do tegoż, z 28 Lipca 1587 r. z Warszawy. — O mało nieprzychodzi do bitwy pomiędzy zbrojnemi stronnictwami, gdy jedno z nich chciało rokosz nakazać. Arcy-Biskup Gnieźnieński i Lwowski, Wojewoda Krakowski i inni wstrzymują rozlew krwi. Nuncyusz w imieniu Papieża namawia do spokojnéj Elekcyi. Senat uprasza Posłów zagranicznych, aby listy swoje wierzytelne i wyciąg propozycyi swoich na piśmie podali, ponieważ nie można było dotychczas dać im posłuchania publicznego  .... 65
 List 14. Do tegoż, 19 Sierpnia 1587 r. z Warszawy. — Arcy-Biskup Gnieźnieński przeszedłszy za stronnictwem Zborowskich, do Kanclerskiego, ogłasza w niém Królem, Królewicza Szwedzkiego. Tamte stronnictwo jeszcze nic nie postanowiło  .... 72
 List 15. Do tegoż, z 20 Sierpnia 1587 r. z Warszawy. — Arcy-Biskup Gnieźnieński, Te Deum laudamus w Kościele za Elekta swego odśpiewuje. Nuncyusz obecnym nie jest. Ma posłuchanie u Królowéj. Arcy-Biskup Gnieźnieński odwiedza go, tłumacząc się, że musiał uledz woli większości szlachty. Nuncyusz odpowiada w ogólnych wyrazach, że Papież każdego Xięcia Katolickiego rad uzna, byleby za zgodą powszechną obrany został. Partya Zborowskich gotuje inną Elekcyą i traktuje z Litwą  ... 74
 List 16. Do tegoż, z 22 Sierpnia 1587 r. z Warszawy. — Fakcya Zborowskich obrała Królem Arcy-Xięcia Maxymiliana, Kardynał Radziwiłł i bracia jego wielki udział w tém mieli  ........ 77
 List 17. Do tegoż, z 26 Sierpnia 1587 r. z Warszawy. — Te deum laudamus odśpiewano w Kościele Bernardynów za Elekcyą Maxymiliana w przytomności stronnictw Zborowskich i Posłów Cesarskich. Posłowie Szwedzcy zaprzysięgają Pakta konwenta w imieniu Królewicza. Pomimo starań Nuncyusza umieszczono w nich pokój Religijny z Różnowiercami. Kasztelan Podlaski posłany od Królowéj jedzie do Szwecyi. Posłowie od Senatorów czekają na Króla w Gdańsku  ................. 80
 List 18. Do tegoż, z 26 Sierpnia 1587 r. z Warszawy. — Nuncyusz ma posłać Biskupom listy Ojca Św., z rozkazem aby niemięszali się do spraw zakonników, więcej niż chcą mieć Ustawy Soboru Trydenckiego. Obiecuje starać się o przywrócenie upadłéj dyscypliny zakonnéj. Donosi, że Arcy-Biskup Gnieźnieński obojętnie się ma w sprawie Biskupa Kamienieckiego, który podpisał pokój Różnowierców na konwokacyi. Kardynał Radziwiłł wyjechał do Wilna dla opatrzenia się w pieniądze, na znaczne wydatki jakich wymagają od niego sprawy publiczne  ... 85
 List 19. Do tegoż, z 18 Września 1587 r. z Warszawy. — Arcy-Xiąże Maxymilian gotuje się przybyć do Polski. O Królewiczu Swedzkim wiadomości niemasz. Andrzéj Zborowski, pojmał i zrabował Hrabię Tarnowskiego, stronnika Królewicza Szwedzkiego. Krysztof Zborowski opanował Wiślicę. Kanclerz Zamoyski stoi pod Krakowem z wojskiem, i nie wiadomo co pocznie. Szląsk uzbroił się dla strzeżenia granic własnych, od teraźniejszych zaburzeń Polskich  ................ 89
 List 20. Do Wilhelma di San Clemente, Posła Hiszpańskiego, z 29 Września 1887 roku z Warszawy. — Fałszywe pogłoski o przybyciu Królewicza Szwedzkiego. Spodziewane przybycie Maxymiliana, któremu Nuncyusz gotów służby swoje poświęcić. Oba stronnictwa pod bronią, koło Krakowa. Zborowscy schwycili rodzinę Tarnowskich i opanowali Wiślicę  . 92
 List 21. Do Kardynała Montalto, z 2 Października 1587 r. z Warszawy. — Królowa dowiedziała się, że Królewicz Szwedzki do Gdańska przypłynął i z tego powodu Te deum odśpiewać kazała. Wojsko Zamoyskiego poraziło na głowe ludzi Starosty Jordana, stronnika Zborowskich  .......... 96
 List 22. Do tegoż, z 7 Października 1587 roku z Tarczyna. — Nuncyusz pisze z drogi do Krakowa, dokąd i Królowa ma za dwa tygodnie wyjechać. Królewicz Szwedzki chce w Malborgu dni kilka dla namyślenia się zabawić. Przybyła z nim Królewna siostra jego, którą Damy polskie mają do Królowéj odprowadzić  ............... 99
 List 23. Do tegoż, z 17 Listopada 1587 r. z Bodzencina. — Z polecenia Kardynała Nuncyusz pisze do stronników jednego i drugiego Elekta, ofiarując się za pośrednika do zgody i uspokojenia Królestwa. Królewicz Szwedzki w Piotrkowie, jak słychać  .. 102
 List 24. Do tegoż, z 27 Listopada 1587 r. z Bodzencina. — Senatorowie partyi Królewicza Szwedzkiego, odpowiadają w ogólnych wyrazach, na propozycye zgody przez Nuncyusza podane w imieniu Ojca Św.  ................ 104
 List 25. Do tegoż, z 29 Stycznia 1587 r. z Lelowa — Arcy-Xiąże Maxymilian zwyciężony przez Kanclerza Zamoyskiego, dostaje mu się w niewolę wraz z głównymi stronnikami swemi  ...... 109
 List 26. Do tegoż, z 10 Lutego 1588 r. z Sulejowa. — Ąrcy-Xiąże Maxymilian ma być prowadzony na Ruś do Krasnegostawu nie wstępując do Krakowa. Królowa wdowa przybyła do Krakowa, i tam z wielką czcią i radością przyjęta  ....... 116
 List 27. Do tegoż, z 28 Lutego 1588 r. z Witowa. — Arcy-Xiąże Maxymilian w dobrém zdrowiu zostaje w Krasnymstawie. Arcy-Xiąże Ernest przysłał mu Dworzanina z pieniędzmi i rzeczami. Kanclerz Zamoyski bawił z nim dni ośm, potem pojechał do Zamościa, dokąd Arcy-Xięcia Maxymiliana na zapusty zaprosił. Przyjechał do Zamościa Kardynał Batory po drodze do Warmii, gdzie Koadjutorem został. Obawiano się zarazy, ale ta ustępuje przed zimnem  . 118
 List 28. Do tegoż, z 20 Marca 1588 r. z Witowa. — Posłowie Cesarscy oczekują w Bytomiu na paszporta o które pisali do Kanclerza. Słychać że Tatarowie zbliżyli się do granic Podola, Zamoyski naprzeciwko nim wyruszył, wraz ze szlachtą Ruską, Arcy-Xiąże Maxymilian zapusty przepędził w Zamościu. Sposób życia jego podczas tego pobytu. Śmiertelność w Krakowie  ............. 121
 List 29. Do tegoż, z 7 Kwietnia 1588 r. z Witowa. — Starania Xięcia Multańskiego i Komornika jego Bartłomieja Bruti o promocyą Religii Katolickiéj w tych stronach. Nuncyusz prosi o łaskawe względy Ojca Św. dla nich. Chciałby tam posłać Missyonarzów z Jezuitów i Bernardynów. Wieść niepodobna do prawdy o flocie Francuzko-Hiszpańskiej na morzu Baltyckiém. Napad Tatarów na Podole. Zamoyski przeciwko nim poszedł  ........ 124
 List 30. Do tegoż, z 15 Maja 1588 r. z Witowa. — Nuncyusz wypełniając rozkaz Papieża, posłał do Królu Zygmunta z oświadczeniem chęci przyjechania, dla uznania go w imieniu J. Sw. Król Zygmunt bawił w Niepołomicach z siostrą i Królową wdową, i urodziny swoje wesoło obchodził. Zaprosił Nuncyusza do siebie i przysłał mu Sekretarza na towarzysza podróży. Nuncyusz odebrał wiadomość o Jubileuszu wydanym przez Ojca Świętego; i będzie go publikował po Królestwie. Brewe Papieskie do Królowéj wdowy  .............. 128
 List 31. Do tegoż, z 27 Maja 1588 r. z Krakowa. — Nuncyusz odprawia wjazd uroczysty do Krakowa. — Audyencya solenna u Króla, potém u Królowéj i u Królewnéj. Wzajemne oświadczenia grzeczności. Exekwie za ś. p. Króla Stefana przez trzy dni się odbywają. Listy Króla i Królowéj do Papieża  ................ 131
 List 32. Do tegoż, z 8 Czerwca 1588 r. z Krakowa. — Nuncyusz ma prywatną audyencyą u Króla i prosi go aby mianował godnych subiektów na Biskupstwa i Beneficya Duchowne, i aby urzęda i dostojeństwa samym Katolikom rozdawał. Król odpowiada w ogólnych wyrazach. Lew Sapieha Podkanclerzy Litewski, który niedawno katolikiem został, dopiero co żonę nawrócił, w dzień Zielonych Świątek. Nuncyusz prosi dla niego o przywiléj duchowny. Jubileusz uroczyście obchodzono. Nuncyusz prosi o przedłużenie takowego  ........ 138
 List 33. Do tegoż, z 13 Czerwca 1588 r. z Krakowa. — Nuncyusz oddaje Królowi i Królowéj Brewe Papieskie i przedstawia żądanie Papieskie o uwolnienie Arcy-Xięcia Maxymiliana. Odpowiedają mu, że to od Senatorów i Stanów Królestwa zależy, oraz od warunków jakie dom Rakuski poda. Król ma wyjechać z Krakowa za trzy tygodnie; mówiono o Lublinie i o Lwowie, ale do Warszawy pojedzie jako w środku Królestwa położonéj. Okropny wypadek w Kościele N. Panny na Piaskach; zabójstwo i profanacya ciała i krwi Pańskiéj  ....... 142
 List 34. Do tegoż, z 22 Czerwca 1588 r. z Krakowa. — Nuncyusz odesłał Brewe Ojca Św. i listy do Multan. Ani Jezuici ani Bernardyni nie mają Missyonarzów obeznanych z językami Niemieckim i Węgierskim. Trzeba żeby Generałowie tych Zakonów jakich przysłali. Generalne zgromadzienie Kalwinów w Wilnie, postanowiło Biskupów mianować, i założyć Kollegium dla emulacyi z Jezuitami. Kardynał Radziwiłł opiera im się całemi siłami, a Nuncyusz stara się aby Król zabronił Kalwinom taką nowość wprowadzać. Marszałek Litewski brat Kardynała, którego żona niedawno nawróciła się, prosi Papieża o Alumna z Kollegium Niemieckiego, dla nawracenia krewnych żony, i o kaplicę domową. Dobre stosunki Nuncyusza z Królem  ........... 146
 List 35. Do tegoż, z 26 Czerwca 1588 r. z Krakowa. — Studenci Krakowscy, którzy przeszłego roku spalili dom, w którym zbierali się Lutrzy, teraz złupili dom Aryanów, i znieważyli ich Ministra. Uwięziono kilku z nich, i sądzą, że Król ukarze ich przykładnie, dla uniknienia tumultu. Król wyjeżdża na dni kilka do Niepołomic, na polowanie  ....... 161
 List 36. Do tegoż, z 22 Lipca 1588 r. z Krawa[1]. — Zbrodniarz który w Kościele N. Panny na Piaskach zabójstwo i świętokradztwo popełnił, dla przykładu żywcem spalony na rynku Krakowskim. Studenci uwięzieni za złupienie domu Aryanów, jeszcze siedzą. Różnowiercy zachowują się spokojnie. Nuncyusz przygotowuje Legatowi świetne przyjecie. Król niedawno z Niepołomic powrócił, i znowu ma tam jechać  ................ 153
 List 37. Komtur Pucci do Xięcia Urbinu, z 2 Października 1588 roku z Krakowa. — Negocyacya Kardynała Aldobrandini przed zjazdem Bendzyńskim. Uwagi o stosunkach politycznych Polski. O wojsku polskiém. O Kanclerzu Zamoyskim. Szczegóły o pobycie Arcy-Xięcia Maxymiliana w Krasnymstawie  . 156
 List 38. Nuncynsz[2] do Kardynała Montalto z 14 Października 1588 roku ze Sławkowa. — Jezuici pod wodzą O. Warszewickiego do Multan posłani, jak najlepiéj przyjęci zostali. Brakuje podobnych Missyonarzów z Bernardynów. Nuncyusz prosi aby mu takowych Generał Zakonu przysłał  ....... 166
 List 39. Do tegoż, z 8 Stycznia 1589 r. z Będzynia. — Nuncyusz przybył do Będzynia dla przyjęcia Legata, który ma nazajutrz przyjechać. Ze strony Polskiéj przyjechali już Biskup Kujawski i Marszałek Koronny Opaliński  .......... 170
 List 40. Do tegoż, z 25 Stycznia 1589 roku ze Sławkowa. — Legat przyjechał do Będzynia, i o traktacyach donosić będzie; o tém więc Nuncyusz nie pisze. O. Warszewicki powrócił z Multan, z wielkiemi nadziejami o missyi tamtejszéj. Radzi aby Stolica Apostolska przysłała listy do Metropolity Giorgio i do Biskupów Agatona i Gedeona; oraz aby założono tam Seminaryum, ze względem szczególnym na język Grecki  ............ 172
 List 41. Do tegoż, z 12 Lutego 1589 r. ze Sławkowa. — Jezuici na Missyi w Multanach zostający, zapytują co mają z Kalendarzem począć. Ojciec Prowinciał jest zdania, aby uzyskać zezwolenie Xięcia (a to listem od Papieża), na zaprowadzenie nowego Kalendarza; a wtedy mogliby Jezuici powoli obchodzić Święta i ogłaszać je z ambony wedle nowego wyrachowania; drukując i rozrzucając Kalendarze nowe. A tymczasem proszą o dyspensę na obchodzenie świąt wedle starego Kalendarza. Sejmiki poczęści szczęśliwie zakończone, Sejm odbędzie się w Warszawie, gdyż zimna przecięły zarazę  .... 176
 List 42. Do tegoż, z 19 Lutego 1589 r. ze Sławkowa. — Nuncyusz ma wkrótce odesłać listy Rzymskie do Multan. Na Sejmie ma się widzieć z Arcy-Biskupem Lwowskim i z nim się rozmówić o sprawach Multańskich. Zawsze już zyskana tolerancya dla wiary katolickiéj; oraz wstęp i używanie kilku kościołów dla Jezuitów. Król miał z Grodna do Warszawy pojechać, dokąd i Nuncyusz na sejm pośpieszy  ................. 179
 List 43. Do tegoż, z Marca 1589 roku z Będzynia. — Nuncyusz donosi o zawarciu paktów Będzyńskich, za staraniem Kardynała Legata. Wybiera się na Sejm Warszawski, dla popierania sprawy wiary katolickiéj i władzy kościelnéj  ....... 181
 List 44. Do tegoż, z 27 Marca 1589 r. z Warszawy. — Nuncyusz winszuje Królowi na audyencyi publicznéj zawarcia Paktów Będzyńskich. Król wyprawił Dworzanina do Legata z podziękowaniem i darami. Sekretarz Legata przyjeżdza do Króla, i do Arcy-Xięcia Maxymiliana jedzie. Nuncyusz zwołuje Zgromadzenie Biskupów w Zakrystyi Kollegiaty Ś. Jana i zachęca ich do obrony Wiary Katolickiéj, i do reformy nadużyć dyscypliny Kościelnej. Odpowiedź pomyślna Biskupów. Pochwała Kardynała Radziwiłła; wziętość jego w opinii publicznéj, i u Króla. Prymas ustępuje mu kroku. Kanclerz Zamoyski z nim się godzi. Wiadomość o śmierci Kromera, Biskupa Warmińskiego  ............... 183
 List 45. Do tegoż, z 27 Marca 1589 r. z Warszawy. — Otwarcie Sejmu 21 Marca. Propozycye Królewskie co do poboru powszechnego i wojny z Moskwą. Senatorowie Polscy zgadzają się na nie, Litewscy przeciwni. Projekt nowéj Ustawy Elekcyjnéj na trudności napotyka. Poselstwo do ratyfikacyi Paktów Będzyńskich. Słychać, że Król chce widzieć się z Ojcem w Inflantach; mają traktować o to na Sejmie. Xiąże Kurlandzki przyjechał dla odebrania Inwestytury. Z Xięstwa Pruskiego Posłowie przybyli. Nuncyusz nie omieszka zwykłe protestacye w imieniu Stolicy Apostolskiéj założyć. Sejm odroczony będzie do 4 Kwietnia, dla Świąt Wielkanocnych  ................ 189
 List 46. Do tegoż, z 13 Kwietnia 1589 r. z Warszawy. — Sejm naznacza Kommissyę dla ułożenia Ustawy Elekcyjnéj. Senat ustanawia Deputatów dla pogodzenia P. P. Polskich i Litewskich, o Inflanty. Mała nadzieja o rezultat sporów Duchowieństwa ze Świeckimi. Nuncyusz rozprawia o interesie Multańskim z Arcy-Biskupem Lwowskim, i z Posłami Multańskimi. Ubolewa nad oddaleniem Jezuitów z Siedmiogrodzia, za którymi Król pisał już do Xięcia Siedmiogrodzkiego. Nuncyusz chciałby, aby Papież tak że napisał. Kardynał Batory który z tamtąd przyjeżdża, wymawia się nieobecnością swoją, a za powrotem obiecuje starania łożyć w téj sprawie  .... 196
 List 47. Do tegoż, z 25 Kwietnia 1589 r. z Warszawy. — Różnowiercy proponują Konstytucyę dla siebie na Sejmie. Biskupi zagrzani przez Nuncyusza stałym uporem swoim niedopuszczają do przyjęcia téj konstytucyi. Ustawa Elekcyjna nie przychodzi do skutku na Sejmie, gdy Różnowiercy niechcą być wyłączeni od Korony. Pobór uchwalono, ale na wojnę z Moskwą, do której ma być wywysłany[3] Poseł, z żądaniem zwrócenia zaborów. Biskup Płocki nie pojedzie jako Poseł do Papieża. Król wybiera się w tych dniach do Lublina, gdzie ma posła Cesarskiego przyjąć. Kardynał Batory wykonał przysięgę, jako Senator Królestwa  ........... 202
 List 48. Do tegoż, z 25 Kwietnia 1589 r. z Warszawy. — Arcy-Biskup Lwowski nie wie czyliby Bruti, zdolny był godnie piastować tytuł Protektora Religii Katolickiéj w Multanach, który mu chcą z Rzymu nadać. O tém późniéj zdanie swoje powie, a tymczasem prosi aby Papież łaską swoją syna Brutego, w nagrodę zasług ojcowskich zaszczycił  ..... 209
 List 49. Do tegoż, z 21 Maja 1589 r. z Lublina. — Król i Nuncyusz w Lublinie. Poseł Cesarski tam przyjeżdza. Publiczne posłuchanie w Senacie, mowa Posła i odpowiedź Kanclerza Zamoyskiego. Król ma odwiedzić Arcy-Xięcia Maxymiliana w Krasnymstawie, i chce mieć Nuncynsza z sobą. Etykieta dworska co do tytułów Serenissimus i Majestas. Z Krasnegostawu Król ma pojechać do Litwy i do Inflant. Pożar w Lublinie  ......... 211
 List 50. Do tegoż, z 26 Maja 1589 r. z Lublina. — Poseł Cesarski odwiedza Nuncyusza, i jest u niego na kolacyi wraz z Senatorami. Nazajutrz Nuncyusz oddaje wizytę Posłowi, i jest na obiedzie u niego w témże towarzystwie. Król przysięga warunki pokoju, w obecności Posła. Obiad u Króla, a nazajutrz u Kanclerza Zamoyskiego. Poseł do Krasnegostawu wyjeżdża. Zdanie Arcy-Biskupa Lwowskiego, że można dać Brutemu tytuł Protektora Religii Katolickiéj w Multanach. Nuncyusz sądzi, że Bruti przestałby na Beneficium dla syna. Nuncyusz dziękuje za uwolnienie kościoła swego Neapolitańskiego od zarządu Karola Baldina  ......... 216
 List 51. Do tegoż, z 29 Maja 1589 r. z Krasnegostawu. — Odwiedziny Królewskie w Krasnymstawie. Posłuchanie Nuncyusza u Arcy-Xięcia, i u Króla przed wyjazdem tego do Inflant. Nuncyusz poleca mu interes wiary katolickiéj w tych stronach, i przywrócenie Jezuitów do Rygi. Król prosi o spieszne obsadzenie Katedr Polskich, zwłaszcza Kijowskiéj. Nuncyusz wymawia się opóźnieniem w wysłaniu Posła Polski ego do Rzymu. Król przysyła 14 koni w darze Arcy-Xięciu Maxymilianowi Nuncyusz obiera Rezydencję w Warszawie, jako środkowém mieście Królestwa  .............. 220
 List 52. Kanclerz Zamoyski do Arcy-Xięcia Maxymiliana, z 20 Lipca 1589 r. z Zamościa. — Posyła mu przez P. Sobieskiego, listy od Posłów Królewskich z Pragi odebrane, świadczące o zwłoce w wykonaniu warunków Paktami Będzyńskiemi zabezpieczonych. Musi odnieść się do Króla J. M. w téj mierze przez umyślnego posłańca, a tymczasem zgadza się aby Arcy-Xiąże do Sandomierza się przeniósł jeśli mu wygodniéj będzie  .......... 229




DODATKI.



I. Przestrożnik na Sejm Elekcyjny 1587 roku, wiersz Jana Karczewskiego, Podczaszego Czerskiego  ............ 237
II. Wiersze spółczesne na Kandydatów do Korony, 1587 r.  ............ 250
III. List Filipa Talducci, agenta Toskańskiego, w Czerwcu 1578 r. pisany, o śmierci Podkowy, byłego Wojewody Wołoskiego  ..... 253
IV. Brewe Syxtusa V. Papieża o śmierci Stefana Batorego, z 10 Stycznia 1587 r.  ..... 259
V. List Syxtusa V Papieża o śmierci Stefana Batorego, z 10 Stycznia 1587 r.  ...... 263
VI. List Arcy-Xięcia Maxymiliana, do stronników jego pisany, z 9 Grudnia 1587 r.  .... 265
VIII. List Kardynała Aldobrandini, do Zygmunta III, o rozejmie z Austryakami, z d. 28 Stycznia 1589 r.  ............. 271
IX. List Kanclerza Zamoyskiego do Arcy-Xięcia Maxymiliana, o zwłoce co do jego uwolnienia z 20 Lipca 1589 r.  ......... 274








  1. ↑ Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku — winno być: Krakowa.
  2. ↑ Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku — winno być: Nuncyusz.
  3. ↑ Przypis własny Wikiźródeł Błąd w druku — winno być: wysłany.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: Annibale di Capua i tłumacza: Aleksander Przezdziecki.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Listy_Annibala_z_Kapui&oldid=3264693”